Proto-tataramon
Sa modelo nin puno kan pangtataramon sa historiya, an proto-tataramon iyo an isipagboot o sandayan asin daing pag-iiriwal na dating pigtataram na tataramon kan ninuno hali sa kung sain pigtutubudan na an sarong bilang nin mga tataramon na pinatotoohan na naggikan sa ebolusyon, minabilog nin pamilya nin tataramon. Karaniwan na daing pag-iiriwal an mga tataramon na Proto, o sa pirang mga kaso medyo napatotoohan sana. Naitindog giraray an mga ini sa paagi kan komparatibong paagi.[1]
Sa talinghaga kan poon nin pamilya, pwedeng apudon na inang tataramon an sarong proto-tataramon. Paminsan-minsan, piggagamit an terminong Aleman na Ursprache (gikan sa Ur- "primordyal, orihinal" asin " tataramon" na Sprache, pronounced [ˈuːɐ̯ʃpʁaːxə]). Inaapod man ini paminsan-minsan na karaniwan o primitibo na porma kan sarong tataramon (hal. Karaniwan na Aleman, Primitibong Norse)..[1]
Sa istrikto na boot sabihon, an sarong prototataramon iyo an ikapurit na marhay na karaniwan na ninuno kan sarfong pamilya nin tataramon, dalidali bago magpuon maglain an pamilya sa napatotoohan na mga tugang na tataramon. Sa diretsuhan katumbas ini kan ninunong tataramon o magurang na tataramon kan sarong pamilya nin tataramon.[2]
Apwera digdi, an grupo kan mga tataramon (arog kan sarong kumpol nin diyalekto) na kun sain dai sinda pigkokonsiderar na mga suway na tataramon (para sa arinman na mga karasunan) na pupwede ma na iniladawan bilang pagbaba gikan sa sarong magkasaro na proto-tataramon.
Mga tala
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 Campbell, Lyle (2007). Glossary of Historical Linguistics. Edinburgh University Press. pp. 158–159. ISBN 978-0-7486-3019-6.
- ↑ Bruce M. Rowe, Diane P. Levine (2015). A Concise Introduction to Linguistics. Routledge. pp. 340–341. ISBN 978-1317349280. Retrieved 26 January 2017.
Mga toltolan
[baguhon | baguhon an source]- Lehmann, Winfred P. (1993), Theoretical Bases of Indo-European Linguistics, London, New York: Taylor & Francis Group (Routledge)
- Schleicher, August (1861–1862), Compendium der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen: 2 volumes, Weimar: H. Boehlau (Reprint: Minerva GmbH, Wissenschaftlicher Verlag), ISBN 3-8102-1071-4
- Kortlandt, Frederik (1993), General Linguistics and Indo-European Reconstruction (PDF) (revised text of a paper read at the Institute of general and applied linguistics, University of Copenhagen, on December 2, 1993)
- Brugmann, Karl; Delbrück, Berthold (1904), Kurze vergleichende Grammatik der indogermanischen Sprachen (in German), Strassburg
- Saussure, Ferdinand de (1969), Cours de linguistique générale [Course in General Linguistics] (in French), Paris
- Pulgram, Ernst (1959), "Proto-Indo-European Reality and Reconstruction", Language, 35 (Jul.–Sept): 421–426, doi:10.2307/411229, JSTOR 411229
- Pokorny, Julius (1953), Allgemeine und Vergleichende Sprachwissenschaft – Indogermanistik [General and Comparative Linguistics - Indo-European Studies], 2, Bern: A. Francke AG Verlag, pp. 79–80