Angola
An Angola, opisyalmente Republika kan Angola (Portuges: Republica de Angola, sinasayod [ʁɨˈpublikɐ dɨ ɐ̃ˈɡɔla]; Kikongo, Kimbundu, Umbundu: Repubilika ya Ngola), sarong nasyon namomogtak sa sur-sentral nin Aprika asin an mga kadolon kaini iyo an Namibia sa habagatan, an Demokratikong Republika nin Kongo sa amnayan, asin an Zambia sa subangan; an kosang solnopan niya yaon sa Dagat Atlantiko. An Luanda iyo an saiyang syudad na kabisera, manta na an probinsya nin Cabinda, na napasuway sa mayor na teritoryo kan Angola, kadolon an Republika kan Kongo asin an Demokratikong Republika kan Kongo.
An mga Portuges nagsakop sa mga magkapirang lugar kan Angola, kadaklan sa mga parteng kosa, poon ika-16 sungdo ika-19ng siglo asin nakikitrato sa mga nagbabanwa sa mga lugar na ini sa negosyo asin sa iba pang mga bagay. Paglaog kan ika-19 siglo, luwayluway asin padikitdikit na nansakop sinda sa mga interior na parte kan Angola. Bilang sarong tunay na kolonya kan Portuges, ini nangyari sana kan mga 1920. Kan makamit an katalingkasan, an Angola nag'agi sa makuring gera sibil, poon 1975 abot 2002. An nasyon na ini may mahiwas asin hararom na deposito nin mga mineral asin petrolyo, alagad an lawig kan buhay igdi asin an mortalidad kan mga aki tinataya bilang iyo an pinakagrabe sa kinaban.
Pagkabaranga kan mga probinsya
[baguhon | baguhon an source]Nº | Probinsya | Kabisera | Hiwas (km²) | |
---|---|---|---|---|
1 | Bengo | Caxito | 31.371 | |
2 | Benguela | Benguela | 31.788 | |
3 | Bié | Kuito | 70.314 | |
4 | Cabinda | Cabinda | 7.270 | |
5 | Kuando Kubango | Menongue | 199.049 | |
6 | Kwanza-Norte | N'Dalatando | 24.190 | |
7 | Kwanza-Sul | Sumbe | 55.660 | |
8 | Cunene | N'Giva | 89.342 | |
9 | Huambo | Huambo | 34.274 | |
10 | Huila | Lubango | 75.002 | |
11 | Luanda | Luanda | 2.418 | |
12 | Lunda-Norte | Lucapa | 102.783 | |
13 | Lunda-Sul | Saurimo | 45.649 | |
14 | Malanje | Malanje | 97.602 | |
15 | Moxico | Lwena | 223.023 | |
16 | Namibe | Namibe | 58.137 | |
17 | Uige | Uíge | 58.698 | |
18 | Zaire | M'Banza Kongo | 40.130 |
Galeriya
[baguhon | baguhon an source]-
Simbahan sa Tombua, probinsya kan Namibe, Enero 2010
-
Sarong iskultura representado an pigurang babae. Banwang Chokwe, Angola, amay kan ika-20ng siglo.
-
"Mga Itom na Gapo" nin Pungo Adongo sa Angola
-
Sarong tanawon sa Luanda
-
Busay nin Kalendula, sa Malange, 2009