Jump to content

Juan Carlos I

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Juan Carlos I
Retratro ni Juan Carlos sa edad na 75
Si Juan Carlos kan 2009
Hade nin Espanya (more...)
Panahon kan Kapanyarihan22 November 197519 June 2014
Enthronement27 Nobyembre 1975
Suminunod kiFrancisco Franco
(bilang Caudillo kan Espanya)
Sinundan niFelipe VI
Mga Primer Ministro
Iminundag (1938-01-05) 5 Enero 1938 (edad 86)
Romea, Kahadean nin Italya
Isyu
Detalye
Bilog na Pangaran
Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias
HarongBourbon[1][note 1]
AmáInfante Juan, Count of Barcelona
InáPrincess María de las Mercedes of Bourbon-Two Sicilies
RelihiyonRoman Catholicism
PirmaPirma ni Juan Carlos I
Military career
AlyansaSpain
Serbisyo/SangaySpanish Army
Spanish Air Force
Spanish Navy
Taon kan Serbisyo1962–1975[lower-alpha 1]
RanggoCaptain general (See list)

Si Juan Carlos I (Spanish: [xwaŋˈkaɾlos];[note 2] Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias, namundag 5 Enero 1938) myembro kan Pamilya Royal nin Espanya na nagtukaw komo Hade nin Espanya poon 22 Nobyembre 1975 sundo sa saiyang pag'abdikar kan 19 Hunyo 2014. ISa Espanya, poon kan siya nag'abdikar, si Juan Carlos inaapod na Rey Emérito ('King Emeritus').[2][3]

Si Juan Carlos makuapo' ni Alfonso XIII, an ultimong hade nin Espanya bago an monarkiya pigpara' kan 1931 asin pakasunod madeklara an Ika-duwang Republika nin Espanya. Si Juan Carlos namundag sa Roma kan panahon an pamilya niya nagtulas. Si Francisco Franco iyo an nagkapot kan gobyerno nin Espanya pakapanggana niya sa Gera Sibil nin Espanya kan 1939, alagad kan 1947 an status kan Espanya bilang monarkiya pinagtibay sa sarong ley asin dagos man itinugot na si Franco magpili kan masangle saiya. An ama ni Juan Carlos, Infante Juan, Konte nin Barcelona, iyo an ikatolong aki ni Hadeng Alfonso XIII asin saiyang pig'asumir an hingangako niya sa trono kan magadan si Alfonso kan Pebrero 1941. Alagad, si Franco nahihiling na si Infante Juan sobrang liberal asin kan 1969 ipigdeklara niya na si Juan Carlos an saiyang kagribay bilang pamayo kan estado.[4]

Si Juan Carlos pig'ubos niya an kaamayi kan saiyang pagkaaki sa Italya asin nagbalik sa Espanya kan 1947 sa pagpadagos kan saiyang pag'adal. Pakatapos kan saiyang sekundarya kan 1955, nagpadagos siya kan saiyang training militar asin naglaog sa General Military Academy sa Zaragoza. Ngapit, siya nag'entra sa Naval Military School asin sa General Academy of the Air, asin natapos an saiyang edukasyon tersyariyo sa University of Madrid. Kan 1962, si Juan Carlos inagom si Prinsesa Sophia nin Gresya asin Denmark sa Athens. An mag'agom nagkaigwa nin duwang aking babae asin sarong aking lalaki: Elena, Cristina, asin Felipe. Huli sa pagruru' kan salud ni Franco, si Juan Carlos nagtatagasangle saiya komo iyo an pamayo kan estado nin Espanya, kan panahon nin tig-init kan taon 1974. Si Franco nagadan kan Nobyembre sunod na taon asin si Juan Carlos nangagin hade kan 22 Nobyembre 1975, duwang aldaw pakagadan ni Franco, an pinakaenot naman na monarko nagtukaw poon 1931, pero ngani an saiyang tuminulas na ama dai pormalmente pigbutsan an saiyang paghingako sa trono a pabor kan saiyang aki kundi kan taon lang nin 1977.

  1. "His Majesty the King Juan Carlos". The Royal Household of His Majesty the King!. Archived from the original on 22 August 2012.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. Miguel González, 'How The Departure of Spain's Former King Was Planned', El País: Monday, 5 August 2020. https://english.elpais.com/spanish_news/2020-08-05/how-the-departure-of-spains-former-king-was-planned.html
  3. Jon Lee Anderson, 'Juan Carlos's Fall From Grace In Spain And The Precarious Future Of The World's Monarchies', The New Yorker: 25 Agosto 2020. https://www.newyorker.com/news/daily-comment/juan-carloss-fall-from-grace-in-spain-and-the-precarious-future-of-the-worlds-monarchies
  4. "Those Apprentice Kings and Queens Who May – One Day – Ascend a Throne", The New York Times. 14 November 1971.


Error sa pag-cite: <ref> mga tatak na eksistido para sa sarong grupo na pinagngaranan na "note", alagad mayong kinasungkoan na <mga pinapanungdanan na grupo="note"/>na tatak an nanagboan, o sarong panarado </ref> an nawawara
Error sa pag-cite: <ref> mga tatak na eksistido para sa sarong grupo na pinagngaranan na "lower-alpha", alagad mayong kinasungkoan na <mga pinapanungdanan na grupo="lower-alpha"/>na tatak an nanagboan, o sarong panarado </ref> an nawawara