Jump to content

Apollo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

Si Apollo saro sa mga diyos nin Olimpiya sa klasikong Griyego asin Romanong relihiyon saka mitolohiyang Griyego asin Roma. Si Apollo minidbid na sarong diyos nin archery, musika asin bayle, katotoohan asin hula, pagpaomay asin mga helang, Saldang asin liwanag, berso, asin dakol pa. Saro sa pinakaimportante asin pinakakomplikado kan mga diyos na Griyego, aki siya ni Zeus saka Leto, asin kakambal na tugang ni Artemis, diyosa nin paradakop. Siya an konsideradong pinakamagayon na diyos asin siya pigrerepresentar bilang pamantayan kan mga kouros (hula, o mayong barabas, parehas na pagkabarobata). Si Apolo midbid sa mitolohiyang Griyego-inpluwensyadong Etruscan bilang Apulu.[1]

Bilang patron na diyos ni Delphi (Apollo Pythios), si Apollo sarong opisyal na dios - an makahulang pagkadiyos kan Delphic Oracle asin man an pagiging dekanto nin ritwal na pagdalisay. An saiyang mga orakulo parateng kinokonsulta para sa paggiya sa laen - laen na bagay. Si Apollo ang pangkagabsan an hinihiling na diyos-diyos na nagtatao nin tabang asin ward naghahale kan maraot, asin inaapod bilang Alexicacus, "paragibo nin karaotan".

Sa Medisina asin an pagpaumay konektado ki Apollo, sa diyos man mismo o paagi kan saiyang aki na si Asclepius. Niligtas ni Apollo an mga tawo sa epidemya, pero saro man siyang diyos na kayang magdara nin hilang asin nakakagadan na damat paagi kan saiyang mga pana. An imbensyon mismo nin arkiberya binibisto ki Apollo asin sa tugang niyang si Artemis. Si Apollo perming sinasabing may darang pirak o bulawan na busog asin parakua nin plata o mga panang bulawan.

Bilang diyos ni mousike, Si Apollo iyo an namoon sa gabos na musika, awit, bayle, asin tula. Siya an kag imbento ning katagang pan-musika asin perming kaibahan kan Muses, na nagseserbing saindang koro lider sa mga selebrasyon. An sili usong kataga ni Apollo. Saro an pagprotektar sa mga hoben sa pinakamarahay na impormasyon dapit sa saiyang panhelleniv cult persona. Bilang kourotrophos, si Apollo interesado sa salud asin edukasyon nin mga aki, saka pinangenotan niya an saindang kabtang pasiring sa pagiging adulto. An laba nin buhok, na iyo an diretso kan mga aking lalaki, piniputol sa pag - abot nin edad (ephebeia) asin idinusay ki Apollo. An dios mismo ilinaladawan na may halawig, daing pusot na buhok tanganing magsimbolisar sa saiyang hoben na dai nin sagkod.

Si Apollo sarong importanteng diyos nin mga pastor, asin siya an patron kan mga paraataman sa hayop asin pastor. Protektado kan mga hayop, aripompon asin pananom sa helang, peste asin naniniba an pangenot na trabaho niya bilang taklaon. Sa saibong na lado, si Apollo man an nagpapusog sa pagtogdas nin mga bagong banwaan asin pagpatindog kan mga konstitusyon sibil, kaayon sa pagsakop sa mga kolonista, asin iyo an kagtao nin mga law. An saiyang mga orakulo parateng kinokonsulta bago gumibo nin mga law sa sarong siyodad. Si Apollo Agyieus an paraprotehir sa mga tinampo, pampublikong lugar asin entrada kan harong.

Kan mga panahon na Helenistiko, orog na kan ika-5 siglo BCE, bilang Apollo Helios siya nabisto sa tahaw nin mga Griyego kaiba si Helios, an personipikasyon kan Saldang.[2] Minsan siring, sa mga tekstong Latin mayo nin konlasyon ki Apollo kaiba si Sol na kabilang sa klasikong poetang Latin sagkod kan enot na siglo CE.[3] Si Apollo asin Helios/Sol nagdanay na suway na persona sa mga tekstong literaryo asin mitolohiya sagkod ika-5 siglo CE.

  1. Krauskopf, I. 2006.
  2. For the iconography of the Alexander–Helios type, see H. Hoffmann, 1963.
  3. Joseph Fontenrose, "Apollo and Sol in the Latin poets of the first century BC", Transactions of the American Philological Association 30 (1939), pp 439–55; "Apollo and the Sun-God in Ovid", American Journal of Philology 61 (1940) pp 429–44; and "Apollo and Sol in the Oaths of Aeneas and Latinus" Classical Philology 38.2 (April 1943), pp. 137–138.