Tataramon na Kodava
| Kodava | |
|---|---|
| ಕೊಡವ ತಕ್ಕ್ | |
| Katutubo sa | Karnataka |
| Rehiyon | Kodagu |
| Katutubo | Kodava |
Katutubong mga parataram | 113,857 (2011 sensus)[1] |
Drabidyano
| |
| Iskriturang Kannada, Alpabetong Coorgi–Cox | |
| Mga kodigo nin tataramon | |
| ISO 639-3 | kfa |
| Glotologo | koda1255 |
| ELP | Kodagu |
An Kodava (Iskriturang Kannada: ಕೊಡವ ತಕ್ಕ್, Kodava takk, na an boot sabihon 'talumpati kan mga Kodavas', sa tataramon na Kodava, alternatibong mga pangaran:Coorgi sarong delikadong mawara[2] na tataramon na Drabidyano asin an orihinal na tataramon kan distritong Kodagu sa Kahabagatan na Karnataka, Indya. An terminong Kodava igwa nin duwang magkaanoanong paggamit. Inot, ini an pangaran kan tataramon asin kultura kan Kodava na pigsusunudan kan pirang komunidad gikan sa Kodagu. Ikaduwa, sa laog kan mga komunidad asin rehiyon na nagtataram nin Kodava (Kodagu), saro ining demonimo para sa nangingibabaw na Kodavanon. Samakatuwid, an tataramon na Kodava, bako sana panginot na tataramon kan mga Kodava alagad iyo man kan kadaklan na ibang mga kaste asin mga tribo sa Kodagu. An tataramon igwang duwang diyalekto: ini an Mendele (pigtataram sa Kaamihanan asin Katahawan na Kodagu, na an boot sabihon, sa luwas kan Kiggat naadu kan Kodagu) asin Kiggat (pigtataram sa Kiggat naadu, sa Habagatan na Kodagu).
Sa uusipon, minatukdo ini bilang sarong diyalekto kan Kannada.[3] Arog pa man kaito, pigsuri giraray ini bilang sarong tataramon kan amay na ika-20 siglong akademya.
Tradisyonal ining ipigsusurat gamit an Iskriturang Kannada na sarong abugida. Arog pa man kaito, igwa na sarong abugida na inaapod na alpabetong Coorgi–Cox na binilog sa kamawutan kan mga miyembro nin komunidad. Nagbareta an 2011 Census kan India nin 96,918 katawo na nagbalik sa Kodava bilang saindang sadiring tataramon asin 16,939 para sa Coorgi/Kodagu, para sa kabilugan na 113,857 katawo na namidbidan an saro sa mga tataramon na ini bilang saindang sadiring tataramon.[4]
Gramatika[baguhon | baguhon an source]
Sistematikong pinag-adalan asin naidokumento an gramatika kan Kodagu poon pa kadtong mga 1867 ni Kapitan R.A. Ipigpublikar ni Cole an matagumpay na gibuhon na Sarong Elementarya Gramatika kan tataramon na Coorg.[5]
Phonology[baguhon | baguhon an source]
Mga patanog[baguhon | baguhon an source]
An mga sistema kan patanog kan Drabidyano, naglalaog nin limang katangian nin patanog i.e. an mga komon na katumbas nin a, e, i, o asin u., na igwang halipot asin halabang baryante para sa lambang saro. Arog pa man kaito, igwa pang duwa an Kodava: an mid asin high (close) back unrounded vowels, na igwang kaeksakto na halalabang klase.[6]
Igwa an Kodagu nin 14 na patanog. 7 sa mga ini, i, e, ɛ, a, ɑ, o, u, igwa nin halabang katumbas.[7]
| Front | Central | Back | ||
|---|---|---|---|---|
| unrounded | rounded | |||
| Close | i | ɨ | ɯ | u |
| Near-close | ɪ | ʊ | ||
| Close-mid | e | o | ||
| Mid | ə | |||
| Open-mid | ɛ | ʌ | ɔ | |
| Open | a | ɑ | ||
Mga patanog[baguhon | baguhon an source]
Igwa an Kodava nin 25 mga patanog.
| Bilabial | Dental | Alveolar | Retroflex | Palatal | Velar | Glottal | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stop | voiceless | p | t̪ | ʈ | k | |||
| voiced | b | d̪ | ɖ | g | ||||
| Fricative | ð | s | ʂ | ç | h | |||
| Nasal | m | n̪ | n | ɳ | ɲ | ŋ | ||
| Approximant | l | ɭ | j | |||||
| Trill | r | |||||||
| Flap | ɽ | |||||||
An Kodava asin Kannada igwang kakulangan nin palatalisasyon nin inisyal na kataga na *k-, na sarong feature na mahihiling sa sanga nin Tamil-Malayalam.[8]
Mga pagkokomparar[baguhon | baguhon an source]
Sa lingguwistika, kabali an tataramon na Kodava/Kodagu sa subpamilya kan Habagatan na Drabidyano kan pamilya nin Drabidyano. Kadugangan sa laog kan subpamilya kan Habagatan na Drabidyano , kabali ini sa subgrupo na Tamil-Malayalam-Kodag.[9] Ini, harani na natatakod asin naiimpluwensyahan kan Kannada, Malayalam, Tamil asin Tulu. Kadaklan sa mga kataga komon sa tanga kan Kodava asin Beary bashe, sarong diyalekto na pinaghalong Tulu asin Malayalam na ipigtataram sa komunidad nin mga muslim na Beary asin Kodava Thiyyar.
Mga kataga kan kaapil nin pamilya[baguhon | baguhon an source]
| Mother | Avvo |
| Father | Appo |
| Grandfather | Ajjo |
| Grandmother | Ajjavo Thaayi |
| Maternal Uncle / Paternal Aunt's husband | Thammaavo / Maavo |
| Maternal Uncle's wife / Paternal Aunt | Maavi / Thammaavi |
| Eldest Paternal Uncle / Eldest Maternal Aunt's husband | Baliappo |
| Eldest Paternal Uncle's wife / Eldest Maternal Aunt | Baliavvo |
| Elder Paternal Uncle / Elder Maternal Aunt's husband | Bojappo |
| Elder Paternal Uncle's wife / Elder Maternal Aunt | Bojavvo |
| Younger Paternal Uncle / Younger Maternal Aunt's husband | Kunjappo |
| Younger Paternal Uncle's wife/ Younger Maternal Aunt | Kunjavvo |
| Youngest Paternal Uncle / Youngest Maternal Aunt's husband | Cheriappo |
| Youngest Paternal Uncle's wife/ Youngest Maternal Aunt | Cheriavvo |
| Father-in-law | Maavo |
| Mother-in-law | Maavi |
| brother-in-law (elder) / cross-cousin (elder, brother) / lineal cousin (elder, sister)'s husband | Baavo |
| sister-in-law (elder)/ cross-cousin (elder, sister) / lineal-cousin (elder, brother)'s wife | Mammo |
| brother (elder) / lineal cousin (elder brother) / cross-cousin (elder, sister)'s husband | Anno / Annaiah |
| sister (elder) / lineal-cousin (elder, sister) / cross-cousin (elder, brother)'s wife | Akko / Akkaiah |
| brother (younger) | Thammanno |
| sister (younger) | Thange |
| Wife | Ponne |
| Husband | Wadiyye |
| Son | Movo |
| Daughter | Mova |
Mga katagang Kodava[baguhon | baguhon an source]
| Kodava | Kannada | Malayalam | Tulu | Bikol Sentral |
|---|---|---|---|---|
| Muddi | Hudugi | Penkutti | Ponnu | Babaye |
| Kinha | Huduga | Aankutti | Aan/Kinni | Lalaki |
| Poyi | Hogu | Poyko | Poyi | Nago na (go) |
| Kanni | Saaru | Chaar | Kajipu | nilagang (lentil, gulay, iba pa) |
| Koole | Anna | Chor | Nuppu | Maluto |
| Ide | Idu | Ide | Dee | Bugtak |
| Thimbake | Tinnakke | Tinnuka/Kazhikkuka | Thinere | Magkakan |
| kulli | snana | kuLi | Meela | Magkarigos |
| Unda? | Unta/ideya? | Undo? | Unda? | Igwa daw? |
| Bappi | Bartini | Varam | Barpe | Maabot ako (Pagbati nin pamamaaram) |
| Ullo | iddene | Ulle | Ulle | Yaon ako dyan |
| Bandan Ullo | Baruta iddene | Varunnund | Barond ulle | Maabot ako |
| Yenene Ulliya? | Hege iddiya? | Engane und? | Encha ulla/ya? | Kumusta ka?/Tara? |
| Māṅge | Maavu | Māṅga | Mudi/Kukku | Mangga |
| Kaḷḷa | Kaḷla | Kaḷḷan | Kalva | Paraikit/-habon |
| Suroole /Minyathele | Modalu | Adyam | Suru | Inot |
| Kere Pamb | Kere Haavu | Chēra Pamb | Keri | Kinong halas |
| Mūle | Mūle | Mūla | Mudye/mūle | Rukrok |
| Āme | Āme | Āma | Eme | Pagong |
| Bēli | Bēli | Vēli | Bēli | Bakod |
| Bithe/Kuru | Beeja | Vitth/Kuru | Bitth | Binhi/Tu'lang/Buto |
| Bādege | Bādige | Vādaka | Badige | Renta |
| Chaththe | Sante | Chantha | Santhe | Saudan/Merkado |
| Ēni | Ēni | Ēni | Ēni | Hagdan |
| Pulunja Puḷi | Hunase Huli | PuLi | Punke puli | Sampalok |
| Gaali/Kaath | Gaali | Kaatt | Gaali | Duros |
| Thaari | Kodu | Tharu | Koru | Tao |
| Kaapi | Kaapi | Kaapi | Kaapi | Kape |
| Paaduvo | Haadu | Paaduka | Pada paad | Magkanta |
Mga pinagkuanan[baguhon | baguhon an source]
- ↑ "Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India". censusindia.gov.in. Retrieved 2018-07-05.
- ↑ "Five Languages in Karnataka, Including Tulu Vanishing: Unesco". www.daijiworld.com. Retrieved 2020-09-18.
- ↑ Thurston, Edgar (2011-06-16). The Madras Presidency with Mysore, Coorg and the Associated States (in English). Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-60068-3.
- ↑ "Census of India 2011" (PDF). Census of India : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 2020-01-24.
- ↑ "Coorg Grammar". 11 August 1867 – via Internet Archive.
- ↑ Emeneau, M. B. (1970). "Koḍagu Vowels". Journal of the American Oriental Society 90 (1): 145–158. doi:. ISSN 0003-0279.
- ↑ "PHOIBLE Online -". phoible.org. Retrieved 2019-01-26.
- ↑ Emeneau, M. B. (1967). "The South Dravidian Languages". Journal of the American Oriental Society 87 (4): 365–413. doi:. ISSN 0003-0279.
- ↑ Krishnamurti, Bhadriraju. Dravidian Languages, p21, Cambridge Language Surveys, Cambridge University Press, 2003
Bibliograpiya[baguhon | baguhon an source]
- R A Cole, "An Elementary Grammar of the Coorg Languages
Mababasa pa lalo[baguhon | baguhon an source]
- Government of Coorg (1953), Handbook of Coorg Census-1951 (PDF), Assistant Commissioner and District Census Officer, Coorg