Wufang Shangdi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Limang mga Porma kan Kahurohalangkaweng Deidad
Modernong fresco na nagrerepresenta sa Limang Deidad
Diyagramo kan mga asosasyon hali sa Huainanzi[1]
Pinasimpling Intsik五方上帝
Limang Deidad
Intsik五帝

An Wǔfāng Shàngdì (五方上帝 "Limang Rehiyon", "Mga Kahurohalangkaweng Deidad" o "Mga Kahurohalangkaweng Deidad kan Limang Rehiyon", o simpleng Wǔdì (五帝 "Limang Deidad") o Wǔshén (五神 "Limang Dios") [2] iyo an, sa Chinese kanonikal na mga teksto asin komun na relihiyon kan mga Intsik, an limang paghahayag kan supremong Dios nin Langit (天 Tiān). An teolohiyang ini nagpoon pa kan dinastiyang Shang. Linaladawan bilang iyo an "Limang Nagbabagong Lalawgon kan Kalangitan",[3] sinda minarepresentar sa kosmikong aktibidad kan Langit na minamolde an mga kinaban bilang tán 壇, "altars," na inaarog an mga pagboot kaiyan na naheheling sa mabitoon na kaha, amihanan na poste sa kalangitan asin an mga nagtataririk na konstelasyon kaiyan. An limang Dios minarepresentar kaining mga konstelasyon. Segun sa Tulong Poder (三才 Sāncái) igwa sinda nin langitnon, terestrial asin chthonic na porma. Pigmimidbid kan mga Han Chinese an saindang sadiri bilang mga gikan kan Red asin Yellow Deities.

Kaiba sinda sa limang kolor, an limang kabtang kan dagos - dagos na paglalang, an limang mayor na planeta kan Sistema Solar asin an limang konstelasyon na nag - iitok sa palibot kan langitnon na mga palo, an limang sagradong bukid asin limang direksyon nin espasyo (an saindang terestretriyal na porma), asin an limang Dios na Dragon (龙神 Lóngshén) na nagrerepresentar sa saindang mga bukid, an boot sabihon iyo an materyal na mga pwersa na yaon sa sainda sa ibabaw (saindang pormang chthonics).[4]. An mga iyan tinawan man nin kahulogan na limang porma nin pagsamba sa langit, mga kolor nin Dios, mga bagay na angay sa kalangitan.

Segun ki Zheng Xuan, an impluwensiya kan saindang aktibidad nagtatampok nin laen-laen na kategoriya nin mga tawo digdi sa daga. Sa pagpaliwanag kan suanoy na teolohiya manongod sa ginikanan nin mga hade hale sa pagbados kan langit sa daganon na mga babae, siya nagkomento:

王者之先祖, 皆感大微五帝之精以生 — An lambang apoon niya na iyo an hade namundag bilang resulta kan maimpluwensyang paghiro [gǎn ] ginibo kan mga ispirito kan Limang Deidad.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]