Jump to content

Rapunzel

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Stamps of Germany (DDR) 1978, MiNr 2383

An "Rapunzel" (/rəˈpʌnzəl/ rə-PUN-zəl,    ; French: Persinette) sarong Europeong fairy tale na pambihirang naitala kan Brothers Grimm asin naipublikar kan 1812 bilang kabtang kan Children's and Household Tales (KHM 12). An istorya kan Brothers Grimm na binilog poon sa French literary fairy tale kan Persinette ni Charlotte-Rose de Caumont de La Force (1698), na mismo na sarong alternatibong bersyon nin Italian fairy tale na Petrosinella ni Giambattista Basile.

An istoryang ini bilang Aarne–Thompson type 310 ("The Maiden in The Tower"). An balangkas kaini na ginamit asin pinatawad sa manlain-lain na media. An pinakabistado kaining linya na, "Rapunzel, Rapunzel, ibaba mo an saimong buhok".

ilustrasyon ni Johnny Gruelle
ilustrasyon ni Pablo Hey [de]

Matapos an mga taon pagmama'wot na magkaigwa nin sarong aki, sarong mag-agom an naghahalat nin sarong umboy. An mag-agom na nakaistar sa gilid nin sarong dakulang mahiwas, halangkaw na pader na hardin kan mga burak asin duot na pag-maysasadiri nin sarong mangkukulam. Hinahangad ni misis an rapunzel (na puedeng cornsalad o rampion) na nahihiling niya na nagtatambo sa hardin. Naghabo siya na magkakan nin anupaman asin nagpoon na maubos. An saiyang agom na natatakot para sa saiyang buhay asin sarong banggi, siya na nagbaba sa pader kan hardin para mag-ikit nin pirang rapunzel para sa saiyang agom. Pag-uli kan lalaki, maggibo an saiyang agom nin salad hale sa rapunzel asin kinakan ini. Alagad kinaagahan, an agom na naghagad nin orog pang rapunzel, kaya an saiyang agom na magbalik sa hardin kan bangging ito para mag'ikit utro. Mantang sinasakat niya an pader nin hardin, nadakop siya kan mangkukulam asin inakusahan siya nin paghabon. Naghagad nin tawad an lalaki asin ipinaliwanag an kamugtakan kan saiyang agom. Nagtugot an mangkukulam na maging maluwag, tinugutan an lalaki na kuanon an gabos nin rapunzel na gusto niya sa kondisyon na an umboy itatao sa saiya kapag ini na ipinangaki. Desperado, nagtugot siya.

Kan an agom na babae nangaki nin sarong umboy, dinadara siya kan mga mangkukulam sa pagpadakula bilang saiyang sadiring aki asin nginaranan siyang "Rapunzel" pakatapos kan tinanom na tigdara kan ina niya. Rapunzel nagdakula na magayon na aki na may halabang buhok na bulawan. Pagsuli niya nin dose, an mga mangkukulam piglaog siya sa sarong torre sa tahaw kan kahoy, na mayo man minasakat igdi nin pinto, asin saro sanang kuwarto saka may bintana sa itaas, Tanganing makabisita siya ki Rapunzel taramon, nagrerepresentar an mga mangkukulam sa ibaba kan torre asin minakurahaw:

Rapunzel!
Rapunzel!
Let down your hair
That I may climb thy golden stair!
[lower-alpha 1]

nadadangog ni Rapunzel na an rhyme,[lower-alpha 2] pinahihigda niya an saiyang halabang buhok sa sarong hokbo sa bintana bago ini ihulog nin beinte metros pasiring igdi, asin minasakat diyan an mangkukulam.

Pakalihis nin pirang taon, sarong prinsipe an nakagabay sa kadlagan asin nadadangog si Rapunzel na nagkakanta hale sa torre. Nawili sa saiyang boses, hinanap nia siya asin nadiskobre an torre, alagad dai iyan nakalaog diyan. An prinsipe parateng minabalik sa torre, na naghihinanyog sa magayon na pagkanta ni Rapunzel, asin sarong aldaw naheling an mangkukulam na nagsosongko saiya siring kan dati asin nakakanood kun paano makakakua. magluwas an mangkukulam, binubutong kan prinsipe si Rapunzel tanganing sakatan an saiyang buhok. Paghona na iyan an mangkukulam na inaapod siya giraray, pinaluluway ni Rapunzel an saiyang buhok para sa prinsipe. An duwa nagkaminootan asin hilom na nag - agoman. An mangkukulam nagsosongko ki Rapunzel sa aroaldaw, nagpaplano sinda nin paagi na makadulag: dadarahon kan prinsipe an saiyang agom bilang sarong pidaso nin silk kada banggi sagkod na igwa siya nin igong kakayahan na lumugsok ini tanganing sumakay pasiring sa torre asin mabiahe kaiba niya sakay sa kabayo.

Mga tema asin karakterisasyon

[baguhon | baguhon an source]
Rapunzel sa Dresden, Saxony, Alemania

Dakol na intelektuwal nag - interpretar nin "Maiden in the Tower" mga estorya, na kabtang kan Rapunzel-taramon sa luwas, bilang metapora para sa proteksion kan hoben na mga babae hale sa relasyon bago an kasalon kan labi kaigotan na mga guardia. Mga iskolar nakakua nin detalye kan koneksiyon ni Rapunzel sa saiyang torre pasiring duman sa sarong kumbento, kun sain kontroladong marhay an buhay kan kababaihan asin nag-iistar sinda hali sa luwas.

Pamana nin kultura

[baguhon | baguhon an source]
ilustrasyon ni Florence Harrison para sa Rapunzel sa sarong koleksyon nin mga amay na tula ni William Morris

sa istorya ni Andrew Lang an saiyang publikasyon na 1890 na The Red Fairy Book.[4] iba pang bersyon kan saysay nagluwas man sa Ang Libro ni Witches (1965) ni Ruth Manning-Sanders asin ki Paul O. Zelinsky's Caldecott Medal-wining movie, <i>Rapunzel</i> (1997).

Anne Sexton nagsurat nin sarong tula na inapod "Rapunzel" sa saiyang koleksyong Transformations (1971), sarong libro kun sain siya nag-iere nin kag-anom kan mga Grimm's Fairy tales.[5]

An-istorya ni Donna Jo Napol an istoryang Rapunzel sa tulong pananaw: an daraga, an saiyang ina, asin an prinsipe.[6]

Cress iyo an ikatolong libro sa Lunar Chronicles, sarong hoben na serye nin mga panurat pang-admiyensia na isinurat ni Marissa Meyer na saro sa pinagbabalihan nin Rapunzel. Crescent, binansagan na "Cress", sarong preso sa satelayt na pigsalbar asin napa'no ta pagkamoot saiya an heroe niyang si "Kapitain Thorne" sa tahaw kan istorya manongod ki "Cinder" sarong bersyon sa cyborg ni Cinderella.

Kate Forsyth nagsurat nin duwang libro manongod ki Rapunzel, saro an paliwat - basang pagsasaysay kan saysay asin sa buhay ni Mademoiselle de la Force na may titulong, Bitter Greens, asin an saiyang ikaduwang librong ini bakong balidong paglaladawan kan pagtalubo kan istoryang may titulo, The Rebirth of Rapunzel: A Mythic Biography of the Maiden in the Tower.[7]

Nikita Gill kan 2018 poetry collection Fierce Fairtales: & Other Stories to Stir Your Soulds igwa siyang nagkapirang tula na nagsasambit kan istorya ni Rapunzel kaiba an nota ni Rapel na Bayan para ki Inang Gothel asin Rapunzel, Rapunzel

Kan 2022, ipinublikar ni Mary McMyne an sarongmate adult fitness cast action eventing nobelang The Book of Gothel, na nag-eestimang an karakter kan kagamparan iyo an inspirasyon sa buhay nin sarong medieval magkasugnay na sina Haelewise, aking babae-sa-Hedda, na nabuhay kan ika-2 na siglo na Germania. nobela sarong rebisyon na restoran para sa Rpunzel na nagtatakod man sa mga elemento kan Snow White, Little Red Riding Hood, asin iba pang saysay.[8]

Hilingon pa

[baguhon | baguhon an source]
  1. Kleine Romane, p. 278.
  2. Kinder- und Hausmärchen (1857) Vol. I., p. 66.
  3. Bernhard Lauer (Hrsg.): Rapunzel. Traditionen eines europäischen Märchenstoffes in Dichtung und Kunst (= Ausstellungen im Brüder Grimm-Museum, Große Reihe. Band II). Kassel 1993, ISBN 3-929633-10-8, S. 7–33.
  4. Lang, Andrew (1890). The Red Fairy Book. London, England: Longmans, Green, and Co. pp. 282–285. ISBN 978-9389232394. 
  5. Sexton, Anne (2001). Transformations. Boston, MA: Houghton Mifflin. ISBN 978-0395127216. 
  6. Napoli, Donna Jo (1996). Zel. Puffin Books. ISBN 9780141301167. 
  7. Forsyth, Kate (2016). The Rebirth of Rapunzel: A Mythic Biography of the Maiden in the Tower. FableCroft Publishing. ISBN 978-0-9925534-9-4. 
  8. McMyne, Mary (2022). The Book of Gothel. Hachette. ISBN 978-0316393119. 


Error sa pag-cite: <ref> mga tatak na eksistido para sa sarong grupo na pinagngaranan na "lower-alpha", alagad mayong kinasungkoan na <mga pinapanungdanan na grupo="lower-alpha"/>na tatak an nanagboan, o sarong panarado </ref> an nawawara