Mazu (mitolohiya)

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An Mazu r Matsu sarong Intsik na diyos-diyosan nin dagat na midbid man sa magkapirang mga pangaran asin titulo. Si Mazu iyo an pormang pigdidiyos si Lin Moniang, sarong babaeng padi-padian gikan Fujianna sinasabing nabuhay kan kahurihan nin ika-10ng siglo. Kan siya nagadan, siya mangyari inu-onra na bilang diyos-diyosan kan mga Intsik na mga paralawod, arog kan mga parasira asin mga tripulante. An pagsamba saiya lumninakop sa kagilidan kan Tsinang mga ronang kosa asin mga komunidad nin mga Intsik sa kahiwasan nin Sur-subangan na Asya, kun saen mga templong Mazu may pagkarelasyon sa mga bantogan na mga templo sa Taiwan. Si Mazu tradisyonal na tinutubod naglilibot sa kadagatan, sinasangkoban an mga paratubod paagi nin milagrosong interbensyon. Siya ngonyan tinutubod na saro nang poderosong asin maboot na Reyna nin Langit.

An pagsambang Mazu popular sa Taiwan huli kan mga kaenot-enoteng mga Intsik nagbanwa sa Taiwan mga Hoklo gikan Fujian. An saiyang templong piyesta sarong mayor na kasibotan sa Taiwan, na an mga dakulaon na selebrasyon ginigibo sa mga templo palibot sa Dajia asin Beigang. Sa administrasyon ni Xi Jinping, mga peregrinong konektado sa Mazu nagin paagi para sa Partido Komunista nin Intsik sa mga operasyon kaini nin pag'impluwensya sa pagtolod kan kampanya nin Tsinong pagsasaro kan Taiwan sa Tsina.[1][2]

Plantilya:TOC limit

Names and titles[baguhon | baguhon an source]

Statue of Mazu at the Heavenly Queen Temple in Footscray, Victoria

Palaen pa kan pangaran na Mazu[3][4] o Ma-tsu, boot sabihon "Maternal na Apoon"[5] "Ina",[6] "Lola", o "Mamay",[7] si Lin Moniang sinasamba pa sa irarom nin iba-iba pang mga pangaran asin titulo:

  • Mazupo ("Granny Mazu")[8][3] o Ma Cho Po sa Hokkien, popular na pangaran sa Fujian[8][3]
  • A-Ma, o Ah-Ma ("Ina" o "Lola"), popular pangaran sa Macau[9]
  • Linghui Furen[8] ("Gining nin Biyayang Maliwanagon"), iyo an opisyal na titulo ipigwaras kan 1156.[8][10]
  • Linghui Fei[8] ("Princess of Numinous Grace"), opisyal na titulo ipigwaras kan 1192.[8]
  • Tianfei ("Princess of Heaven", Wu Chinese: Thi-fi),[3][11] fully Huguo Mingzhu Tianfei[8] ("Illuminating Princess of Heaven who Protects the Nation"), opisyal na titul itinao kan 1281.[8][12]
  • Huguo Bimin Miaoling Zhaoying Hongren Puji Tianfei ("Heavenly Princess who Protects the Nation and Shelters the People, of Marvelous Numen, Brilliant Resonance, Magnanimous Kindness, and Universal Salvation"), opisyal na titulo iwinaras kan 1409.[10]
  • Tianhou o Tianhou Shengmu (titulo inuusar sa dagang Tsina, Hong Kong, asin Byetnam), inapod man Tin Hau sa Cantonese, Thean Hou sa Min Chinese asin Thiên Hậu sa Vietnamese (天后, literally meaning: "Queen/Empress of Heaven"),[4] opisyao na titulo iwinaras kan 1683.[12]
  • Tianshang Shengmu ("Holy Heavenly Mother"; titulo ginagasmit mansana sa Taiwan)[12]
  • Tongxian Lingnü ("Worthy & Efficacious Lady")[13]
  • Shennü ("Divine Woman")[14]
  • Zhaoxiao Chunzheng Fuji Ganying Shengfei[8] ("Holy Princess of Clear Piety, Pure Faith, and Helpful Response"), opisyal na titulo iwinaras durante kan panahon ni Emperador Hongwu kan Ming.[8]

Dawa sa mga templo ni Mazu na onrahon siya sa mga titulong Tianhou asin Tianfei, nagin ugali na dai saiya magpangadye sa irarom kan siring na mga titulo orog na sa mga emerhensya ta tinututubod na mas marikas an benepisyo makaabot kun direktang magpamibi saiya sa pangaran na Mazu ta kun sa ibang mga titulo, siya masamno pa sa maninigong pangugubing' bago magdangog sa anoman na petisyon.[15]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na :0
  2. Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na :1
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Boltz (1986), p. 211.
  4. 4.0 4.1 Irwin (1990), p. 62.
  5. Clark (2007), p. 203.
  6. Yuan (2006), p. 122.
  7. Giuffrida (2004).
  8. 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na duv38-344
  9. Bosco & Ho (1999), p. 9
  10. 10.0 10.1 Boltz (2008), p. 743.
  11. Dreyer 2007, 148.
  12. 12.0 12.1 12.2 Boltz (2008), p. 741.
  13. Soo (1990), p. 31.
  14. Clark (2007), p. 205.
  15. Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na bfw