Tabili
An tabili ((Hemidactylus frenatus) sarong klaseng reptil tubong Sur-subangan na Asya. Ini nakakaagid sa tukô sa hitsura alagad mas saradit. Parati makukua an siring na mga hayop sa laog nin harong asin saindang pagkakan iyo an mga insekto o mga layog-layog arog kan mga tanga, mga kuratsa, mga lawa, kulagbaw, mga aloy, namok, asbp. Inaapod ining casas limpias sa Sur Amerika ta tinutubod na ini marayrahay na paraubos kan mga hayop-hayop na peste sa laog kan harong.[1][2]
Pagbuhay
[baguhon | baguhon an source]An kadaklan kan mga tabili natago kun aldaw, banggi nag'aabang kan saindang madadakop na pagkakan, asin orog na narani sa may mga ilaw pagdakop kan mga layog-layog. An mga tabili maski saen na sana nagtatarago, sa mga lanob naka-upot. Ini pinalakop sa mundo kan mga bapor na nagbabaktas sa kadagatan, mahihiling sa Habagatan kan Estados Unidos, sa tropikal na mga lugar kan Australia, sa Habagatan asin Sentral Amerika, sa Aprika, Habagatan Asya, asin sa Tangang Subangan. Kun winter o sobrang lipot na klima sinda "naturog", garo daing hiro-hiro, ngane malampasan an sobrang lipot. An mga tabili bako man makamandag, mayong peligro sa tawo kun kapotan o makagat man kaini. Natalubo sinda sa laba na pag'oltan kan 75-150 mm (3-6 pulgada) asin nalawig mga limang taon. An saindang ikog kun napuputol, natubo giraray. An bura' kaini sa garo nagtatagsik na tanog asin maluya lang.[3]
Pag'ataman
[baguhon | baguhon an source]An tabili naaataman man bilang sarong alag alagad dapat yaon paestaron sa 'vivarium' asin dapat may mga tinanom asin daga-daga o mga ubak kahoy, dangan may mga tagoan sa saindang pagkontrol kan temperatura sa hawak. Kaipohan ninda an dikit na init arog kan sa ilaw kan sadit na bombilla. An temperatura dapat medyo alumahad kaya kaipohan an inapod na humidifier. Dapat bahogon mga lima anom na beses sa semana. [4][5]
