Jump to content

Tetanus

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Naghihirigot na pasyente gibo kan atake kan tetanus. Sarong pintura ni Sir Charles Bell, 1809.

An tetanus, na inaapod man pagtutuyob (lockjaw), sarong impeksyon nahihiling na gayo sa paghihigot-higot kan masel. Sa mga tipong komun kaini, an paghihigot napoon sa salang dangan nalakop na sa ibang kabtang kan hawak. Parati, an paghigot-higot na'ayaw mga pirang minuto asin nangyayari ini sa laog nin tolo asin apat na semana.[1] An paghihigot pwedeng grabe na pati tulang kan hawak magragaak nanggad.[2] an ibang sintomas kaini iyo an mga minasunod: kalentura, paggaga'not, kulog-payo, sinasakitan maghamil, halangkaw na presyon kan dugo, asin marikas na kutad nin puso. An pagtangka' kan mga sintomas napoon tolo abot beinte unong aldaw paka'impeksyon.Pwedeng bulanan bago nauumayan an sarong natetetanus. Mga 10% daa kan natetanus nagagadan.[3]

An tetanus kawsa kan impeksyon nin sarong bakterya, na inapod bacterium Clostridium tetani.[4]. An bakterya nakakalaog huli sa gatak kan kublit resulta kan ini natudok o nalugad kan sarong bagay na kontaminado. An bakterya komun nakukua sa daga', sa alpog, o sa udo nin hayop. [5] An bakteryang ini naprodyusir nin mga toxin na nakiki'aram sa paghigot-higot kan mga masel na namamasdan na gayo sa mga tipikal na sintomas.[6] An impeksyhon na ini dai nakaka'ulakit o nalakop sa ibang tawo.

An pagtaong pansagang sa impeksyon na ini iyo an pagbakuna kan inapod na bakunang pantetanus. Sa may kalugadan na hararom, rekomendado daa an pagtao kan bakuna sa immunisasyon asin tetanus immune globulin ngani maratom. Pwede man i'ineksyon an intravenous immunoglobulin (IVIG). An lugad dapat mahugasan nanggad na marahay asin anoman na mga kurukublit sa palibot haraleon. Ta'wan nin muscle relaxant an tawong may impeksyon ngani makontrol an paghihigot na grabe kan masel.

An tetanus daa yaon sa gabos na parte kan kinaban alagad mas parati ini sa mga mainit asin basang klima kun saen an daga dakul na organikong bagay. Kan 2013, nagkawsa ini nin 59,000 kagadanan, totoo buminaba hale sa 356,000 kan 1990.[7]. An tetanus toltol naadalan asin nabisto kan taon 1884 na Antonio Carle asin Giorgio Rattone sa Unibersidad nin Turin. Dangan kan 1924, nadiskubre an bakuna para igdi.[8]


Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  • [1] Archived 2015-09-05 at the Wayback Machine. Mga pag'iingat sa disaster. Kinua 19-07-15.
  • [2] Encyclopedia Britannica: Ano an tetanus. Kinua 19-07-15.
  • [3] Mga paliwanag dapit sa tetanus. Kinua 19-07-15.

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/tetanus.html. Kinua 19-07-15
  2. ↑ http://www.cdc.gov/tetanus/about/symptoms-complications.html Kinua 19-07-15
  3. ↑ http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/tetanus.html. Kinua 19-07-15
  4. ↑ ibid
  5. ↑ http://www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Content/ohp-rabies-consumer-info.htm Kinua 19-07-15
  6. ↑ https://books.google.ca/books?id=C-U1LFK5zagC&pg=PA556#v=onepage&q&f=false Kinua 19-07-15
  7. ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4340604/ Kinua 19-07-15
  8. ↑ http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/tetanus.html. Kinua 19-07-15
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tetanus&oldid=262476"