Kathmandu

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Kathmandu

काठमाडौं (Nepali)
Metropolitanong syudad
Bandera kan Kathmandu
Bandera
Motto: 
Bikol Sentral: Sakuyang Legasiya, Sakuyang Mapaglangkaw, Sakuyang Kathmandu; Nepali: मेरो पौरख, मेरो गौरव, मेरो काठमाण्डौ; Nepal Bhasa: जिगु पौरख, जिगु गौरव, जिगु येँ देय्
Madudugangan an Kathmandu sa Nepal
Kathmandu
Kathmandu
Kinamumugtakan sa Nepal
Tagboan: 27°42′41″N 85°18′31″E / 27.71139°N 85.30861°E / 27.71139; 85.30861Tagboan: 27°42′41″N 85°18′31″E / 27.71139°N 85.30861°E / 27.71139; 85.30861
NasyonNepal
ProbinsiyaProvince No. 3
DistritoKathmandu
Naerokan723 BCE
Pamamahala
 • AlkaldeBidya Sundar Shakya (NCP)
 • Deputy MayorHari Prabha Khadgi (NC)
Hiwas
 kan Metro
 • Kapitolyo kan Nepal899 km2 (347 sq mi)
Elebasyon
1,400 m (4,600 ft)
Populasyon
(2017)
 • Densidad29,443/km2 (76,260/sq mi)
 • Metro
2,500,000
 • Densidad kan metro6,313/km2 (16,350/sq mi)
Mga tataramon
 • LokalNepali, Tataramon na Newar, Sherpa, Tamang, Limbu, Gurung, Magar, Sunuwar/Kiranti, Tibetano
 • OpisyalmenteNepali, Nepal Bhasa
Sona nin orasUTC+5:45 (NST)
Kodigong Postal
44600 (GPO), 44601, 44602, 44604, 44605, 44606, 44608, 44609, 44610, 44611, 44613, 44614, 44615, 44616, 44617, 44618, 44619, 44620, 44621
Area code(s)01
HDIIncrease 0.710 Halangkaw[1]
HPIDecrease 20.8 Hababaon na maray
Literacy RateIncrease 89.6% Halangkaw
Websityowww.kathmandu.gov.np Edit this at Wikidata

An Kathmandu (/ˌkætmænˈd/[2]) an kapitolyo kan Nepal. Ini an pinakadakula na ciudad sa Nepal na igwa nin populasyon na 1.5 milyon asin 3 milyon sa urban nin Kathmandu Valley, kaiba an Lalitpur, Kirtipur, Madhyapur Thimi asin Bhaktapur. An Kathmandu iyo man an pinakadakula na ciudad sa Himalaya. Nepali an lengguwahe na tinataram nin kadaklan, mientras an Ingles naiintindihan man kan mga may inadalan.

An syudad igwa nin tigtatantiyang 1400 metro (4600 feet) taas an dagat. An lambak inaapod na "Nepal Mandala" asin pinaghalean kan kultura nin Newar, sarong sibilisasyon sa [Himalaya. An ciudad nagin kapitolyo nin Kahadean kan Nepal na nagin palasyo, mansyon asin harden kan mga alta sa ciudad. Ini man an nagin istaran kan South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC) puon kan 1985. Ngunyan, iyo na ini an lugar kan Nepalese Republic na iminukna kan 2008; asin parte kan Province No. 3 sa Nepalese administrative geography.

Kathmandu an nagin sentro kan kasaysayan, sining, kultura asin ekonomiya. Hinduismo asin Buddhismo an relihiyon. An mga relihiyoso dangan mga akitibidades sa kultura nagin parte kan buhay sa mga nakaistar sa Kathmandu.

An Turismo an nakatabang sa ekonomiya. Kan 2013, Kathmandu an ikatolo sa sampulong sikat na destinasyon sa mundo base sa TripAdvisor, asin nangenot sa sa Asya. Yaon man digdi an pitong sikat na mga pamanang lugar: Durbar Squares kan Hanuman Dhoka, Patan asin Bhaktapur; an Stupas kan Swayambhunath asin Baudhanath; dangan an mga templo kan Pashupati asin Changu Narayan. Igwa man nin pitong kasino.

Naraot an mga Panhistorikal na lugar sa Kathmandu kan nagkaigwa nin 7.8 magnitud na linog kan Abril 25, 2015.

Uusipon[baguhon | baguhon an source]

Manjushri, kaiba si Chandrahrasa, diyos na Budista na sinasabing nagmukna kan Kathmandu

An kasaysayan nin Kathmandu nagpuon sa mga alamat. Ayon kay Swayambhu Purana, an Kathmandu nagin dakulang danaw na inaapod na "Nagdaha", pano nin halas. Hinalean nin tubig ni Bodhisatwa Manjusri an danaw gamit ang espada. Dangan nagtukdok siya nin ciudad na inaapod na Manjupattan, asin ginibo niyang namamayo si Dharmakar. Makalihis an panahon, tigsara kan demonyong si Banasur ang ciudad asin nagin danaw liwat. Nag-abot an diyos na si Krishna dangan ginadan si Banasur, nawaran giraray nin tubig an danaw. Kaiba niya an mga Gopal asin ginibo na hade kan Nepal si Bhuktaman.

Mapa nin Kathmandu

Kotirudra Samhita kan Shiva Purana, kapitulo 11, shloka 18 tinutukoy an ciudad na Nayapala, na sikat sa Pashupati Shivalinga. An ngaran na Nepal sinasabing naghale sa ciudad na Nayapala.


Base kay Gopalraj Vansawali, an pinunan nin monarkiya kan Nepali iyo an minasunod, mga namamayo kan Kathmandu Valley bago an Licchavis iyo an Gopalas, Mahispalas, Aabhirs, Kirants asin Somavanshi. An dinastiya nin Kirata minukna ni Yalamber. Kan panahon nin Kirata, nagkaigwa nin kasunduan na inaapod na Yambu sa parteng norte nin dating Kathmandu. Sa Sino-Tibetan na lengguwahe, inaapod man giraray na Yambu an Kathmandu. Nagkaigwa pa nin sarong kasunduan na inaapod na Yengal parteng sur nin dating Kathmandu, harani sa Manjupattan. Sa pamamayo kan ikapitong lider kan Kirata, naglaog si Jitedasti, sarong monghe sa Kathmandu asin ngmukna nin monasteryo sa Sankhu.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "An Overview of the Central Development Region (CR)" (PDF). Internal-displacement.org. Archived from the original (PDF) on 2 February 2012. Retrieved 25 November 2013. 
  2. "Definition of Kathmandu in English". Oxford Dictionaries. Archived from the original on 26 September 2015. Retrieved 25 September 2015.