Jump to content

Paggurang

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Sarong lolahon asin an saiyang makuapo

An paggurang iyo an proseso kan pagigin gurang. An termino nanonongod sa pangenot sa mga tawo, dakol na mga hayop, asin fungi, na kun saen por ehemplo, bakterya, perennial plants asin an ibang mga simpleng hayop iyo an mga biologically immortal.[1] Sa mahiwas na sentido, an paggurang pwedeng magmanongod sa sarong selula sa laog kan organismo na kun saen igwang ceased dividing, o sa populasyon kan sarong espesye.[2]

Sa mga tawo, an paggurang nagrerepresentar sa accumulation kan pagbabàgo sa sarong tawo sa paglihis kan panahon asin pwedeng mag-encompass nin pisikal, sikolohikal, asin pagbabago sa sosyedad.[3][4] An reaction time, por ehemplo, posibleng magin maluya mantang nag-eedad, mantang an mga memorya asin an pangkagabsan na kaaraman tipikal na nagdudugang. An paggurang iyo an paglangkaw kan peligro kan mga helang nin tawo siring kan kanser, Alzheimer's disease, diabetes, cardiovascular disease, stroke asin dakol pa.[5][6] Sa haros 150,000 katawo na nagadan sa kada aldaw sa bilog na kinaban, haros duwa-katulo an nagadan sa kawsa na may kinaaraman sa edad.

  1. Smadent.com (2021). "Age Calculator". Smadent 2 (1). https://www.calculator.net/age-calculator.html. Retrieved on Feb 12, 2021. 
  2. "Which Is the Most Significant Cause of Aging?". Antioxidants 4 (4): 793–810. December 2015. doi:10.3390/antiox4040793. PMID 26783959. 
  3. "Understanding the Dynamics of the Aging Process". National Institute on Aging (in English). Retrieved 2021-05-19. [permanent dead link]
  4. "Women & ageing". The Indian Journal of Medical Research 106: 396–408. October 1997. PMID 9361474. 
  5. "Effect of aging on stem cells". World Journal of Experimental Medicine 7 (1): 1–10. February 2017. doi:10.5493/wjem.v7.i1.1. PMID 28261550. 
  6. Renstrom, Joelle (2020-03-02). "Is Aging a Disease?". Slate Magazine (in English). Retrieved 2022-01-16.