Pisog

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Manlainlain na pisog nin mga tinanom

An pisog (Ingles: seed) iyo sarong tinanom na virkinico na nakakapalaog sa nagpoprotehir na tahob sa luwas, kaiba an reserbang kakanon. An pagkahaman kan pisog iyo sarong parte kan proseso nin pagreprodusir kan mga tinanom na may pisog, kan mga spermatophytes, kaiba na diyan an gymnosperm asin mga tinanom na angiosperm.

An mga Banhi produkto kan hinog na ovule, pakatapos mapertilisar an embryo sac kan semilya hale sa pollen, na nagigin zygotate. Sa laog nin pisog natubo an embryo hale sa zygote, asin nagtutubo sa laog kan inang tinanom asin nagtatalubo sagkod na pundo an saiyang pagtalubo. Gikan sa integuments kan ovule an tahob kan pisog.

An mga Banhi nagin mahalagang kauswagan sa pagreprodusir asin kapangganahan kan mga tanom na gulayon na gimnospermperm asin angiosperm, na konektado sa mas suanoy na mga tinanom na arog baga kan mga fern, mga lumot na mayo nin mga banhi asin naggagamit nin mga paagi na nagdedepende sa tubig sa pagpunsionar kan saindang sadiri. An mga tanom na may Banhi nangungurog ngonyan sa biolohikong erokan digdi daga, poon sa mga kadlagan sagkod sa mga dootan sagkod sa mainit asin malipot na klima.

An terminong "pisog" igwa man nin pankagabsan na kahulogan na maski arin na bagay na pwedeng isabwag, e.g. "banhi" na patatas, "banhi" nin mais o mirasol. Sa kaso nin sunflower asin mais "banhi," an ipigsasabwag iyo an pisog na nakakapalaog sa arikurong o bagul, mantang an patatas iyo sarong tuber.

Sa mga tanom na nagbuburak, an obaryo naghihinog asin nagigin prutas na nagseserbi sa prutas na naglalaog nin pisog nganing magreprodusir sinda. Dakul na estruktura an parating inaapod na "mga pisog" na mga mamarang bunga gayo. An mga pisog kan Sunflow kun minsan pigpapabakal na pangkomersyal mantang nakapalaog pa sa matagas na ubak kan pisog, na dapat mabanga ngane makaabot sa pisog. Iba-ibang grupo nin mga tinanom an may iba pang mga binara'go, an inaapod na mga prutas na gapo (arog kan peach) igwang matagas na bagul sa luwas (an endocarp) na pinagsalak asin pinapalibutan an aktwal na pisog.