Hilingon an source kan Ise, Mie

{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->| name                            = {{raise|0.2em|Ise}}
| official_name                   = 
| native_name                     = {{lower|0.1em|{{nobold|{{lang|ja|伊勢市}}}}}}
| native_name_lang                = ja
| settlement_type                 = [[Mga syudad kan Hapon|Syudad]]
<!-- images, nickname, motto -->| image_skyline                   = Naiku 01.JPG
| imagesize                       = 
| image_alt                       = 
| image_caption                   = An Naiku sa Dambana nin Ise
| image_flag                      = Flag of Ise, Mie.svg{{!}}border
| flag_alt                        = 
| image_seal                      = Emblem of Ise, Mie.svg
| seal_alt                        = 
| image_shield                    = 
| shield_alt                      = 
| image_blank_emblem              = 
| nickname                        = 
| motto                           = <!-- maps and coordinates -->
| image_map                       = {{maplink|frame=yes|plain=yes|type=shape|stroke-width=2|stroke-color=#000000|zoom=8}}
| image_map1                      = Ise in Mie Prefecture Ja.svg
| map_alt                         = 
| map_caption1                    = Kinamumugtakan kan Ise sa [[Prepekturang Mie]]
| pushpin_map                     = Hapon
| pushpin_label_position          = <!-- position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none -->
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = &nbsp;
| coordinates                     = {{coord|34|29|N|136|43|E|region:JP-24|display=inline,title}}
| coor_pinpoint                   = <!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) -->
| coordinates_footnotes           = <!-- for references: use <ref> tags -->
<!-- location -->| subdivision_type                = [[Lista kan mga estado nin soberanya|Nasyon]]
| subdivision_name                = [[Hapon]]
| subdivision_type1               = [[Lista kan mga rehiyon kan Hapon|Rehiyon]]
| subdivision_name1               = [[Rehiyon Kansai|Kansai]]
| subdivision_type2               = [[Mga prepektura kan Hapon|Prepektura]]
| subdivision_name2               = [[Prepektura nin Mie|Mie]]
| subdivision_type3               = 
| subdivision_name3               = <!-- established -->
| established_title               = <!-- Settled -->
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = <!-- seat, smaller parts -->
| seat_type                       = <!-- defaults to: Seat -->
| seat                            = <!-- government type, leaders -->
| government_footnotes            = <!-- for references: use <ref> tags -->
| leader_party                    = 
| leader_title                    = Alkalde
| leader_name                     = Ken'ichi Suzuki
| leader_title1                   = 
| leader_name1                    = <!-- etc., up to leader_title4 / leader_name4 -->
<!-- display settings  -->| total_type                      = <!-- to set a non-standard label for total area and population rows -->
| unit_pref                       = <!-- enter: Imperial, to display imperial before metric -->
<!-- area -->| area_magnitude                  = <!-- use only to set a special wikilink -->
| area_footnotes                  = <!-- for references: use <ref> tags -->
| area_total_km2                  = 208.52
| area_land_km2                   = 
| area_water_km2                  = 
| area_water_percent              = 
| area_note                       = <!-- elevation -->
| elevation_footnotes             = <!-- for references: use <ref> tags -->
| elevation_m                     = <!-- population -->
| population_footnotes            = <!-- for references: use <ref> tags -->
| population_total                = 123129
| population_as_of                = Setyembre 2012
| population_density_km2          = 619
| population_est                  = 
| pop_est_as_of                   = 
| population_demonym              = <!-- demonym, ie. Liverpudlian for someone from Liverpool -->
| population_note                 = <!-- time zone(s) -->
| timezone1                       = [[Estandarteng Oras kan Hapon]]
| utc_offset1                     = +9
| timezone1_DST                   = 
| utc_offset1_DST                 = <!-- postal codes, area code -->
| postal_code_type                = 
| postal_code                     = 
| area_code_type                  = <!-- defaults to: Area code(s) -->
| area_code                       = <!-- blank fields (section 1) -->
| blank_name_sec1                 = Mga simbolo nin syudad
| blank1_name_sec1                = Poon
| blank1_info_sec1                = [[Prunus|Oyane-zakura]]
| blank2_name_sec1                = 
| blank2_info_sec1                = 
| blank3_name_sec1                = 
| blank3_info_sec1                = 
| blank4_name_sec1                = 
| blank4_info_sec1                = 
| blank5_name_sec1                = 
| blank5_info_sec1                = 
| blank6_name_sec1                = 
| blank6_info_sec1                = 
| blank7_name_sec1                = 
| blank7_info_sec1                = <!-- blank fields (section 2) -->
| blank_name_sec2                 = Numero&nbsp;nin Telepono
| blank_info_sec2                 = 0596-23-1111
| blank1_name_sec2                = Istaran
| blank1_info_sec2                = 1-7-29 Iwabuchi, Ise-shi, Mie-ken 516-0037
<!-- website, footnotes -->| website                         = {{URL|www.city.ise.mie.jp/}}
| footnotes                       = 
}}

[[File:Ise cityhall.jpg|right|thumb|300px|Ise City Hall]]

An {{nihongo|'''Ise'''|伊勢市|Ise-shi}}, pig-aapod kaidto na '''Ujiyamada''' (宇治山田), sarong [[Mga syudad kan Hapon|syudad]] na nakamugtak sa subangang puro kan [[Rawis nin Kii]], sa katahawang [[Prepekturang Mie]] (kaidto sa [[Probinsiya nin Ise]]), sa isla kan [[Honshū]], [[Hapon]] na nakahampang sa [[Suba' nin Ise]].  Harong an Ise kan [[Ise Grand Shrine]], an pinakasagradong [[Dambana nin Shinto|dambana nin Shintō]] sa nasyon na Hapon, asin ini an pinakabantog na dudumanon para sa mga paralibot.  An syudad sarong panghaluyang titulo- Shinto (神 都) - na haros nangangahulugang "Banal na Syudad", asin literal na nangangahulugang "Kapitolyo kan '' [[Kami]] ''".<ref>Sa ''[[waka (rawit-dawit)|waka]]'' rhetoric ''Makurakotoba'', an katagang Kamikaze an piggamit tanganing ipabisto an Ise.</ref> Nasa laog kan mga limitasyong heograpiya kan [[Nasyunal na Parke nin Ise-Shima]] an kadaklan sa syudad.

Sagkod Setyembre 2012, pigtatantya an [[populasyon]] kan syudad na nasa 129,125 asin nasa [[population density]] kan 619 katawo kada km². An total na hiwas kaini nag'abot 208.53&nbsp;km².

==Mga kagtaraid na banwaan==
*Prepekturang Mie
**[[Toba, Mie|Toba]]
**[[Shima, Mie|Shima]]
**[[Minamiise, Mie|Minamiise]]
**[[Watarai, Mie|Watarai]]
**[[Tamaki, Mie|Tamaki]]
**[[Meiwa, Mie|Meiwa]]

== Paglaladawan ==
Direktang nakatakod an uusipon kan Ise sa Ise Grand Shrine. Napasuway an Ise Grand Shrine sa duwang pangenot na parte: An Inner Shrine asin an Outer Shrine. Sa kabila kan mga pangaran, totoo na duwang pisikal na magkasuway na mga dambana an mga ini na haros dai makulang sa anom na kilometro an tanga.

Nagpoon an modernong Ise sa mga sararadit na pag-aayos na nag-uswag sa palibot kan duwang dambana. Sa panahon kan [[panahon nin Edo]], sarong bantog na padudumanan an Ise para sa mga paglalakbay na pig-aapod na "o-Ise-mairi" (literal, "Pag-abot sa Ise") asin sa gayon an mga pamayanan na ini, nagdakula nin nagdakula asin nag-uswag sa sararadit na baryo. Pigpangaranan an baryo sa palibot kan Inner Shrine na '' 'Uji' '' dangan   pigpangaranan na '' 'Yamada' '' an baryo na nasa palibot kan Outer Shrine. Nin huli ta sa importansya nin relihiyon kan Ise Grand Shrine, an [[Shogunato nin Tokugawa]] sa panahon kan [[panahon nin Edo]], pighihiling an lugar bilang importanteng pampulitika at nagbugtak nin [[bugyo| mahistrato]] sa Yamada.

==Uusipon==
Sa kasagsagan kan [[panahon nin Meiji]], nag-saro an duwang mga baryo na ini asin pigdesignar bilang sarong piglalang na banwaan. An nagresultang pinagsararong pangaran kan '' 'Ujiyamada' '' an minakapot sa pinagsaro na mga baryo. Nagtindog an pangarang Ujiyamada sa laog nin 66 taon asin, sa mga tawong nag-eerok sa lugar, magkasingkahulugan pa langgad sa Ise.

Sa tanga kan 1890 asin 1930, ipinagtugdok an mga linya nin tren na bisto ngunyan bilang [[Agihang-riles nin Kintetsu|Linya nin Kintetsu]] [[Linya nin Yamada (Kintetsu)|Yamada]] asin an [[Linya nin Sangū]] kan [[Kompanya nin Agihang-riles kan Katahawang Hapon|JR]].  An mga agihang-riles na ini an minatakod sa Ujiyamada paduman sa Osaka, Nagoya, asin sa kabilugan kan Hapon asin responsable para sa sarong dakulang pagtaas sa mga peregrino asin turista na minabisita sa Ise Grand Shrine.

Naghaloy an yugto kan pagriribay kan pangalan nin pirang oras sa palibot kan syudad. Halimbawa, naghaloy nin apat na taon tanganing ribayan an pangaran kan pangenot na Estasyon nin JR sa banwaan na iyo an Estasyon nin Yamada, paduman sa [[Estasyon nin Iseshi]]. Nungka man na pigribayan an mga pangaran kan pirang mga bagay sa banwaan arog kan [[Estasyon nin Ujiyamada]] na iyo an pinakadakulang estasyon ni tren sa banwaan nin Ise, asin an Eskwelahang Pansekondarya kan Ujiyamada na iyo man an pinakaenot na eskwelahan nin pansekondarya sa banwaan.

===Mga signipikanteng mga pangyayari===
* Enero 1, 1889: Nagsaro an baryo nin Uji asin Yamada; naitugdok an '''Baryo nin Ujiyamada'''.
* Setyembre 1, 1906: Naging syudad; naging '''Syudad nin Ujiyamada''' an baryo nin Ujiyamada.
* Oktubre 12, 1909: Pigkumpleto kan [[Nasyunal na Agihang-riles kan Hapon|JNR]] (Kokutetsu) an enot na linya nin tren sa Ujiyamada.
* Disyembre 20, 1930: Nagpuon an direktang serbisyo paduman asin gikan sa [[Ōsaka]] sa paagi kan Kintetsu.
* Marso 17, 1931: Nagbuka an [[Estasyon nin Ujiyamada]].
* Hulyo 28, 1945: Sa kasagsagan kan [[Ikaduwang Gerang Pankinaban]], pighulog an mga insendyaryo kan mga parabomba nin 93 [[Twentieth Air Force]] [[B-29]], na nagpakarab sa 39% kan syudad.<ref>{{Cite web |title=USAAF Chronology: ''COMBAT CHRONOLOGY OF THE US ARMY AIR FORCES, JULY 1945'' |url=http://paul.rutgers.edu/~mcgrew/wwii/usaf/html/Jul.45.html |access-date=2019-11-16 |archive-date=2020-11-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201113094241/http://paul.rutgers.edu/~mcgrew/wwii/usaf/html/Jul.45.html |dead-url=yes }}</ref>
* Nobyembre 20, 1946: Naitugdas an Nasyunal na Parke nin Ise-Shima.
* Enero 1, 1955: pinangaranan utro an Syudad nin Ujiyamada sa '''Syudad nin Ise''' asin pigsupsop an mga baryo kan Toyohama, Kitahama, Shigō asin Kida. An rason sa pagribay kan ngaran kaini iyo an malikayan an pagkaribong sa pagpapangaran sa mga kalaunan na namukna na mga syudad kan [[Uji, Kyoto|Uji]] sa [[Prepekturang Kyōto]] ason sa syudad kan [[Yamada, Fukuoka|Yamada]] (ngunyan an syudad kan [[Kama, Fukuoka|Kama]]) sa [[Prepekturang Fukuoka]]. Pigpili an pangaran na "Ise" nin huli ta pigbibisto na ini kan Hapon nin huli ta sa Ise Grand Shrine.
* Setyembre 26, 1959: An [[Bagyong Vera (1959)|Bagyong Ise-wan]], an pinakamakusog na bagyo sa historiya kan nasyon na Hapon, nagtama sa Ise asin sa mga nakaparalibot na lugar.
* Nobyembre 1, 2005: Nasupsop kan Ise an mga banwaan kan [[Futami, Mie|Futami]] asin [[Obata, Mie|Obata]], asin an baryo kan [[Misono, Mie|Misono]] (gikan gabos sa [[Distrito nin Watarai, Mie|Distrito nin Watarai]]) tanganing magmukna nin bago asin pigpalawig na syudad kan Ise.

==Mga bantog na tawo==
*[[Takao Fujinami]] (1932–2007), politiko, ministro nin kabinete
*[[Hiroshi Fujiwara]] (b. 1964), musikero
*[[Kon Ichikawa]] (1915–2008), direktor nin pelikula.  
*[[Tomoya Kanamori]] (b. 1982). Propesyunal na parakawat nin soccer
*[[Katué Kitasono]] (1902–1978), poeta, parakuang-ladawan
*[[Shinichiro Koyama]] (b. 1978), propesyunal na parakawat nin baseball
*[[Hiroki Mizumoto]] (b. 1985), parakawat nin soccer.  Nagkawat para sa koponan kan Japan National Soccer. Iminundag sa Ise (Misono).
*[[Shun Morishita]] (b. 1986), propesyunal na patakawat nin soccer
*[[Yōko Natsuki]] (b. 1952), aktres
*[[Daisuke Nakai]] (b. 1989), propesyunal na parakawat nin baseball
*[[Mizuki Noguchi]] (1978– ), paradalagan.  Marathon gold medalist sa Athens 2004 Summer Olympics.  Nagdakula sa Ise.
*[[Eiji Sawamura]] (1917–1944), parakawat nin baseball ([[pitcher]]).  Miyembro kan [[Japanese Baseball Hall-of-Fame]].  Namundag sa Ise.
*[[Ōoka Tadasuke]] (1672–1752), samurai.  Nagsirbi bilang Hepe kan pulisya sa irarom kan ''[[shōgun]]'' na si [[Tokugawa Yoshimune]].  Nagserbi bilang Mahistrato kan Yamada (modernong-aldaw nin Ise) kan panahon nin Edo.
* [[Isao Takahata]] (1935—2018), direktor.  Co-head kan [[Studio Ghibli]]. Namundag sa Ise.
*[[Naoki Hatta]] (b. 1986), propesyunal na parakawat nin soccer
*[[June Yamagishi]] (b. 1953), musikero
*[[Kenta Nishimoto]] (b. 1994), propesyunal na parakawat nin badminton

==Mga toltolan==
{{Reflist}}

==Mga panluwas na takod==
{{commonscat-inline}}
* {{wikivoyage-inline|Ise}}
* {{osmrelation-inline|4538518}}
* [http://www.city.ise.mie.jp Opisyal na websityo kan Syudad nin Ise] {{ja icon}}
* [https://web.archive.org/web/20091128163334/http://www.akafuku.co.jp/index.html Akafuku Mochi ]
* [http://www.isejingu.or.jp/english/{{dead link|date=November 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} opisyal na websityo kan Ise Grand Shrine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20020614014547/http://www.isejingu.or.jp/english/ |date=2002-06-14 }} {{en icon}}
* [https://web.archive.org/web/20110725022137/http://www.miejets.org/gb/index.php?title=Ise Ise city guide] gikan sa [http://www.miejets.org/gb{{Dead link|date=December 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Mie Guidebook] at [http://www.miejets.org Mie JETs]
* [http://www.seekjapan.jp/article-1/917/A+Day+Tripper's+Guide+to+Ise+and+Toba "A Day Tripper's Guide to Ise and Toba"] by Zack Davisson, ''Japanzine''
* [http://www.rakurakuise.jp/en/ Rakuraku Ise Moude (Official Ise City travel information) ]

{{Authority control}}

[[Kategorya:Mga syudad sa Prepekturang Mie]]