Kaanggotan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Facial expression of a person having emotions of Anger.
Ekspresyon nin lalawgon nin sarong tawo na igwa nin emosyon nin kaangggotan.

An kaanggotan, na midbid man na kabangisan, sarong grabeng emosyonal na kamugtakan na kalabot an makosog na dai mapamugtak asin daing maginibong reaksyon sa pinaghohonang pagprobokar, kolog o huma.[1]

An sarong tawo na nakakaeksperyensia nin kaanggotan parateng makakaeksperyensia nin pisikal na mga epekto, arog baga kan nag - oorog na rikas nin pagtibok nin puso, paglangkaw kan presyon nin dugo, asin nag - oorog na mga grado nin adrenaline asin noradrinaline. An iba minamansay an kaanggotan bilang emosyon na minapukaw sa kabtang kan laban o dulag na kasimbagan.[2] An kaanggotan nagigin an nangingibabaw na pagmate sa gawe - gawe, kognitibo, asin pisiyolohiko kun an sarong tawo naggigibo nin may pag - iisip na magdesisyon na tolos - tolos na papondohon an peligrosong gawe - gawe kan saro pang tawo na nasa luwas na pwersa.[3] An termino sa Ingles sa orihinal gikan sa terminong kaanggotan gikan sa tataramon na Old Norse.[4]

An kaanggotan pwedeng magkaigwa nin dakol na pisikal asin mental na epekto. An panluwas na kapahayagan nin kaanggotan manonompongan sa ekspresyon nin lalawgon, lenggwahe nin hawak, mga pisiyolohikal na kasimbagan, asin kun beses mga pampublikong akto nin karingisan. An mga ekspresyon sa lalawgon pwedeng puon sa palaog na pag-anggulo kan mga kiray sagkod sa pagmurusot.[5] Minsan ngani an kadaklan sa mga nakaeeksperyensia nin kaanggotan ipinapaliwanag an labi - labing kaanggotan kaiyan bilang resulta kan "mga nangyari sa sainda," sinasabi kan mga sikologo na an tawong anggot pwedeng masala nanggad huli ta an kaanggotan nagigin dahelan nin pagkawara nin kakayahan sa pag - adal sa sadiri asin pagigin mas makahulogan.[6]

An mga sikologo sa presenteng panahon minamansay an kaanggotan bilang sarong normal, natural, asin maygurang na emosyon na naeeksperyensiahan nin haros gabos na tawo kun beses, asin bilang sarong bagay na may nagpupunsionar na halaga para sa kaligtasan. An daing kontrol na kaanggotan pwedeng magkaigwa nin negatibong epekto sa personal o sosyal na mga problema asin negatibong epekto sa mga nasa palibot ninda.[6][7] Minsan ngani dakol na pilosopo asin parasurat an nagpatanid tumang sa gikan sa boot asin daing kontrol na mga pagputok nin kaanggotan, nagkaigwa nin dai pagkakaoyon manongod sa intrinsikong halaga nin kaanggotan.[8] An isyu dapit sa pag - atubang sa kaanggotan isinurat poon pa kan mga panahon kan kaenot - enoteng mga pilosopo, alagad an modernong mga sikologo, na kabaliktaran kan naenot na mga parasurat, idinoon man an posibleng nakadadanyar na mga epekto nin pagpogol sa kaanggotan.[8]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Videbeck, Sheila L. (2006). Psychiatric Mental Health NursingFree registration required (3rd ed.). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 9780781760331. 
  2. Harris, W., Schoenfeld, C.D., Gwynne, P.W., Weissler, A.M.,Circulatory and humoral responses to fear and anger, The Physiologist, 1964, 7, 155.
  3. Raymond DiGiuseppe, Raymond Chip Tafrate, Understanding Anger Disorders, Oxford University Press, 2006, pp. 133–159.
  4. Anger,The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition, 2000, Houghton Mifflin Company.
  5. Michael Kent, Anger, The Oxford Dictionary of Sports Science & Medicine, Oxford University Press, ISBN 0-19-262845-3
  6. 6.0 6.1 Raymond W. Novaco, Anger, Encyclopedia of Psychology, Oxford University Press, 2000
  7. John W. Fiero, Anger, Ethics, Revised Edition, Vol 1
  8. 8.0 8.1 Simon Kemp, K.T. Strongman, Anger theory and management: A historical analysis, The American Journal of Psychology, Vol. 108, No. 3. (Autumn, 1995), pp. 397–417