Kalayo ni San Elmo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Ilustrasyon mapadapit sa kalayo ni San Elmo sa sarong barko sa dagat

An Kalayo ni San Elmo - inaapod man na Witchfire o Witche's Fire - sarong pangyayari sa panahon na kun saen an malupit na plasma napoprodusir nin korona na nagluluwas sa garo sa badas na bagay na arog baga kan layag, barani, asuhan, o sungay nin hayop sa sarong lantad na elektriko.[1][2] Naobserbaran man iyan sa pangenot na mga gilid nin eroplano, arog kan British Airways Flight 099. An puersa kan epekto, sarong asul o lila na nagkikinang sa bagay, na pirmi may kaibang nag - aahit o nagkikilyab na tanog, dakulaon sa kosog kan lantad na elektriko asin sa siring maririsa sa pangenot durante nin makusogon na mga bagyo o pagtuga nin bulkan.

An Kalayo ni San Elmo ipigngaran ki San Erasmus nin Formia (na inaapod man na San Elmo), an patron na santo kan mga paralayag. An pangyayari, na pwedeng magpatanid manongod sa nagdadangadang na biglang kikilat, ibinilang kan mga marinero na may paghanga asin kun beses ibinibilang na marahay na tanda.[3][4]

An Kalayo ni San Elmo sarong mapang-akit asin pambihirang porma nin plasma. An mga molekulasyon sa elektrisidad sa palibot kan apektadong bagay nagigin dahilan nin pag-ina kan mga moleksyon sa ere, na nagbubunga nin marumarom na liwanag na madaling maheling sa hababang kamugtakan. Mga kondisyon na pwedeng magprodusir kan kasulo ni San Elmo yaon sa panahon nin mga bagyong daguldol, kun yaon an mga halangkaw na pagkaiba sa pag-ultan kan mga panganoron asin kan daga sa irarom. An sarong lokal na lantad na elektriko na mga 100 kV/m hinahagadan na ponan an pagluwas sa basang duros. An kadakulaan kan lantad na elektriko dependeng gayo sa heometriya (korte asin sukol) kan bagay. An matarom na punto nagpapababa sa kinakaipuhan na boltahe huli ta an mga langtad sa elektriko mas konsentrado sa mga lugar na halangkaw, kaya mas pinipili an pagluwas asin mas grabe sa mga poro kan mga bagay na may punto.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Jeffreys, M.D.W. (Jun., 1949), "Witch's Fire", in Folklore; Vol. 60, No. 2, pp. 286-290 (5 pages); Pub: Taylor & Francis, Ltd.
  2. Heidorn, K., Weather Elements: The Fire of St. Elmo. Retrieved on July 2, 2007.[gadan na takod]
  3. "Wilderness Medical Society practice guidelines for the prevention and treatment of lightning injuries: 2014 update". Wilderness & Environmental Medicine 25 (4 Suppl): S86–95. December 2014. doi:10.1016/j.wem.2014.08.011. PMID 25498265. 
  4. Eyers, Jonathan (2011). Don't Shoot the Albatross!: Nautical Myths and Superstitions. A&C Black, London. ISBN 978-1-4081-3131-2.

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]