Hachioji Kuruma Ningyo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An Hachioji Kuruma Ningyo sarong kompanyang Hapon na Teatro nin tawotawohan na yaon sa pamilya kan nagtugdas nin estilo nin pagtatawutawuhan na kuruma ningyo poon pa kadtong ika-19 na siglo. Ininunrahan an kumpanya nin Intangible Cultural Asset kan syudad nin Tokyo asin sarong Important Intangible Folk Cultural Property kan gobyerno nin Hapon. Poon kaidtong na katahawan poon kan 1990s, puligpamahalaan an kumpanya ni Koryu Nishikawa V, na nagdara nin porma nin arte sa internasyonal na atensyon, na naglilibot sa kadaklan sa Europa asin sa mga Kano.

An papetriya nin Kuruma Ningyo[baguhon | baguhon an source]

An papetriya nin Kuruma Ningyo, sarong estilo nin pagmamanipula nin papet. Huli ta hali ini sa mas gurang na bunraku, parte ini kan pamanang teatrikal kan Hapon, na gikan sa relihiyosong artistikong pagpapahayag.[1][2] Huli digdi, bako iniyong sarong klase nin libangan kan mga aki arog kan sa Sulnopan, alagad imbes sarong porma nin libangan para sa masa, naggaganap nin mga uusipon hali sa klasikal na literatura kan Hapon asin mga bantog na pangyayari kadtong panahon kan Edo (ika-19 na siglo) Hapon.[3]

Nagpopoon an mga pagtatanghal sa sanbaso, sarong papet na bayle na nagmamawot na halian an entablado nin maraot na enerhiya asin nagsisirbing petisyon para sa tagumpay kan padalan.[1][4][5] Arog kan bunraku, iniibahan an pagtatanghal kan mga papet sa entablado nin shinnai na mga musikero (komon na sarong parakanta asin sarong player na shamisen), sarong panginot na nagkakanta na tagapagsalaysay (tayuu) asin sarong katabang. An musika kan tolong-kuwerdas na shamisen iyo an nagpapabutwa sa mga tema sa background, mga pagmati asin iba pang mga elementong bakong pataram.[1][4]

An kinalainan kan kuruma ningyo sa mga naito saiya iyo an kun pano minamanipula an mga papet sa entablado. Gikan an panaga na Kuruma sa rokuro-kuruma (sarong sadit na tukawan na may mga rida) asin ningyo na an boot sabihon "papet o tawutawuhan", kumbaga "papet sa sarong kariton".[1][6] An darakulang papet na igwang lagpas sa sarong metro an langkaw iyo an inilalaag sa atubangan kan solosolong puppeteer, nakasulot nin itom, na nakatukaw sa may rida na lunadan.[3][7] An paggamit kan tukawan na ini, nagboboot sabihon na igwang sarong puppeteer sa lambang papet, bakong arog kan tolong kaipuhan para sa bunraku, .[6] asin tinutugutan man an paghiro kan mga papet sa bilog na entablado, imbes na sa sarong limitadong pahalang na eroplano.[7]

An pagkakadukot kan papet sa atubangan kan tawong nakasukot nin itom, nagtutugot man sa puppeteer na magtugma sa mga elemento na arog kan mga kamot, bitis asin payo para sa makatotoohan na paghiro, arog na sana kan paglakaw kan bitis, na nagtatao sa sarong mas madaling ilusyon kan papet na maghiro sa sadiri kaini.[3][7] An toong kamot kan papet, kinokontrol kan toong kamot kan puppeteer, asin an mga bitis, nauuyon na ikinakabit kan mga guramoy nin bitis kan puppeteer na nagkakapot nin mga pegs sa irarom kan mga bitis kan papet.[3] Nakakabit an payo sa sarong mahimpis na itok na kurdon na nagtataong-dalan sa nararapat na paghiro kan payo.[7] Mantang an walang kamot, ginagamit tanganing manipulahon an walang kamot kan papet, ginagamit man ini tanganing manipulahon an mga talukap kan mata asin/o nguso kannpapet. Pag ini kinakaipuhan, dapat manipulahon kan puppeteer an magkabalyuhan na braso gamit an walang kamot, ginigibong urog pang masakit an arog kaining istilo kan papet.[3][7]

Kadaklan sa tradisyonal na repertoire kaini iyo an kaarog kan ginibo kaidtong ika-19 na siglo, gamit an tradisyonal na musika, mga uusipon asin tanawon. An kumpanya na regular na nagsasagibo iyo si Shinnai Joruri Narrative Song master Tsuruga Wakasanojo XI, na ipigbugtak na sarong Buhay na Kayamanan na Pangnasyon (Tagapagdara kan Dai-nakakaputan na Kultural na Pagsasadiri o Bearer of Intangible Cultural Property). An titulong ini, kapot sana kan dai-malagpas sa 100 katawo sa gabos na mga paggihinguwa sa arte asin arte sa Hapon.[4][8]

Arog pa man kaito, sa irarom nin sa ngunyan na direktor kaini, nag-eksperimento ini sa mga bakong-tradisyonal na elemento asin linya nin uusipon. Nagtatanghal an troupe kaiba an sarong babaying 'gidayu (tyanter/nagsalaysay), bagay na bihira.[6] Igwa man ini nin mas halangkaw na kalidad na disenyo nin linyada asin urog na sopistikadong pag-iilaw ikan sa kadaklan kan mga produksyon nin papet na teatro.[1][7]

Mga toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "Hachioji Kuruma Ningyo". México es cultura. Mexico: CONACULTA. Retrieved April 29, 2015. 
  2. ↑ "Hachioji Kuruma Ningyo: Traditional Japanese puppet theatre". Canada: University of Victoria. May 9, 2012. Retrieved April 29, 2015. 
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "What is Kuruma Ningyo?". Shinai-usa.org. Archived from the original on 2015-07-16. Retrieved April 29, 2015.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Michelle Reiser-Memmer (September 23, 2003). "Hachioji Kuruma Ningyo Puppet Theater of Japan to Open Performing Arts Series". Canada: University of Hamilton. Retrieved April 29, 2015. 
  5. ↑ "Hachioji Kuruma Ningyo" (PDF). La Jornada. 42nd Festival Internacional Cervantino. Retrieved April 29, 2015. [permanent dead link]
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 "Traditional Japanese Puppet Theatre: Hachioji Kuruma Ningyo". Japanese Canadian Cultural Centre. Archived from the original on 2016-12-20. Retrieved April 29, 2015.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 Miguel Romero. "Hachioji Kuruma Nyngio Style". University of Massachusetts. Archived from the original on December 29, 2014. Retrieved April 29, 2015. 
  8. ↑ "Tsuruga Wakasanojo XI". Shinai-usa.org. Archived from the original on 2015-06-28. Retrieved April 29, 2015.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hachioji_Kuruma_Ningyo&oldid=266283"