Jump to content

Pasko

Baguhon an mga link
Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Sarong belen na nagdedepikta nin pagkamondag ni Hesukristo

An Pasko (Ingles: Christmas) taonan na kapistahan sa paggirumdom sa pagkamundag ni Jesu - Cristo, na sa pangenot siniselebrar kan Disyembre 25 [lower-alpha 1] bilang relihioso asin kultural na selebrasyon sa tahaw kan binilyon na tawo sa bilog na kinaban. Christmas.] Sarong bangkete na mahalagang marhay sa Kristianong taon nin liturgical, iyan sinundan kan kapanahonan ni Advent o kan Nativy Fast asin nagpoon kan kapanahonan nin Pasko, na sa historikong kabtang kan Solnopan minalawig nin doseng aldaw asin natapos sa Twelfth Night. fast. Christian. liturgical year. Advent. Nativity Fast. Chmaides. t. An Aldaw nin Pasko sarong pampublikong kapiyestahan sa dakol na nasyon, sineselebrar nin sarong mayoriya nin mga Kristiano, siring man sa kultura nin dakol na bakong Kristiano, asin minabilog nin mahalagang kabtang kan Pasko na inorganisar sa palibot kaiyan.[1]

An tradisyonal na pagkasaysay sa Navidad na isinaysay sa Bagong Tipan, na inaapod na "Natividad ni Jesus," nagsasabi na si Jesus namundag sa Betlehem, kaoyon sa mesiyanikong mga hula. Bagong Tipan. Bellem. messianikong mga hula[2] Kan mag - abot sa siyudad si Jose asin Maria, mayo nin kuwarto an harong kaya inalok sinda nin sarong kuadra kun sain dai nahaloy namundag an Christ Child, kaiba an mga anghel na nagbabalangibog kan baretang ini sa mga pastor na nagpapalakop kan tataramon. Jose. Mary. ph.[3]

Minsan ngani dai aram an bulan asin petsa kan pagkamundag ni Jesus, an iglesia sa kapinonan kan ikaapat na siglo itinalaan an petsa bilang Disyembre 25.[4][5] Ini katimbang kan petsa kan solsticio sa tiglipot sa kalendaryo nin Roma. winter solstice[6] Iyan eksaktong siyam na bulan pakatapos kan Anunciation kan Marso 25, iyo man an petsa kan spring equinox. Anunciation An kadaklan na Kristiano nagseselebrar kan Disyembre 25 sa Gregoryanong kalendaryo, na inako haros gabos sa mga kalendaryo sibil na ginagamit sa mga nasyon sa bilog na kinaban. Gregoriano kalendaryo. Minsan siring, an sarong kabtang kan Kristianong mga Iglesia sa Sirangan nagseselebrar nin Navidad kan Disyembre 25 sa mas matuang kalendaryong Julian, na sa presente katimbang kan Enero 7 sa Gregoryanong kalendaryo. Eastern Christian Churches. Julian kalendaryo Para sa mga Kristiyano, an paniniwala na an Diyos napadigdi sa kinaban sa paagi nin tawo tanganing tuboson an mga kasalan kan katawuhan, imbes na maaraman an eksaktong petsa kan pagkamundag ni Jesus, iyo an panginot na katuyuhan sa pagselebrar kan Pasko. [7][8]

Etimolohiya

[baguhon | baguhon an source]

An tataramon sa Ingles na "Chris" sarong pinahalipot na porma kan "Aldaw ni Kristo.." An tataramon pigtala bilang Crīstesmæsse kan 1038 asin Cristes-messe kan 1131. Crīstesmæsse. Cristes-messe. An Crīst (genusng Crīstes) hale sa Griegong Khrīs , sarong traduksion kan Hebreong Māšîaḥ "Mesias," na nangangahulogan "linahidan"; asin an mæsse hale sa Latin na paglolota, an selebrasyon kan Eukaristia. Crīst. Crīstes. Khrīstos. Hebrew. Māšîaḥ. Mesias. mæsse. missa. Eucharista.[9][10]

Ginamit man an pormang Christenmas durante nin nagkapirang peryodo, alagad ngonyan ibinibilang nang arkikotiko asin dialekto. [11] An termino kinua sa Middle English Cristenmasse, na an boot sabihon "Kristianong masa.." Cristenmasse[12] Si Xmas sarong pinahalipot nin Pasko na nakua partikularmente sa imprenta, basado sa inot na letrang chi sa Griegong Krīstos ("Cristo"), maski ngani dakul na giya sa istilo an nagpapadisganar sa paggamit kaiyan. Xmas. An abaniko na ini may arogan sa Tahaw na Ingles na es masaker (kun saen sarong pinahalipot para sa (in th ).[12]

Iba pang ngaran

[baguhon | baguhon an source]

Dugang pa sa "Chris," an piyesta nagkaigwa na nin manlaenlaen pang ibang Ingles na pangaran sa bilog na historya kaini. Inapod kan mga Anglo-Saxon an kapiyestahan na "midwinter," o, mas bihira, arog kan Nātiutite" (hale sa Latin nātīvitās sa ibaba). Anglo-Saxons. Nātiutiteð. nātīvitās.[13][14][13][15] An "Nativo," na boot sabihon "birt," hale sa Latin nātīvitās. Nativity. nātīvitās. Sa Daan na Ingles, an Gēla (Yule) nanonongod sa peryodo na katimbang kan Disyembre asin Enero, na pag - abot nin panahon ipinapareho sa Kristianong Navidad. Gēla. Yule An "Nel" (o "Ngonyanel") naglaog sa Ingles kan huring parte kan ika-15 siglo asin gikan sa Daan na Pranses noël o naël, mismo ultimong gikan sa Latin nātālis (diēs) na boot sabihon "birth (aldaw) .." noël. naël. nātālis (diēs)

Pagkamundag

[baguhon | baguhon an source]

An mga ebanghelyo ni Lucas asin Mateo ilinaladawan si Jesus na namundag sa Betlehem ki Birhen Maria. Luke. Maatthew. Betlehem. Virgin Maria Sa libro nin Lucas, si Jose asin Maria nagbaklay hale sa Nazaret pasiring sa Betlehem para sa sensus, asin si Jesus namundag duman asin ibinugtak sa bahogan. ' An mga anghel nagbalangibog sa saiya nin paraligtas para sa gabos na tawo, asin an mga pastor nagdatong tanganing ribokon sia. Sinabi pa kan libro nin Mateo na an magi nagsunod sa sarong bituon pasiring sa Betlehem tanganing magtao nin regalo ki Jesus, na namundag na hadi kan mga Judio. Ipinagbuot ni Hading Herodes na gadanon an gabos na aking lalaki na mayo pang duwang taon an edad sa Betlehem, pero an pamilya nagdulag pasiring sa Ehipto asin kan huri nagbalik sa Nazaret.

Uusipon

[baguhon | baguhon an source]
Eastern Orthodox icon of the Christ by Saint Andrei Rub, ika - 15 siglo. Eastern Orthodox. icon. Saint Andrei Rub Sarong tamboan an artikulong ini.
Natividad ni Cristo, ilustrasyon kaidtong edad media hale sa Hortus delicarum kan Herrad of Landsberg (ika-12 siglo). Nrattivy of Christ. Hurtus delliciarum.
An pagsamba sa mga Pastor (1622) ni Gerard van Honthorst naglaladawan sa natura ni Jesus. Adoration of the Shephers. Gerard van Honthorst. Jesus

An mga pagkakasunod - sunod na pangyayari na iiniba sa Ebanghelyo ni Mateo asin Lucas nagpahiro sa enot na Kristianong mga parasurat na isuherir an laen - laen na petsa para sa anibersaryo.[16] Maski na ngani na mayo nin petsa na pinagpirisa sa mga ebanghelyo, an mga amay na mga Kristiyano ikinonektar si Jesus sa Saldang sa paagi kan paggamit kan mga taramon siring sa "Aldaw nin katanosan."[16] An mga Romano nagtanda kan solsticio kun tiglipot sa Disyembre 25.[6] An enot na nakarekord na selebrasyon nin Navidad sa Roma kan Disyembre 25, AD 336. Kan ika - 3 siglo, an petsa kan pagigin aktibo iyo an tema nin dakulang interes. Kaidtong AD 200, si Clemente na taga Alejandria nagsurat:

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ Ehorn, Lee Ellen; Hewlett, Shirely J.; Hewlett, Dale M. (September 1, 1995). December Holiday Customs. Lorenz Educational Press. p. 1. ISBN 978-1-4291-0896-6. 
  2. ↑ Crump, William D. (September 15, 2001). The Christmas EncyclopediaFree registration required (3 ed.). McFarland. p. 39. ISBN 9780786468270. Christians believe that a number of passages in the Bible are prophecies about future events in the life of the promised Messiah or Jesus Christ. Most, but not all, of those prophecies are found in the Old Testament ... Born in Bethlehem (Plantilya:Bibleref2): "But thou, Bethlehem Ephratah, though thou be little among the thousands of Juda, yet out of thee shall he come forth unto me that is to be ruler in Israel; whose goings forth have been from of old, from everlasting." 
  3. ↑ Tucker, Ruth A. (2011). Parade of Faith: A Biographical History of the Christian Church. Zondervan. p. 23. ISBN 9780310206385. According to gospel accounts, Jesus was born during the reign of Herod the Great, thus sometime before 4 BCE. The birth narrative in Luke's gospel is one of the most familiar passages in the Bible. Leaving their hometown of Nazareth, Mary and Joseph travel to Bethlehem to pay taxes. Arriving late, they find no vacancy at the inn. They are, however, offered a stable, most likely a second room attached to a family dwelling where animals were sheltered—a room that would offer some privacy from the main family room for cooking, eating, and sleeping. This "city of David" is the little town of Bethlehem of Christmas-carol fame, a starlit silhouette indelibly etched on Christmas cards. No sooner was the baby born than angels announced the news to shepherds who spread the word. 
  4. ↑ "The Chronography of 354 AD.
  5. ↑ Roll, Susan K. (1995). Toward the Origins of Christmas. Peeters Publishers. p. 133. ISBN 9789039005316. 
  6. ↑ 6.0 6.1 Bradt, Hale, Astronomy Methods, (2004), p. 69.
  7. ↑ The Liturgical Year. Thomas Nelson. November 3, 2009. ISBN 978-1-4185-8073-5. Retrieved April 2, 2009. Christmas is not really about the celebration of a birth date at all. It is about the celebration of a birth. The fact of the date and the fact of the birth are two different things. The calendrical verification of the feast itself is not really that important ... What is important to the understanding of a life-changing moment is that it happened, not necessarily where or when it happened. The message is clear: Christmas is not about marking the actual birth date of Jesus. It is about the Incarnation of the One who became like us in all things but sin (Hebrews 4:15) and who humbled Himself "to the point of death-even death on a cross" (Phil. 2:8). Christmas is a pinnacle feast, yes, but it is not the beginning of the liturgical year. It is a memorial, a remembrance, of the birth of Jesus, not really a celebration of the day itself. We remember that because the Jesus of history was born, the Resurrection of the Christ of faith could happen. 
  8. ↑ The School Journal, Volume 49. Harvard University. 1894. Retrieved April 2, 2009. Throughout the Christian world the 25th of December is celebrated as the birthday of Jesus Christ. There was a time when the churches were not united regarding the date of the joyous event. Many Christians kept their Christmas in April, others in May, and still others at the close of September, till finally December 25 was agreed upon as the most appropriate date. The choice of that day was, of course, wholly arbitrary, for neither the exact date not the period of the year at which the birth of Christ occurred is known. For purposes of commemoration, however, it is unimportant whether the celebration shall fall or not at the precise anniversary of the joyous event. 
  9. ↑ Schoenborn, Christoph (1994). God's human face: the Christ-icon. p. 154. ISBN 978-0-89870-514-0. 
  10. ↑ Galey, John (1986). Sinai and the Monastery of St. Catherine. p. 92. ISBN 978-977-424-118-5. 
  11. ↑ Christenmas, n., Oxford English Dictionary.
  12. ↑ 12.0 12.1 "Christmas" in the Middle English Dictionary.
  13. ↑ 13.0 13.1 Hutton, Ronald (2001). The Stations of the Sun: A History of the Ritual Year in Britain. Oxford University Press. ISBN 9780192854483. 
  14. ↑ "Midwinter" in Bosworth & Toller.
  15. ↑ Serjeantson, Mary Sidney (1968). A History of Foreign Words in English. 
  16. ↑ 16.0 16.1 Hijmans, S.E., Sol: The Sun in the Art and Religions of Rome, 2009, p. 584.
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasko&oldid=239152"