Jump to content

Nagoya Protocol

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An Nagoya Protocol on Access to Genetic Resources and the Fair and Equitable Sharing of Benefits Arising from their Utilization to the Convention on Biological Diversity, na midbid man bilang Nagoya Protocol on Access and Benefit Sharing (ABS) sarong pantabang na kasunduan kan 2010 sa 1992 Convention on Biological Diversity (CBD). Katuyuhan kaini na mapautob an saro sa tulong obheto kan CBD: an patas asin pantay paghiras kan mga pakinabang na hatod kan paggamit sa mga henetikong rekurso, sa siring makakontribwir sa pagpangataman asin sustenable paggamit kan biyodibersidad. Nagpaluwas ini nin mga obligasyon sa mga kakontratang grupo na maggibo nin mga lakdang mapadapit sa akses sa mga hegenetikong rekurso, paghiras nin pakinabang, asin pag-utob.

Inaprubaran an protocol kan 29 Oktubre 2010 sa Nagoya, Japan asin nagkapwersa kan 12 October 2014. Kan Oktubre 2020 ratipikado na ini nin 128 na grupo, na binalihan nin 127 na myembrong estado kan UN and the European Union.

May mga ipinaabot na paghandal na an mga idinagdag na burukrasya asin lehislasyon pwedeng makaraot sa pagmonitor asin pagkolekta nin biodibersidad, sa konserbasyon, sa internasyunal na simbag sa mga nakakaulakit na hilang, asin sa mga pag-adal.[1][2]

Mga katuyuhan asin sakop

[baguhon | baguhon an source]

An Nagoya Protocol minaaplikar sa mga henetikong rekurso na sakop kan CBD, asin sa mga pakinabang na bunga kan paggamit sainda. Sakop man kan protocol an tradisyunal na kaaraman na natatakod sa mga henetikong rekurso na sakop kan CBD asin an mga pakinabang na bukas kan paggamit kaini.

An katuyuhan kaini iyo an pag-implementar kan saro sa tulong obheto kan CBD: An patas asin pantay na paghiras nin mga pakinabang na bunga kan paggamit nin mga henetikong rekurso, sa siring makakontribwir sa pagpangataman asin sustenableng paggamit kan biyodibersidad.[3]

Pag-apruba asin ratipikasyon

[baguhon | baguhon an source]

An protocol inaprubaran kan 29 Oktubre 2010 sa Nagoya, Hapon, sa ikasampulong pagtiripon kan Conference of the Parties, na ginibo puon 18 sagkod 29 Oktubre 2010[4] asin nagkapwersa kan 12 Oktubre 2014.

Kan Oktubre 2020 ratipikado na ini nin 128 na grupo, na binalihan nin 127 na myembrong estado kan UN and the European Union.[5]

Mga obligasyon

[baguhon | baguhon an source]

Nagpaluwas ini nin mga obligasyon sa mga kakontratang grupo na maggibo nin mga lakdang mapadapit sa akses sa mga hegenetikong rekurso, paghiras nin pakinabang, asin pag-utob.

Mga obligasyon

[baguhon | baguhon an source]

Mawot kan mga lakdang sa domestikong akses na:

  • Gumibo nin legal na kasyertuhan, linaw, asin transparensya
  • Magtao patas asin bakong arbitraryong mga panundon asin pamamaagi
  • Magbugtak nin malinaw na mga panundon asin pamamaagi para sa may kabatidan na pagtugot asin napagkarasaruan na mga termino
  • Magtagama para sa issuance nin permit o katimbang pag itinao na an akses
  • Gumibo nin mga kamugtakan na mapalakop asin mahikayat nin riserts na nakakokontribwir sa konserbasyon asin sustenableng paggamit
  • Tawan atensyon an mga presenteng kaso o paparaning emerhensya na nagsasapeligro sa tawo, hayop, o salud nin tinanom
  • Ikonsiderar an halaga nin henetikong mga rekurso para sa kakanon asin agrikultura para sa seguridad sa kakanon

Obligasyon sa paghiras nin kapakinabangan

[baguhon | baguhon an source]

An mga lakdang sa domestikong paghiras nin pakinabang nagmamawot itulod an patas asin pantay na paghiras nin pakinabang bunga kan paggamit kan mga mga henetikong rekurso sa kakontratang grupo na matao nin henetikong rekurson. An paggamit kinakabalihan nin riserts asin pagpauswag sa henetiko o biokemikong komposisyon nin mga henetikong rekurso, siring man an suminunod na mga aplikasyon asin komersyalisasyon. An paghiras minadepende sa pinagkauruyunan na mga termino. An mga pakinabang pwedeng monetaryo o bakong-monetaryo arog kan royalties asin paghiras kan mga resulta kan riserts.

Mga obligasyon sa pag-utob

[baguhon | baguhon an source]

An espisipikong mga obligasyon para suportaran an pag-utob sa domestikong lehislasyon o kahagadan sa regulasyon kan kakontratang grupo na nagtatao nin henetikong mga rekurso, obligasyon sa kontrata na mahihiling sa pig-uruyunan na mga termino, mahalagang inobasyon kan Nagoya Protocol.

An mga nagkokontratang grupo dapat na:

  • Gumibo nin mga lakdang na an mga ginamit na henetikong rekurso sa saindang nasasakupan naakses na may kabatidan na pagtugot, asin na naestablisar an napagkauruyunan na termino, siring sa hinahagad kan saro pang nakikikontratang lado
  • Kooperasyon sa mga kaso nin subuot paglapas sa kahagadan kan ibong na lado
  • Dagkahon an mga pankontratang probisyon dapit sa dispute resolution sa napagkauruyunan na termino
  • Siguraduhon na igwa nin oportunidad na maghanap nin remedyo sa irarom kan saindang legal na mga sistema kun maglataw an iwal sa pinagkauruyunan na mga termino
  • Gumibo nin lakdang mapadapit sa akses sa hustisya
  • Bantayan an paggamit kan mga henetikong rekurson paghali ninda sa sarong nasyon sa paagi nin pagdisenyo nin epektibong mga checkpoint sa lambang tangga kan value-chain: riserts, pagpauswag, inobasyon, pre-komersyalisasyon, o komersyalisasyon.

Implementasyon

[baguhon | baguhon an source]

An kapangganahan kan Nagoya Protocol mangangaipo nin epektibong implementasyon sa domestikong lebel. An magkapirang kasangkapan asin mekanismo na itinatao kan mga Nagoya Protocol makakatabang sa mga nakikikontratang grupo kabali na an:

  • Pag - establisar nin national focal points (NFPs) asin competent national authorities (CNAs) tanganing makakomunikar bilang mga punto para sa impormasyon, magtao nin lugar, o magkooperar sa mga isyu nin pagkuyog
  • Ang Pag-ako asin Makinabang-sa-Clearing Clearing-Harong tanganing makapaghiras nin impormasyon, arog kan pagpaparenta sa laog nin harong na mga kahagadan kan ABS o impormasyon sa NFPs asin CNAs
  • Kalokohan-dukot sa pagsuporta sa mga mayor na aspekto nin pagimplementar.

Basado sa pagsadiring buhay nin sarong nasyon na mga pangangaipo asin prioridad kan nasyon, an kakayahan na mag - istar puedeng makatabang sa:

  • Mamukna an lehislasyon sa laog kan ABS na impluwensyahan an Nagoya Protocol
  • Papabayaan an mga termino sa lambang saro
  • Magpatalubo nin insisyadong pagsiyasat na kakayahan asin mga institusyon
  • Pagkaigwa nin malinaw na pakaaram
  • teknolohiyang Transfer
  • Tinawan nin pinansial na suporta an kakayahan na mag - asikaso asin gumibo nin mga aksion sa pag - oswag paagi sa GEF

Relasyon sa iba pang internasyonal na kasunduan

[baguhon | baguhon an source]

Kaiba sa nagdadakol na bilang nin Preferential Trade Agreement (PTAs) an mga probisyon na may koneksion sa henetikong mga rekurso o sa paghiras kan mga pakinabang na minalataw huli sa saindang paggamit. ⁇ .Preferential Trade Agreements Tunay nanggad, an nagkapirang dai pa sana nahahaloy na kontrata sa negosyo, na laen na marhay sa mga nasyon sa Latin Amerika, nagtatao nin espesipikong mga paagi na dinisenyo tanganing magin pasil an pag - implementar kan mga probisyon kan ABS na yaon sa Nagoya Protocol, kaiba an mga paagi na konektado sa teknikal na pagtabang, transparensia asin pagdiriskutiran.[6]

Kristisismo

[baguhon | baguhon an source]

Alagad, may mga pagmakulog na an dagdag na burokracy asin lehislasyon iyo, sa kabilugan, makararaot sa pagmato asin koleksyon nin biodibersidad, sa konserbasyon, sa internasyonal na pagsimbag sa mga helang na nakakaulakit, asin sa pag'aadal.[7][2][8]

Dakol na sientista an nakapukaw nin interes sa protokol, na natatakot sa nag - oorog na pulang tape na maolang sa helang asin maaabalang mga paghihingoa, asin na an huma na posibleng mapreso an mga sientista magkakaigwa nin nakakaribaraw na epekto sa pagsiyasat.[7][8] An natural na mga museo nin kasaysayan natatakot na papagdanayon an biolohikong mga koleksion sa pag - oltanan nin mga institusyon na magigin depisil.[2]

  1. Prathapan, K. Divakaran; Pethiyagoda, Rohan; Bawa, Kamaljit S.; Raven, Peter H.; Rajan, Priyadarsanan Dharma (2018). "When the cure kills—CBD limits biodiversity research". Science. 360 (6396): 1405–1406. Bibcode:2018Sci...360.1405P. doi:10.1126/science.aat9844. PMID 29954970. S2CID 206667464. Retrieved 28 November 2018.
  2. 2.0 2.1 2.2 Watanabe, Myrna E. (June 2015). "The Nagoya Protocol on Access and Benefit Sharing—International treaty poses challenges for biological collections". BioScience. pp. 543–550. doi:10.1093/biosci/biv056.
  3. Watanabe, Myrna E. (June 2015). "The Nagoya Protocol on Access and Benefit Sharing—International treaty poses challenges for biological collections". BioScience. pp. 543–550. doi:10.1093/biosci/biv056.
  4. "Strategic Plan for Biodiversity 2011-2020, including Aichi Biodiversity Targets". Convention on Biological Diversity. 21 January 2020. Retrieved 17 September 2020.
  5. "Parties to the Nagoya Protocol". Convention on Biological Diversity. 1 January 1970. Retrieved 10 December 2020.
  6. Jean-Frédéric Morin and Mathilde Gauquelin, Trade Agreements as Vectors for the Nagoya Protocol's Implementation, CIGI papers, no 115, 2016, http://www.chaire-epi.ulaval.ca/sites/chaire-epi.ulaval.ca/files/publications/paper_no.115.pdf
  7. 7.0 7.1 Cressey, Daniel (2014). "Biopiracy ban stirs red-tape fears". Nature. 514 (7520): 14–15. Bibcode:2014Natur.514...14C. doi:10.1038/514014a. PMID 25279894. S2CID 4457904.
  8. 8.0 8.1 "A plea for open science on Zika". www.sciencemag.org. Retrieved 2 April 2016.