Mauna Loa

An bulkan Mauna Loa

Mauna Loa (/ˌmɔːnə ˈloʊ.ə/ or /ˌmaʊnə ˈloʊ.ə/; Hawaiian: [ˈmɐwnə ˈlowə]; English: Long Mountain) saro sa limang mga bulkan na minakompuesto kan Isla nin Hawaii sa estado kan Estados Unidos na Hawaiʻi sa Kadagatan na Pacific. Bilang pinakadakulang bulkan na subaerial tungod sa gabat(mass) asin kapanlaog(volume), an Mauna Loa an su-arin na pigkokonsiderar na pinakadakulang bulkan sa Kinaban. Ini sarong bulkan na active shield  na igwang bakilid na bakong gayong tarikmas, an kapanlaog pig-i-estimar na nasa 18,000 milyang kubiko (75,000 km³), alagad an alitoktok orog na hababa nin 120 piye(ft) (37 m) ki kan kaining kataid na Mauna Kea. An mga pag-usong kan lava kan Mauna Loa masasabing silica-poor asin bakong mamara, asin bakong gayong matuga. 

An Mauna Loa piglalaom na nagtutuga na poon kang 700,000 taon nang nakaagi, asin ini luminataw sa pantay dagat mga 400,000 taon nang nakalihis. An pinakang-suanoy na gapo dai magurang sa 200,000 taon. An  magmang inusong kan bulkan guminikan hali sa Hawaii hotspot, na responsable sa pagkamukna' kan Hawaiian island chain sa laog kan mga kagpulo' kan milyong taon. An maluway na paghiro' kan Pacific Plate sa kahaloyan dadarhon an Mauna Loa harayo sa hotspot sa laog kan 500,000 sundo sarong milyong taon hale' sa ngunyan, kung saen sa panahong ini, ini mapupuho'.

An pinakahuring pagtuga kan Mauna Loa's nangyari poon kan ika-24, Marso hanggang ika-15, Abril 1984. Dae sa pinakahuring mga pagtuga nin mga kagadanan, alagad an mga pagtuga kan 1926 asin 1950, nakadistroso nin mga banwaan, asin an syudad kan Hilo na pinagmukna an ikakagpira sa lava flows kan huring ika-19 siglo. Huli kan posibleng panganib sa mga katawohan, an Mauna Loa parte kan programang Decade Volcanoes, kung saen mina-esfuerzo ini sa pag-aadal kan mga pinakamapanganib na bulkan sa kina'ban. An Mauna Loa maigot na pig-mo-monitor kan Hawaiian Volcano Observatory poon pang 1912. An mga obserbasyon kan atmosperang pigtutulod sa Mauna Loa Observatory, asin kan Aldaw sa Mauna Loa Solar Observatory, kapwa iyaon sa aritoktok kan bulkan. An Hawaii Volcanoes National Park minasakop kan aritoktok asin kan sur-sirangan na gampi kan bulkan, kaiba an Kīlauea, sarong laen na bulkan.