Juana Galán

Estatuwa ni Juana Galán sa Valdepeñas, kan iskultor na si Francisco Javier Galán

Si Juana Galán (1787 - 1842), binansagan na La Galana, sarong gerilyang pararalaban kan Gera Peninsular (1808-1814) na iyo an nag'entra sa tinampo sa paglaban sa Hokbong Pranses na naghingoa mag-agi sa banwaan nin Valdepeñas. Kan duwang polo anyos na, sia an ibinibilang na may pinakamarahay na kaaraman na babae sa baryong iyan, huli ta nagtatrabaho sia sa sarong lugar nin mga kristrado, an enot na talyer sa baryo.

Kan Hunyo 6, 1880, sa Batalya nin Valdepeñas laban sa mga tropa ni Napoleon, kulang an hustong kalalakihan na magsurog kan baryo, kaya saiyang inenkaminar an mga babae na magluwas asin lumaban. Dawa parating piglaladawan an Galán nin armadong baton, sarong bersyon igwa ini nin narunot sa payo kan mga soldados dara an saiyang itinapok na pan'iisog. An ibang mga babae nagbubo nin mainit na tubig sa may bintana asin nagkakalakagang makosog na lana sa tinampo.

An ralaban na ini nagbunga, sa sarong kabtang, kan hukbong Pranses na binayaan an rehion nin la Mancha, na nagresulta man sa pangultimong kapangganahan para sa mga Espanyol duman sa Batalya nin Bailén. An banwaan na ini tinawan nin titulong "mapaghirong heroiko".

Inagom ni Galán si Bartolome Ruiz de Lerma kan Valdepeñas kan Mayo 2, 1810, na igwa siyang duwang aking babae. Nagadan siya kan panahon na namundag an saiyang ikaduwang aki kan Setyembre 24, 1812, parehong aldaw pinaluwas si la Mancha kan mga tropa ni Napoleon. Sia 25 anyos pa sana.

Hilingon pa

• • Agustina de Aragón
  • Casta Álvarez
  • María Pita

Igwang relatibong medya para sa Juana Galán duman sa Wikimedia Commons

Toltolan

Rudorff, Raymond (1974). War to the death : the siege of Saragossa, 1808-1809. London : Hamilton. ISBN 9780241024492. Retrieved 29 April 2021.