Greenhouse gas

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An greenhouse na epekto kan radiation kan saldang sa ibabaw kan daga resulta kan mga greenhouse gasses.
An Radiative forcing (nakakapainit na impluwensia) kan manlaen-laen na nag-aambag sa pagkwasa kan pagbago-bago kan poon 2019, siring kan ibinareta sa ikaanom na report kan IPCC.

An greenhouse gas (GHG or GhG) sarong uri nin gas na na nagkukua asin nagpapaluwas nin radiant energy sa laog kan thermal infrared range, na nagkakawsa kan greenhouse effect. An mga primerong greenhouse gas sa atmospera kan kinaban iyo an water vapor, carbon dioxide, methane, nitrous oxide asin ozone. Kun mayo an mga greenhouse gas na ini, an temperatura kan kinaban minaabot sa −18 °C (0 °F), bakong arog kan presenteng temperatura na 15 °C (59 °F).[1] An atmospera kan Venus, Mars asin Titatn, igwa man nin mga greenhouse gas.

An mga aktibidad nin tawo poon pa sa kapinonan kan Rebolusyon Industriyal ( kan 1750) nagpataas kan konsentrasyon sa atmospera kan carbon dioxide nin haros 50%, poon sa 280 ppm kan 1750 sagkod 419 ppm kan 2021. An ultimong naobserbahan na paglangkaw kan carbon dioxide nangyari labing 3 milyones na taon na an nakaagi. Nangyari an pagdakol na ini sa ibong kan pag - i labing kabanga kan mga pag -absorb nin manlaenlaen na natural na karbon sinks asin mga siklo nin karbon.

Sa ngunyan, an sukol kan pagpapaluwas nin greenhouse gas, kun sain an temperatura may posibilidad na magtaas nin 2 °C (3.6 °F), kun sain sinsabi kan United Nations' Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) na iyo an pinakamataas na limitasyon para maiwasan an peligrosong lebel pag abot kan 2050.

An pinakadakulang parte kan anthropogenic carbon dioxide emissions naghahali sa pagsulo kan mga fossil fuels, uring, petrolyo (kaiba an oil) asin natural gas, nakakadugang man igdi an deforestation asin ibang paggamit kan mga kadagaan.

Mga gas sa atmospera kan kinaban[baguhon | baguhon an source]

Mga Dae-greenhouse na gas[baguhon | baguhon an source]

An mga mayor na gas na nagbubuo sa atmospera kan kinaban iyo an nitrogen (N
2
) (78%), oxygen (O
2
) (21%), asin argon (Ar) (0.9%), ini bakong mga greenhouse gas. An mga gas na ini, dai nakakadugang sa mga epekto kan greenhouse.

Mga Greenhouse gas[baguhon | baguhon an source]

refer to caption and adjacent text
Atmosperikong absorpsyon asin pagwarak sa manlaen-laen na wavelength nin mga electromagnetic waves.

An mga greenhouse gas an nagkukua asin nagpapaluwas kan mga infrared radiation sa wavelength range kan kinaban.[2] Carbon dioxide (0.04%), nitrous oxide, methane, asin ozone an mga gas na yaun sa 0.1% atmospera kan kinaban, asin sinda ang may pinakadakulang ambag sa greenhouse effect.

An mga greenhouse gas na nag-aambag sa atmospera kan kinaban, nailista uyon sa pababang bilang uyon sa global mole fraction:[3][4]

  • Water vapor (H
    2
    O
    )
  • Carbon dioxide (CO
    2
    )
  • Methane (CH
    4
    )
  • Nitrous oxide (N
    2
    O
    )
  • Ozone (O
    3
    )
  • Chlorofluorocarbons (CFCs and HCFCs)
  • Hydrofluorocarbons (HFCs)
  • Perfluorocarbons (CF
    4
    , C
    2
    F
    6
    , etc.), SF
    6
    , and NF
    3

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Le Treut H.; Somerville R.; Cubasch U.; Ding Y.; Mauritzen C.; Mokssit A.; Peterson T.; Prather M. Historical overview of climate change science (PDF). Archived from the original (PDF) on 26 November 2018. Retrieved 14 December 2008.  in IPCC AR4 WG1 (2007)
  2. "IPCC AR4 SYR Appendix Glossary" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2018-11-17. Retrieved 14 December 2008. 
  3. "Atmospheric Concentration of Greenhouse Gases" (PDF). U.S. Environmental Protection Agency. 2016-08-01. Archived from the original (PDF) on 19 October 2021. Retrieved 6 September 2021. 
  4. "Inside the Earth's invisible blanket". sequestration.org. Archived from the original on 28 July 2020. Retrieved March 5, 2021.