Bukid Suribachi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Suribachi
An Bukid Suribachi na nahihiling kadtong 2001
Pinakahalangkaw na Piye
Elebasyon169 m (554 ft)[1]
169 metre Edit this on Wikidata
Prominensiya169 m (554 ft)
Tagboan24°45′01″N 141°17′20″E / 24.75028°N 141.28889°E / 24.75028; 141.28889Tagboan: 24°45′01″N 141°17′20″E / 24.75028°N 141.28889°E / 24.75028; 141.28889
Mga dimensyon
Pagpapangaran
Heograpiya
Madudugangan an Suribachi sa Amihanan na Pasipiko
Suribachi
Suribachi
Saklaw nin magurangMga isla nin Bulkan
Heolohiya
Tipo kan BukidKonong sinder
Bulkanikong arko/pahaMga isla nin bulkan
Huring pagtugaMayo 2, 2012[1]
Pagtukad

An Mount Suribachi (摺鉢山, Suribachiyama) sarong 169-metre (554 ft) na langkaw na bukid sa habagatan-sulnopan na puro kan Iwo Jima sa amihan-sulnopan kan Kadagatan Pasipiko sa irarom kan pamamayo kan Pang-irarom na Prepektura nin Ogasawara, Tokyo Metropolis, Hapon.

Gikan an pangaran kan bukid sa korte kaini, na kaarog kan suribachi o paggiling na mangkok. Midbid man ini sa "Bukid Pipa" (パイプ山, paipu-yama), huli ta nagliligid an gas nin bulkaniko asin sangaw nin tubig gikan sa tuktok, kaiba an natatadang parte kan isla, nagpapahiling nin lawog kan sarong nag-aasong tubo pag hiniling hali sa dagat.[nangangaipo nin toltolan]

An aykonikong World War II na ladawan ni Joe Rosenthal, Pagtaas kan Wayaway sa Iwo Jima, na naglaladawan sa United States Marines na nagtataas nin wayaway kan Amerika, kinuanan sa taluktok kan bukid kan Labanan sa Iwo Jima kadtong 1945. Ipinangaran sa bukid na ini an Ammunition ship USS Suribachi.

Heolohiya[baguhon | baguhon an source]

Sa heolohikal, an bukid, sarong konong sinder nin andesito, na nabilog sa paagi kan aktibidad nin bulkan. Hinunahuna na an bukid sarong nagtuturog na labot sa sarong aktibong bulkan (ipigtalaga na Iō-tō, an pangaran kan isla sa kabilugan). Poon 1889 sagkod 1957, naitala kan gobyerno nin Hapon an kag-anom na pagtuga sa tuktok. An sarong pagtuga, naghaloy nin anomnapulo may limang minuto, asin nagmukna nin sarong bunganga na may diyametro na 35 metro asin rarom na kaglimang metro sa runway harani sa dating palayugan hali sa World War II.[2] Ipigbareta kan Ahensya nin Meteorolohiya kan Hapon na kadtong Mayo 2, 2012, sarong sadit na pagtuga an nagkawsa nin pagkawara nin dukot nin tubig sa amihanan-subangan, asin nakumpirma an paglataw kan sarong bagong fumarole.[1]

Uusipon[baguhon | baguhon an source]

Sa kasagsagi kan World War II, nagtindog an mga Hapones nin lagusan asin mga sistema nin moog sa bukid Suribachi. Kan Pebrero 1945, sinakyada kan United States Marines isla asin pinunan an mayoryang labanan. Para sa Estados Unidos, sarong importanteng estratehikong punto an Iwo Jima sa tanga kan Estados Unidos asin kan kadagaan nin Hapon, kaipuhan para sa makarani ini sa Hapon bilang sarong airstrip para sa pagsuporta sa mga lunadan na pang-ere sa mga operasyon nin pambobomba sa kadagaan nin Hapon alagad nagin kapaki-pakinabang para sa mga naraot na B-29 na nagbalik sa mga isla nin Mariana gikan sa pambobomba sa Hapon, sarong katindugan na nagresulta sa grabeng labanan na naghantong sa lagpas 20,000 Amerikanong kaswalti asin haros 20,000 Hapones an nagadan.

Sa popular na kultura[baguhon | baguhon an source]

Itinaas kan mga Marino kan US an wayaway kan Amerika sa Bukid Suribachi kan panahon nin Labanan sa Iwo Jima

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Mga toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 1.2 "Ioto". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. 
  2. Fisherl, Richard Virgil; Grant Heiken; Jeffrey B. Hulen (1997). Volcanoes: Crucibles of Change. Princeton University Press. ISBN 0-6910-0249-5. 

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]