Jump to content

Yahweh

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
A coin showing a bearded figure seating on a winged wheel, holding a bird on his outstretched hand
Sarong ika-4 na siglo na BCE pirak na barya gikan sa probinsya kan Yehud Medinata kan Persia posibleng nagrepresentar ki Yahweh binugtak sa trono sa pinakapakan na ruweda[1][2]

Si Yahweh iyo an suanoy na Levantine deity, asin national god kan mga kahadean kan Israelite na Israel asin Judah.[3] Minsan ngani mayong consensus an nag-eksistir dapit sa ginikanan kan diedad,[4] an mga iskolar sa pangkagabsan pigsasabi na si Yahweh nagbutwa bilang sarong "diosnon na parapakilaban" asosyado enot sa Seir, Edom, Paran asin Teman,[5] asin sa huri sa Canaan. An ginikanan kan pagsamba sa saiya nakaabot sa kisera sa amay na Iron Age, asin posible na sagkod sa huring Bronze Age, kun bakong haros mas amay pa.[6]

Sa pinakadaan na literaturang biblical, igwa siya nin attributes na tipikal na ascribed sa panahon asin war deities, pigpapalad an mga daga asin naggigiya pasiring sa heavenly army kontra sa mga kaiwal kan Israel.[7] An amay na mga Israelites mga politeistiko asin pigsamba si Yahweh kaiba an manlaenlaen na dios asin diosa kan Canaan, kabali sinda El, Asherah asin Baal.[8] Sa huring mga siglo, si El asin si Yahweh nagin conflated asin an El-linked epithets siring kan El Shaddai na nagin aplikado ki Yahweh sana,[9] asin an ibang mga dios asin mga diosa siring ki Baal asin Asherah sinarumsom sa Yahwist religion.[10]

  1. Trotter 2002, p. 153.
  2. Stavrakopoulou 2021, pp. 411–412, 742.
  3. Miller & Hayes 1986, p. 110.
  4. Fleming 2020, p. 3.
  5. Smith 2017, p. 42.
  6. Miller 2000, p. 1.
  7. Hackett 2001, pp. 158–59.
  8. Smith 2002, p. 7.
  9. Smith 2002, pp. 8, 33–34.
  10. Smith 2002, pp. 8, 135.