Jump to content

Toña la Negra

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Toña la Negra
KamundaganAntonia del Carmen Peregrino Álvarez
(1912-11-02)2 Nobyembre 1912
Veracruz, Veracruz, Mexico
Kagadanan19 Nobyembre 1982(1982-11-19) (edad 70)
Siyudad nin Mehiko, Mehiko
Dahilan kan kagadanan
atake sa puso and Lynphoma
Trabaho
  • Singer
  • actress
Mga taon na aktibo1932–1982

Si Antonia del Carmen Peregrino Álvarez[1][2] (2 November 1912[1] – 19 November 1982), bisto sa bansag niya sa entablado na Toña la Negra (Toña, an Maitom na Babae), sarong Mehikanong parakanta asin aktres na may dikit na dugong Aprikano, bantog sa saiyang interpretasyon kan bolero asin mga kansyon tinokda' ni Agustín Lara.

Buhay asin karera

[baguhon | baguhon an source]

Si Toña la Negra namundag Antonia del Carmen Peregrino Álvarez kan 2 Nobyembre 1912 sa La Huaca, kadulon kan Veracruz, Veracruz. An saiyang ama, Timoteo Peregrino Reyes (namundag, c. 1857), naggigitara[3] asin kagmuknang kaapil nin sarong kaayonan nin mga trabahador sa pantalan.[4] An ina niya, si Daría Álvarez Campos (namundag, c. 1867), nagkakanta sa mga tiripon nin pamilya.[3] Si Toña igwang apat na tugang asin tolo man na tugang sa ama.[5]

An lolo niya sa ama, si Severo Peregrino, gikan sa Port-au-Prince, Haiti asin nag'imigrar sa Mehiko kan Ika-19ng siglo.[4]

Si Toña nagpoon kan saiyang karera kan mga 1920 na nagkakantang tango komo pangenot na parakanta kan Trío Peregrino-Uzcanga. Kan 1932, siya nagbyahe paairing Siyudad nin Mehiko asin duman nanumpongan niya si Agustín Lara, sarong parasurat-kanta asin kompositor. Enot siyang nabantog kan saiyang interpretasyon kan tokda' ni Larang "Enamorada", asin kan "Lamento jarocho", na sinurat para sa saiya sanang kantahon. Dangan saiyang napabantog an "Noche criolla", "Veracruz", asin iba pang mga komposisyon ni Lara na kasarambit an saiyang estado. Enot niyang pigrekord ining mga kanta asin dakul pang iba sa Peerless Records kan mga taon 1940.

Nagpoon siyang magrekord sa irarom kan marka kan RCA Victor kan mga 1940. Kan Pebrero 1953 an saiyang single na "Como golondrinas" nagtaroron sa numero 2 sa Cashbox magasin' na iyo an Top Ten Tunes chart kan Mehiko.[6] Sige siyang magrekord nin dakul na mga single na putok na putok asin magkapirang studio album, siring kan Caleidoscopio musical con Toña la Negra (1958), Noche criolla, vol. II (1961), asin La sensación jarocha, vol. III (1964).

Sa katangaan kan 1960, nagpirma siya sa label kan Orfeón asin nagrekord pa nin magkapirang album. Duwang kanta saiyang pigparekord sa Sonora Matancera kan 1974.

Personal na buhay

[baguhon | baguhon an source]

Si Toña la Negra duwang beses nag'agom. Enot niyang agom, si Guillermo Cházaro Ahumada, sarong musikero. Igwa sindang tolong aki, Ramón (nmdg.. 1932), Guillermo (nmdg. 1933), asin si Ernesto (1935–1979), dangan nagsuway sinda kan 1945. An ikaduwa niyang agom sarong Mehikano, Victor "Vitillo" Ruiz Pazos, sarong jazz pioneer asin bass player. Magkaagoman sinda poon 1955 sundo 1963.

Kagadanan asin pamana

[baguhon | baguhon an source]

Kan Myerkoles, 17 Nobyembre 1982, siya ilinaog sa ospital sa Mexico City huli sa problemang cardiovascular. Sunod na aldaw Biyernes, 19 Nobyembre,[2] sa edad na 70, si Toña la Negra inatake sa puso asin nagadan.[7] Siya idinapit asin ilinubong sa parte kan para sa mga aktor na lugar kan Panteón Jardín sa Siyudad nin Mehiko.[8]

An munisipyo kan Veracruz nagpatindog nin estatuwa para ki Toña la Negra pakagadan kaini. An tinampo kun saen siya namundag sa lumang barrio nin La Huaca dara an saiyang pangaran.

Kan 1993, si direktor sa pelikula na Aleman na si Christian Baudissin naggibo nin dokumentaryong pangtelebisyon manongod ki Toña la Negra na yaon diyan an mga interbyu niya sa dating agom na si musikerong Víctor Ruiz Pazos, asin ibang mga artista na nakakabisto saiya.

Si Rafael Figueroa Hernández, sarong parasaligsig asin propesor sa Universidad Veracruzana,nagsurat kan pinakaenot, sangkap asin hararom na biograpiya ni Toña la Negra.[9]

Diskograpiya

[baguhon | baguhon an source]

Mga studio album

[baguhon | baguhon an source]
  • Caleidoscopio musical con Toña la Negra
  • Noche criolla, vol. II
  • La sensación jarocha, vol. III
  • Toña la Negra interpreta a Agustín Lara, vol. I
  • Toña la Negra interpreta a Rafael Hernández y Pedro Flores
  • Toña la Negra interpreta a Agustín Lara, vol. II
  • Íntimas

Mga album na kadamotan

[baguhon | baguhon an source]
  • Lo mejor de Toña la Negra
  • Inmortales de Toña la Negra
  • Las estrellas de La Hora Azul
  • Lo mejor de lo mejor: Toña la Negra, 40 temas originales
  • RCA 100 años de música

Piling filmograpiya

[baguhon | baguhon an source]
Bibliograpiya
  • Figueroa Hernández, Rafael (2012). Toña la Negra. Como Suena. ISBN 1480058106. 

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]