Katedral nin Napoles

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Katedral kan Asuncion ni Maria
Cattedrale di Santa Maria Assunta
An façade kan Katedral nin Napoles
Religion
PagkakatakodSimbahan Katoliko Romano
ProvinceArkidiyosesis kan Naples
Eklesiastiko o organisasyonal na kamugtakanKatedral
Taon na ipiglaanika-13 siglo
KamugtakanAktibo
Kinamumugtakan
KinamumugtakanNapoles, Italya
Heograpikong Tagboan40°51′09″N 14°15′35″E / 40.8525°N 14.2596°E / 40.8525; 14.2596Tagboan: 40°51′09″N 14°15′35″E / 40.8525°N 14.2596°E / 40.8525; 14.2596
Arkitektura
TipoSimbahan
EstiloGothic, Renaissance, Baroque, Neo-gothic
Groundbreakingika-13 siglo
Nahamanika-19 siglo

An Katedral nin Napoles (Italyano: Duomo di Napoli; Neapolitano: Viscuvato 'e Napule), o Katedral kan Asuncion ni Maria (Italyano: Cattedrale di Santa Maria Assunta), sarong Katoliko Romanong katedral, an mayor na simbahan kan Napoles, kan sur Italya, asin sentro kan Arsobispo nin Napoles. Ini midbid na gayo bilang Cattedrale di San Gennaro (Katedral ni San Januario), bilang taong galang sa patron santo kan siyudad.

Kasaysayan[baguhon | baguhon an source]

View of the interior, towards the apse

An presenteng katedral sa istilong gotiko kan Angevin (Italyano: gotico angioino) sinugo ni Hadeng Charles I nin Anjou. An pagtogdok nagpadagos durante kan paghade kan saiyang kasalihid, si Charles II (1285-1309) asin natapos kan kaamayi nin ika-14 siglo sa irarom ni Robert kan Anjou. Natogdok ini sa mga pundasyon kan duwang basilikang paleo-Christian, na an mga gira malinaw pang mahihiling. Sa irarom kan edipisyo, an mga pagkotkot naghayag nin Griego asin Romanong gibo-tawo(artifacts).

An Palasyo kan Arsobispo asta yaon sa kasugpon kan katedral.

Laog asin mga obra[baguhon | baguhon an source]

An Doma nin Kapilya Royal kan Kayamanan ni San Januario

An katedral natao nin daan sa mga tadang arkeolohiko na yaon sa kripto kan kataid na orihinal na simbahan paleoKristiyano ni Santa Restituta kun saen may lanob na Griego na pagsasadiri kan templo ni Apolo, sa opus reticulatum. Sa irarom kan abside, an peristilo nin sarong huring imperyal na domus puwedeng maheling; siring man sa kalabaan nin Romanong aqueduct pakatapos kan pundasyon kan syudad asin sa kalabaan kan agihan na Griego na iyaon sa planong ladyado.

Saro pang atraksyon kan panlaog iyo an Kapilya Royal kan Kayamanan ni San Gennaro, may mga frescoes ni Domenichino asin Giovanni Lanfrano, altarpieces ni Domenichino, Massimo Stanzione asin Jusepe Ribera, an mayaman na halangkaw na altar ni Francesco Solimena, an bronseng railing ninda Cosimo Fanzago asin iba pang mga obra, kaiba an relikuario nin mga bantogan na Pranses kan ika-14 siglo.

An iba pang mga obra kabali an Assumption ni Pietro Perugino, mga kanbas ni Luca Giordano asin an paleo-Kristiyano na baptistaryo, na may mga mosaic poon ika-4 na siglo. An mayor na kapilya sarong paghusay kan ika-18 siglo, na igwang Baroque relief ni Pietro Bracci. An Minutolo Chapel, na nasambit sa Decameron ni Boccaccio, igwa nin ika-14 siglo na mga fresco.

An kripto hira ni Lombardo Tommaso Malvito. An façade pinaghaman giraray ni Enrico Alvin kan huring parte kan ika-19 siglo, alagad pigpadanay an ika-15 na siglong puerta, kaiba an pirang iskultura ni Tino da Camaino.

Milagro kan dugo[baguhon | baguhon an source]

An simbahan naghaharong nin sarong prasko kan dugo ni San Januario, pigluluwas tolong beses kada taon, sa enot na Sabado kan Mayo, sa 19 Setyembre asin 16 Disyembre, kun sain an alang na dugo parati naninig-likido giraray. Kun dai magin likido an dugo, kun siring ipinapanungod kan leyenda na may maabot na kalamidad sa Napoles.

Sa dai pa nahahaloy na hipotesis ninda Garlaschelli, Ramaccini, asin Della Sala an prasko suboot may laog na thixotropic gel,[1][2] kun sain ninda ipinaliwanag ini sa Blood Miracle kan Riddles of the Dead na serye sa National Geographic Channel.[3] Sa esensya na ini, an lanot minaurog kun dai nabubukag asin minabawas pag nabubukag o nahihiro. An mga parasariksik nagpropuesto partikularmente na an suspension iyong hydrated iron oxide, FeO(OH), na nakakaagid sa kolor asin hiro-hiro kan 'dugo' sa ampoule.[4] An suspension pwedeng maguno sa mga simpleng kemikal na suboot madaling mahanap asin yaraon sana kaidtong panahon.[5][6] Kan March 21, 2015, an dugo sa prasko garo nani-likido kan pagsongko ni Papa Francisco. Ini suboot tanda kan pag-ayon kan santo sa papa. An dugo dai nagin likido kan si Papa Benedicto XVI nagsongko kan 2007.

Mga paglobong[baguhon | baguhon an source]

Detalye kan abside
  • San Januario
  • Papa Inocentes IV
  • Charles I nin Napoles
  • San Restituta
  • Sisto Riario Sforza
  • Rinaldo Piscicello
  • Ascanio Filomarino
  • Alfonso Castaldo

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Garlaschelli, L.; Ramaccini, F.; Della Sala, S. (1994). "The Blood of St. Januarius". Chemistry in Britain 30 (2): 123. Archived from the original on April 26, 2017. https://web.archive.org/web/20170426063254/http://www.cicap.org/en_artic/at101014.htm. Retrieved on July 28, 2009. 
  2. Christopher, Kevin (2000-09-22). "The Miracle Blood of Saint Januarius". Committee for Skeptical Inquiry. Archived from the original on 2007-02-06. Retrieved 2007-03-02. ;
  3. National Geographic ChannelRiddles of the DeadBlood Miracle
  4. Garlaschelli, Luigi (June 2002). "Sangue prodigioso" (in it). RICHMAC Magazine 84: 67–70. Archived from the original on 2011-01-12. https://web.archive.org/web/20110112102724/http://www.luigigarlaschelli.it/Chi62002.pdf. Retrieved on 2021-01-05. 
  5. Epstein, Michael; Luigi Garlaschelli (1992). "Better Blood Through Chemistry: A Laboratory Replication of a Miracle". Journal of Scientific Exploration 6: 233–246. Archived from the original on 2009-07-17. https://web.archive.org/web/20090717034928/http://www.scientificexploration.org/journal/jse_06_3_epstein.pdf. Retrieved on 2007-03-02. Plantilya:Rs?
  6. Owen, Richard (2005-09-20). "Naples blood boils at miracle's 'debunking'". The Times (London: Times Newspapers Ltd). http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/europe/article568487.ece.