Isla nin bulkaniko

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Nakadirekta digdi an "halangkaw na isla". Para sa lugar na may pangaran halangkaw na isla (High Island), hilingon an High Island (klasipikasyon).
An Mo'orea, sarong puro nin bulkaniko na kun sain hiling-hiling pa nanggad an katahawan na isla
Saro an Stromboli sa walong mga isla nin Aeolyano, sarong arko nin bulkaniko sa amihanan kan Sicily

Sa heograpikal, an isla nin bulkaniko sarong isla na an ginikanan iyo an pagkabulkan. An panaga na halangkaw na isla, pwede man gamiton tanganing mamidbidan an mga naturang isla gikan sa hababang mga isla, na kun sain nahulma ini sa sedimentasyon o sa pagtaas kan mga coral reef[1] (na parating nabibilog sa mga nakalubog na bulkan).

Pakasabot asin ginikanan[baguhon | baguhon an source]

Igwang sarong bilang nin mga bulkan na isla na naglangkaw nin dai malagpas sa 1 metre (3 ft 3 in) sa ibabaw nin nibel nin dagat, dawa na parating nakaklasi sa mga "iriisla o mga gapo", mantang an pirang hababang isla, arog kan Banaba, Isla nin Henderson, Makatea, Nauru, asin Niue, na bilang mga nagtaas na mga coral island, nagtaas sa ibabaw na 50 metres (160 ft) sa ibabaw kan nibel nin dagat.

An duwang klase nin mga isla, parati na mahihiling harani sa lambang saro, urog na sa mga isla kan Habagatan na Kadagatan nin Pasipiko, kun sain mahihiling an mga hababang isla sa mga fringing reef na pinapalibutan kadaklan na mga isla na bulkan. An mga isla nin bulkan, komon minabuhat sa itaas kan hotspot.

Kakayahan na irukan[baguhon | baguhon an source]

An dakula kan mga isla nin bulkan komom na yaon sa tanga kan 1 and 104 square kilometres (0.4 and 40 sq mi). [2] An mga isla nin bulkan na lagpas sa sarong siguradong dakula, komon na igwang labas na tubig sa daga, mantang parating mayo an mga hababang isla, kaya an mga bulkan na isla, urog siyempre na maiirukan.

Kadakol na mga isla nin bulkan ang minaluwas gikan sa hararom na kairaruman kan kadagatan, na nagpapahiling nin mga magaspang o burubukidon ma tanawon sa saindang mga interyor asin nagpapahiling nin magkakalain na linyada nin mga kalangkawan nin tuktok. Natanawan kan mga pagsaligsig na parating sakop nin suksok na tropikal na kagabsan an mga isla. Nililimitahan kan mga kagabsan an paggamit kan mga kadagaan para sa pag-irok sa kadakol na isla, arog kaito na an mga Komunidad, mga dalan asin mga harong, limitado na mag-uswag sa marhinal na baybayon, bilang sarong resulta kan pagdudusa sa mga disgrasya sa baybayon.[3] Sa kadarakulang isla, pwedeng magsulog an mga salog, na nagkakawsa sa mga disgraya sa baha asin naghahatod nin sedimento, na pwedeng mangibabaw sa morpolohiya sa baybayon. An haralangkaw na mga isla nin bulkan, parating napapalibutan nin mga proteksiyon na fringing o barrier reef, na minamukna nin mga lagoon.[3]

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Mga toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Murphy, Raymond E. (July 1949). ""High" and "Low" Islands in the Eastern Carolines". Geographical Review (American Geographical Society) 39 (3): 425–439. doi:10.2307/210643. 
  2. Condie, Kent C. (2022-01-01), Condie, Kent C., ed., "Chapter 2 - The crust", Earth as an Evolving Planetary System (Fourth Edition), Academic Press, pp. 9–37, ISBN 978-0-12-819914-5, retrieved 2023-12-28 
  3. 3.0 3.1 Velmurugan, Ayyam (2008-01-01), Sivaperuman, Chandrakasan; Velmurugan, Ayyam; Singh, Awnindra Kumar; Jaisankar, Iyyappan, eds., "Chapter 1 - The Nature and Characters of Tropical Islands", Biodiversity and Climate Change Adaptation in Tropical Islands, Academic Press, pp. 3–30, ISBN 978-0-12-813064-3, retrieved 2023-12-28 

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Plantilya:Mga porma nin daga kan kinaban