Siṃha

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An Siṃha iyo an ikakagduwang bulan kan kalendaryong solar kan Indya.[1][2][3]

An Siṃha katimbang kan tanda nin zodiacal kan Leo, asin nagsusuknong nin haros mga ikaduwang kabangaan nin Agosto asin mga enot na kabangaan kan Setyembre sa Gregoryanong kalendaryo.[1] Sa mga tekstong Vedic, an bulan nin Simha inaapod na Nabhas (IAST: Nabhas), alagad sa suanoy na mga tekstong ini mayo iyan nin mga katumbas na zodiacal.[4] An solar na bulan nin Simha nagsusuknong sa sa lunar na bulan kaiyan na Bhadrapada, sa mga kalendaryong Hindu na lunisolar.[5][6] An Simha iyo an katapusan kan panahon nin monsoon asin an kapinonan kan tagrakdag para sa subkontinente kan India. Iyan mas naenot sa solar na bulan nin Karkaṭa, asin sinundansolar na ngng bulan nin Kanyā.[2]

An bulan nin Simha inaapod na Avani sa kalendaryong Tamil na Hindu.[1] An suanoy asin Edad Media na mga tekstong Sanskrito kan India nagkakalaenlaen sa saindang mga pagkarkulo manongod sa lawig kan Simha, arog kan ginigibo ninda sa ibang bulan. Halimbawa, an Surya Siddhanta, na may petsang c. 400 CE, an lawig kan Simha kadtong 31 aldaw, 0 oras, 26 minutos asin 48 segundo.[6] Sa kabaliktaran, kinarkulo kan Arya Siddhanta an lawig kan bulan nin Simha na 31 aldaw, 2 oras, 5 minutos asin 31 segundo.[6]

Makahulogan an mga pangaran kan mga solar na bulan nin Indya sa mga epigrapikong pag-adal kan Habagatan na Asya. Halimbawa, an bulan na simha, kaiba an iba pang mga bulan nin solar na arog kan Makara, nakuang nakaukit sa mga templo sa Habagatan na Indya. An Hadeng Pandya na si Hadeng Jatavarman Sundara-Pandaya II pinagdusay an templo nin Kalisvara sa Kalayar Kovil sa saiyang ika-12ng taon nin pagreynar, binasa an sarong inskripsiyon, sa ikatolong tithi kan ikaduwang taytay kan bulan nin Simha, na katimbang kan Miyekules Agosto 27, 1287.[7]

An Simha saro man na tanda nin astrolohiya sa mga sistema nin horoskopo nin India, na katumbas kan Leo (astrolohiya).[8]

An Simha iyo man an ika-19ng bulan sa kalendaryong Darian para sa planetang Mars, kun suarin an Saldang minabagtas sa sektang subangan kan konstelasyon na Leo siring kan maheheling hale sa Mars.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 1.2 James G. Lochtefeld (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: A-M, N-Z (Vol 1 & 2). The Rosen Publishing Group. pp. 72. ISBN 978-0-8239-3179-8. 
  2. 2.0 2.1 Robert Sewell; Śaṅkara Bālakr̥shṇa Dīkshita (1896). The Indian Calendar. S. Sonnenschein & Company. pp. 5–11, 23–29. 
  3. Vasudeva Rao (2002). Living Traditions in Contemporary Contexts: The Madhva Matha of Udupi. Orient Blackswan. pp. 48–53. ISBN 978-81-250-2297-8. 
  4. Nachum Dershowitz; Edward M. Reingold (2008). Calendrical Calculations. Cambridge University Press. pp. 123–128. ISBN 978-0-521-88540-9. 
  5. Christopher John Fuller (2004). The Camphor Flame: Popular Hinduism and Society in India. Princeton University Press. pp. 291–293. ISBN 978-0-69112-04-85. 
  6. 6.0 6.1 6.2 Robert Sewell; Śaṅkara Bālakr̥shṇa Dīkshita (1896). The Indian Calendar. S. Sonnenschein & Company. pp. 10–11. 
  7. E Hultzsch (1906). Epigraphia Indica. Education Society Press. pp. 279, 277–280. 
  8. Bangalore V. Raman (2003). Studies in Jaimini Astrology. Motilal Banarsidass. pp. 10–19. ISBN 978-81-208-1397-7.