Bogaletch Gebre

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Si Gebre kan 2015

Si Bogaletch "Boge" (sinasayod na Bo-gay) Gebre (1950 - Nobyembre 6, 2019)[1] sarong siyentipikong Etiopiano asin aktibista. Kan 2010, iniladawan siya kan The Independent bilang "an babaeng nagpoon nin pagtindog kan mga babaeng taga-Etiopia."[2] Kaiba an saiyang tugang na si Fikirte Gebre, itinugdas ni Gebre an KMG Ethiopia, na dating inaapod na Kembatti Mentti Gezzima-Tope (Kembatta Women Standing Together)[2] o Kababaihan kan Kembatta Sararong Nakatindog. An pagtabang na ini inaanduyogan an kababaihan sa dakol na mga lugar, kabilang an pagpugol sa pagturi sa kababaihan at pagdukot tanganing pakasalan, an pagkidnap asin panlulugos sa mga kaakian na babae tanganing piriton na pakasalan.[3]Sosog sa Nasyunal na Komite sa Tradisyunal na Kasanayan kan Ethiopia, an mga gawing ini iyo an basehan kan 69% kan pag-agoman sa nasyon kan 2003.[4]

An The Independent nag-usip na huli sa organisasyon nainaan nin labi sa 90% an lakop na mga pagdukot tanganing makasal sa Kembatta, mantang an The Economist nagsaysay na ang organisasyon iyo an rason sa pagkawara kan pagturi sa kababaihan poon 100% sagkod 3%.[4][5] Kan 2005, iginawad ki Gebre an 2005 North-South Prize asin kan 2007 an Jonathan Mann Award para sa Pangkinaban na Salud asin Karapatang Pantao.[6] Para sa saiyang mga kontribusyon sa pagbilog kan Aprika, si Boge ginawadan kan King Baudouin International Development Prize kan Mayo 2013.[2][7]

Ginikanan[baguhon | baguhon an source]

Si Gebre sarong biktima nin genital mutilation sa kababaihan sa edad na 12, ipinagbawal ki Gebre kan saiyang ama an sarong pormal na edukasyon alagad nagluwas siya sa saiyang harong tanganing mag-atendir sa sarong paadalan nin misyonero.[8] Sa huri, nag-aral siya nin microbiology sa Jerusalem bago magklase sa University of Massachusetts Amherst na sarong iskolar nin Fulbright. Mantang yaon sa Estados Unidos, itinugdas niya an saiyang inot na organisasyon nin pagtabang sa kapwa, ang Development through Education (Pag-uswag sa paagi nin Edukasyon), kun sain an mga paraadal sa mga halangkaw na eskwelahan asin unibersidad kan Etiopia nakaako nin $26,000 na halaga nin mga teknikal na libro.[9]

Matapos na makua an saiyang PhD sa epidemiology, buminalik si Gebre sa Etiopia tanganing makatabang na maprotektahan an mga katanosan kan kababaihan kan mga-1990. Kasunod kan sarong sa nagkairinot na platika sa publiko sa ulayon na maikokonsiderar na bawal o taboo siring kan HIV / AIDS, narealisar ni Gebre na kinakaipohan niya magkaigwa nin kredibilidad sa komunidad bago siya makagibo nin pagbabago kaya isinaboot niya an mga suhestyon sa mga problema na itinukdo sa saiya, na magtaong nin mga kinakaipohan na suplay tanganing makapapagibo nin sarong tulay tanganing an kaakian sa rehiyon marikas na maabot an pinakamaharaning paadalan asin an mga mangangalakal na maabot an lokal na merkado. Kan naipatugdok na an tulay, siya asin an saiyang tugang na babae binilog an KGM Etiopia. Binubukasan an mga konsultasyon sa komunidad sa baryo tanganing maprotektahan an mga karapatan kan kababaihan.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

Hilnga pa[baguhon | baguhon an source]