Tataramon na Sunda sa Depok
.jpg)
Midbid an Depok na saro sa mga lugar na may kulturang Betawi sa Sulnopan na Haba, nin huli ta ini heograpikal na kinamumugtakan kan Depok na nasa habagatan kan Jakarta na siyang sentro kan kultura nin Betawi asin arog pa man kaito na bilang satellite city kan Jakarta. Apwera sa paggamit kan tataramon na Betawi, sa Depok, igwa man na mga lugar na kadaklan kan tawo nagtataram nin Tataramon na Sunda, na pinangaranan na mga sub-distrito nin Leuwinanggung asin Cimpaeun sa distrito nin Tapos[1] asin may mga pirapira man na lain pang mga distrito na kun sain an mga tawo, minataram nin Sunda, arog kan sa Cimanggis asin sa Cilodong.[2][3]
Kasaysayan[baguhon | baguhon an source]
Nagpoon an impluwensya kan tataramon na Sunda sa Depok kan naibali an Depok sa nasasakupan kan Kahadean nin Sunda kun sain natahawan ini ni Pakuan Pajajaran. Kan panahon na idto, iniirukan an Depok kan mga subong na mga tawong Sunda na nagtataram nin Gurang na Sunda.[4] Sarong pusog na ebidensya kan impluwensyang Sunda sa Depok iyo an mahihiling hali sa toponymy na naggagamit nin tataramon na Sunda. Susog ki Lilie Suratminto, an katagang "Depok" sarong Sunda na gikan sa katagang padepokan; an boot sabihon 'ermitanyo'. Minatukdo ini sa Depok bilang sarong ermitanyo.[5]
Kan 1960's, an mga residente kan Betawi sa Jakarta, urog na an mga nakairok sa lugar na Senayan, naglipat sa pinakahabagatan na lugar kan Jakarta bilang resulta kan pagbabalik-boot kan dagang istaran para sa pagtitindog kan Panginot na Istyedum kan Senayan sa panahon kan Lumang Orden (Orde Lama). Karaniwang pinili nilang manirahan sa lugar ng Bogor Regency, kabali an Depok, na kan panahon na idto, may kamugtakan na kecamatan.[6] An halawigan na urbanisasyon kadtong panahon na idto an nakaimpluwensya sa pagbabago kan kultura sa Depok na kadto pinanginginutan nin Sunda sagkod Betawi.[7] Huli ta sa pagtatagpo kan duwang tataramon na ini, nakaako an tataramon na Betawi nin dakol na impluwensya gikan sa bokabularyo kan Sunda.[8][9]
Matapos an pagsuway kan Depok gikan sa Rehensiyang Bogor kadtong 1999, urog na na-marginalize an tataramon asin kulturang Sunda pagkatapos kan mga historyador asin sinabi kan Gobyernong Pansyudad kan Depok na Betawi an tataramon asin kultura ng Depok.[10] Sa katotohanan, isinasaalang-alang man kan Gobyernong Pansyudad kan Depok an paggibo nin lokal na nilalaog kan tataramon na Betawi (muatan lokal) sa Depok na ribayan an tataramon na Sunda.[11] Sa ngunyan, kadiiton na sana an natatadang mga sub-distrito sa subangan na parte kan Syudad nin Depok na an mga subong na residente, minataram nin Sunda.[2]
Polemiko kan lokal na nilalaog[baguhon | baguhon an source]
An lokal na nilalaog kan Depok iyo an tataramon na Sunda, nakamukna an pagdesisyon kan tataramon na Sunda bilang lokal na nilalaog sa Depok nin kadakol na polemiko. Kadakol na mga pigura nin kultura asin mga histoyador na Depok an naghabo digdi, saro na digdi si Nur Mahmudi Ismail, sa ika-5 taunang Depok City Cultural Arts Festival, isinuhestyon niya na bakong mandatory an nilalaog kan lokal na tataramon na Sunda. Sinabi man niya na parte an Syudad nin Depok kan sona nin Betawi Malay, minasunod sa Numero 5 kan Regulasyon sa Rehiyon kan 2006 na nababanga an probinsya nin Sulnopan na Haba sa tolong kultural na sona, pinangaranan na Betawi Malay, Priangan, asin Jawa Sawareh (Jawareh)[12]
Mga gamit[baguhon | baguhon an source]
Suway man sa pagiging lokal na nilalaog sa Depok, ginagamit man an tataramon na Sunda sa pang-uro-alsaw na buhay kan mga Sunda sa Depok, dawa na medyo sadit an paggamit kaini kumpara sa mga nagtataram kan Indo asin Betawi. Susog sa 2010 na sensus kan Indonesya, tinataram sana an Sunda nin 2.80% kan kabilugan na populasyon kan Depok. Kadaklan sa mga nagtataram kan Sunda, komon na nasa puro sa subangan kan Depok, urog ma sa distrito kan Tapos, iyo man sa mga sub-distrito kan Leuwinanggung asin Cimpaeun..[1][13][14]
Hilingon man[baguhon | baguhon an source]
Mga toltolan[baguhon | baguhon an source]
- ↑ 1.0 1.1 "Disdik Depok Gelar Lomba Kependidikan Pembinaan Minat Bakat dan Kreativitas Tingkat Pelajar". depokrayanews.com (in Indonesian). 4 May 2023. Retrieved 18 August 2023.
- ↑ 2.0 2.1 "Bahasa Sunda di Kota Depok, Belum Prioritas Tapi Tetap Menggeliat". www.radardepok.com. Archived from the original on 2023-01-01. Retrieved 1 January 2023. Unknown parameter
|url-status=ignored (help) - ↑ "Makalah Psikologi Lintas Budaya (Suku Sunda)". adoc.pub. Retrieved 2 January 2023.
- ↑ (in id) Makalah Sejarah Depok. Padjadjaran University. https://pustaka.unpad.ac.id/wp-content/uploads/2013/09/MAKALAH_SEJARAH-DEPOK.pdf. Retrieved on 29 January 2023.
- ↑ "Asal Usul Nama Kota Depok". megapolitan.kompas.com (in Indonesian). Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Betawi Bedol Desa: Digusur dari Senayan, Jadi OKB di Tebet". www.republika.co.id (in Indonesian). Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Kala Bahasa Betawi Menggeser Bahasa Sunda di Perbatasan Jakarta". www.liputan6.com (in Indonesian). Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Siapkan Kamus Bahasa Betawi Depok". jabar.pojoksatu.id (in Indonesian). Archived from the original on 29 January 2023. Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Menteri Sandiaga Belajar Bahasa Betawi Depok, Beda dengan Betawi Senayan". voi.id. Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Sejarawan: Bahasa dan Kultur Depok Itu Betawi". megapolitan.okezone.com (in Indonesian). Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Di Depok, Budaya Betawi Bakal Masuk Pelajaran Mulok Sekolah". koropak.co.id (in Indonesian). Retrieved 29 January 2023.
- ↑ "Kota Depok, Bahasa Sunda Atau Betawi". depokrayanews.com (in Indonesian). Retrieved 2 January 2022.
- ↑ "Kota Depok Dalam Angka 2010". depokkota.bps.go.id. Retrieved 2 January 2023.
- ↑ "Dewa dari Leuwinanggung". www.andreasharsono.net. Retrieved 2 January 2023.