Ilham Aliyev

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Ilham Aliyev
İlham Əliyev
Aliyev kan 2022
Ika-4 Presidente nin Azerbaijan
Inkumbent
Pagtukaw sa pwesto
31 Oktobre 2003
Prime Minister Artur Rasizade
Novruz Mammadov
Ali Asadov
Bise Presidente Mehriban Aliyeva
Suminunod ki Heydar Aliyev
Ika-7 Primer Ministro nin Azerbaijan
Termino
4 Agosto – 31 Oktobre 2003
President Heydar Aliyev
Suminunod ki Artur Rasizade
Sinundan ni Artur Rasizade
Leader of the New Azerbaijan Party
Inkumbent
Pagtukaw sa pwesto
2005
Deputy Mehriban Aliyeva
Suminunod ki Heydar Aliyev
Chairman of the Turkic Council
Termino
15 October 2019 – 12 Nobyembre 2021
Suminunod ki Sooronbay Jeenbekov
Sinundan ni Recep Tayyip Erdoğan
Sekretaryo Heneral kan Non-Aligned Movement
Inkumbent
Pagtukaw sa pwesto
25 Oktobre 2019
Suminunod ki Nicolás Maduro
Personal na mga detalye
Kamundagan İlham Heydər oğlu Əliyev
(1961-12-24) 24 Desyembre 1961 (edad 62)
Baku, Azerbaijan SSR, Unyon Sobyet
Nasyunalidad Azerbaijan
Partido politikal New Azerbaijan Party
Mga aki Leyla
Arzu
Heydar
Mga magurang Heydar Aliyev
Zarifa Aliyeva
Alma mater Moscow State Institute of International Relations
Lagda

Si Ilham Heydar oghlu Aliyev (Azerbaijani: İlham Heydər oğlu Əliyev, pronounced [ilˈhɑm hejˈdæɾ oɣˈlu æˈlijev]; namundag 24 Desyembre 1961) iyo an ikaapat na presidente nin Azerbaijan, nagsirbe sa pwesto poon pa kan 31 Oktobre 2003.

Ikaduwa sa magturugang asin aki kan si dating lider kan Azerbaijan si Heydar Aliyev, si Ilham Aliyev nagin presidente kan Azerbaijan sunod kan pagkagadan kan saiyang ama, kan ini guminana sa eleksyon na sinasabi patos sa irregularidad asin panloloko. An Azerbaijan palibhasa mayaman sa asayti, nag-pakusog ini sa estabilidad kan rehimen ni Aliyev asin orog na pinayaman an mga namomoon na mga elite sa Azerbaijan, na madali sana sa nasyon na ini magpadrino nin mga masamwang, de garbong mga tiripon internasyonal, asin man magimpluwensya sa mga ibang nasyon.

An pamilya ni Aliyev nagpayaman sa sadiri huli sa mga koneksyon kaini sa mga negosyo kan estado. Sadiri ninda an magkapirang mga banko, mga construction firm, mga kompanya sa telekomunikasyon, asin may mga interes sa negosyo sa asayti asin gas. An yaman kan pamilya natatago sa network nin mga kompanya sa abroad. Siya nangaranan na "Corruption's 'Person of the Year" kan Organized Crime and Corruption Reporting Project kan 2012.[1] Kan 2017, nabuyagyag na si Aliyev asin saiyang pamilya imbwelto sa inapod na Azerbaijani laundromat, sarong komplikadong money-laundering na eskima sa pagsuhol sa mga prominenteng politiko sa Europa ngani mawara an mga tuyaw sainda asin magkaigwang positibong imahe an saiyang rehimen.

Dakul na paramasid paghiling ki Aliyev saropng diktador.[2][3][4][5][6][7] Siya namomoon komo diktador sa rehimen na maringis; an eleksyon bakong libre asin patas, an poder sa politika konsentradosa kamo0t niya asin kan saiyang pamnilya, korupsyon lakop na gayo, asin mga pagbalga sa deretsong pantawo hayag-hayag mala ta komun an arbitrayong pag'aresto asin pagdetenir sa namamanwaan. Am mga peryodista asin mga NGO dai pigrerespeto asin hayag na inaapi-api.

An Nagorno-Karabakh Siriplingan padagos sa panahon nin pagkapresidente ni Aliyev na nagputok sa tunay na gera kontra sa Armenia kan 2020 kun saen an Azerbaijan nabawi an teritoryo sa palibot kan Nagorno-Karabakh na nasakop kan Armenia sa enot na bakbakan sa mga lugar na ini. .

Kaamayi nin buhay/edukasyon[baguhon | baguhon an source]

Si Ilham Aliyev aki ni Heydar Aliyev, presidente nin Azerbaijan poon 1993 abot 2003.[8] An saiyang ina si Zarifa Aliyeva sarong Azerbaijani'ng optalmologo. Igwa siyang matuang tugang na babae, si Sevil Aliyeva.[9] Kan 1977, Ilham Aliyev nag'entra sa Moscow State Institute of International Relations (MGIMO-MSIIR) asin kan 1982, pinadagos niya saiyang edukasyon komo postgraduate.[10] Kan 1985 nakamit niya an PhD degree sa historya.[10] Poon 1985 abot 1990 si Aliyev naglektura sa MSIIR.[10] Poon 1991 abot 1994, siya namayo sa grupo nin mga pribadong industrial-commercial enterprises.[11] Kan 1994–2003, siya bise-presidente dangan enot na bise-presidente kan SOCAR, an sadiri nin estadong Azerbaijani oil asin gas na kompanya.[11] Sa poon 1997, si Aliyev presidente kan National Olympic Committee nin Azerbaijan.[11][12]

Historya politikal[baguhon | baguhon an source]

Kan 1999, si Ilham Aliyev naelehir bilang was deputy chair kan npartidong namomooon an New Azerbaijan Party asin kan 2001, siya naelihir sa pwestong first deputy chair sa Ikaduwang Kongreso kan Partido.[13] Sa Iikatolong Kongreso kan New Azerbaijan Party ginibo kan 26 Marso 2005, sio Presidente Aliyev asin an first deputy kan Partido unanimong naelehir bilang chairman sa Partido. An ikaapat asin ikalimang mga Kongreso kan Partido na ginibo kan 2008 asin 2013 siya unanimong inanduyogan sa saiyang nominasyon para sa sunod na termino kan presidente.[14]

Kan 1995, si Aliyev naelehir sa Parlamento nin Republika nin Azerbaijan; ngapit siya nagin presidente kan National Olympic Committee (asin iyo pa ngonyan).

Kan Agosto 2003, mantang an ama niya Heydar Aliyev pormal pang iyo an presidente kan Azerbaijan alagad naghehelang asin mayo parati sa mga publikong sibotan, si Ilham Aliyev pignombrahan na Primer Ministro.[8][15]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. ↑ ""Ilham Aliyev, 2012 Person of the Year in organised crime and corruption". Organized Crime and Corruption Reporting Project. Archived from the original on 11 April 2023. Retrieved 11 April 2023.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. ↑ Turp-Balazs, Craig (2021-03-17). "Alexander Lukashenko is a dictator, but he is not Europe's last". Emerging Europe (in English). Retrieved 2022-01-19. 
  3. ↑ Neukirch, Ralf (2012-01-04). "A Dictator's Dream: Azerbaijan Seeks to Burnish Image Ahead of Eurovision" (in en). Der Spiegel. ISSN 2195-1349. https://www.spiegel.de/international/world/a-dictator-s-dream-azerbaijan-seeks-to-burnish-image-ahead-of-eurovision-a-806769.html. 
  4. ↑ Rubin, Michael (2021-10-22). "Azerbaijan's Aliyev is a strategic liability, not an asset". The National Interest (in English). Retrieved 2022-01-19. 
  5. ↑ "French court backs media description of Aliyev as a "dictator"". The Central Asia & South Caucasus Bulletin (in English). Retrieved 2022-01-19. 
  6. ↑ "Autocrats take advantage of coronavirus". Council on Foreign Relations (in English). Retrieved 2022-01-19. 
  7. ↑ Hunder, Max. "Azerbaijan's dissenting voices face imprisonment and worse". Kyiv Post. https://archive.kyivpost.com/business/azerbaijans-dissenting-voices-face-imprisonment-and-worse.html. 
  8. ↑ 8.0 8.1 Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na HRW_AZ_pres_elec2003
  9. ↑ "A Challenger In Azerbaijan's Ruling Family?". Radio Free Europe/Radio Liberty (Radio Free Europe/RadioLiberty). 30 April 2009. https://www.rferl.org/a/A_Challenger_In_Azerbaijans_Ruling_Family/1619232.html. 
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na Pres
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 "PRESIDENT » Biography". Official web-site of President of Azerbaijan Republic. Retrieved 2017-03-23. 
  12. ↑ "Ilham Aliyev | president of Azerbaijan". Encyclopedia Britannica. https://global.britannica.com/biography/Ilham-Aliyev. 
  13. ↑ /humans.txt. "Chairman". /. Retrieved 2018-01-20. 
  14. ↑ "www.yap.org.az/en/view/pages/5". yap.org.az. Retrieved 2017-11-04. 
  15. ↑ "Ilham Heydar oghlu Aliyev". Official web-site of President of Azerbaijan Republic. Archived from the original on 20 January 2015. Retrieved 23 December 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilham_Aliyev&oldid=250336"