Jump to content

Pailihan nin mga pirata

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Pirate's Isle, a watercolor painting by David Cox

An Pailihan nin mga piratra mga pwerto o pantalan na ligtas na lugar para sa mga pirata sa paghirahay kan saindang sasakyan, pagpamakal nin suplay, pagpapangalok nin mga katuwang, paggasto nin saindang mga nasamsam, pagtatago sa dai madakop, o pag'abang sa mga bapor merkansyang umagi na ngani saindang mahipa'. An mga lugar na ini igwang mga gobyerno na dai kaya magsagwe' kan mga pirata o habong magpasunod kan mga leyes maritimo. An mga siring namukna nin paborableng kamugtakan na magpasige o maglakop an pamimirata. An mga pailihan nin mga pirata ining gayo an mga lugar na natao nin tagoan, proteksyon, suporta, asin negosyo.[1]

Parati an mga pailihan na ini harani sa maritimong paglalayag sa mga agihan-dagat. An ibang mga pailihan totoo pwedeng mga natatagong cove, an iba talagang tinugdas kan mga gobyerno na nag'eempleyo nin mga privateer sa pagribok kan mga negosyo-sa-dagat kan mga karibal na mga nasyon. An magkapirang mga bantogan na mga islang tagoan kan mga pirata iyo asin kabarali diyan an Tortuga sa Caribbean, Madagascar sa Indian Ocean, asin an Sulu Archipelago sa Dagat Sulu.[2]

An mga historikong mga pailihan nin mga pirata iyo an Barataria Bay, Port Royal, asin Tortuga. An mga sityong ini nagtatao nin autonomiya para sa mga privateer asin buccaneer.

Mga Pailihan nin mga pirata igwang dakulang hampak sa historya asin pagtatalubo kan negosyo maritimo asin pakikigera. An iba kaining mga epektong malaen:

Disturbo sa matoninong na pagnenegosyo

[baguhon | baguhon an source]
Sarong bapor pangnegosyo kan Pranses pig'arabongan kan mga pirata durante kan inapod na Bulawan na panahon nin Pamimirata

An mga Pailihan nagtaong dakulang kagianan sa pagbungsod nin pag'aatake sa mga nag'aaraging mga bapor merkansya sa dagat na may darang mahahalagang mga produkto asin suplay. An epekto dakulang gasto para sa mga negosyante sa pagbayad nin insurance asin sa paglikay sa mga ruta na delikadong pig'aabangan kan mga pirata.[3]Saro sa dakulaon na epekto kan mga pirata iy an pagratak sa komersyo asin pagmemerkansya paagi kan pagbagat asin paghipa' sa mga bapor kan mga iba-ibang nasyon. Sinda nakakaraot nang gayo sa matoninong asin libreng pagbulos sa merkansya asin mga byahero nag'aagi sa Atlantiko, nagkokonekta sa Europa, Aprika, asin sa Amerika. An mga mpirata mhinihimuntang gayo an mga bapor nagl;alaog nin mga merkansya arog kan asukar, tabako, mga spices, telka, mgas esklabo, asin bulawan. Sainda man ini-embargo mga dagat-sasakyan asin mga gamit sa komunikasyon asin nabigasyon.[4]

An mga piratang pailihan nag'impluwensya sa diringkilan kan mga kolonyal na mga poderes na sinda nag'iiriwal asin nag'aaragawan kan kontrol kan negosyo asin kan teritoryo sa iba-ibang parte kan kinaban. An ibang mga pirata kakampi o kaiwal kan mga nasyon, depende sa interes o saindang pakikialyado. An ibang mga pailihan pirata ina'angat an autoridad asin pagkalehitimo kan mga establisidong gobyerno sa pagpirit asin pagdoon ninda kan sadiring soberaniya o autonomiya. [5]

An mga negosyanteng yaon sa iba-ibang lokasyon kan Caribbean o Indian Ocean namamakal kan saindang mga merkansya sa mga pirata. Sinda nabayad sa mga merkansya sa baratong presyo kisa kun sinda nagbakal sa mga bapor merkansya sa ibang mga pwerto, asin mga pirata kinukua na sana an bayad sa baratong presyo. An mga tagabakal ibinabalik an mga nabakal na paninda sa mga pwertong igdi kuta ibabagsak an mga produkto kun dai nagki'aram an mga pirata.[6][7]

{

  1. David, Cordingly (2006). Under the black flag : the romance and the reality of life among the pirates. Random House Trade Paperbacks. ISBN 978-0-8129-7722-6. OCLC 70067406. 
  2. Pennell, C. R. (2001). Bandits at sea a pirates reader. New York University Press. OCLC 937283136. 
  3. Cartwright, Mark. "Pirate Havens in the Golden Age of Piracy". World History Encyclopedia (in English). Retrieved 2023-04-06. 
  4. Lane, Kris (2010-05-10). "Piracy". Oxford Bibliographies Online Datasets. doi:10.1093/obo/9780199730414-0077. Retrieved 2023-04-07. 
  5. "Conclusion: The Legacy of Pirate Politics for Moral-Practical Reasoning", Pirate Politics, The MIT Press, 2014, doi:10.7551/mitpress/9205.003.0008, ISBN 9780262320146, retrieved 2023-04-06 
  6. Jacque, Brian (2007). "Piracy in a Mercantilist Society". Western Oregon University. https://wou.edu/history/files/2015/08/Brian-Jacque.pdf. 
  7. Cartwright, Mark. "Pirate Havens in the Golden Age of Piracy". World History Encyclopedia (in English). Retrieved 2023-04-09.