Buyò

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An tinanom na buyò
Pawa' nin tinanom na buyò sa Bangladesh
Sinaralansan na buyo

An Buyò (Piper betle) sarong tinanom na nagsasapot asin nagbabalagon, yaon sa pamilya Piperaceae, na kabali man diyan an paminta asin kava. An dahon kan buyò mansana an mayor na may pakinabang. An dahon kaini gamit sa pag'andam nin mamaon asin lakop an pagmama kaini sa Asya, karamas an tinipak na bunga, apog asin gurot nin tabako.

Sa Indya asin Sri Lanka, sarong takma' nin dahon buyo tradisyonal na inaatang komo tanda nin pagrespeto asin sa marayrahay na pagporoon nin aktibidad. An siring na okasyon kaiba na diyan an pagtaong-galang sa mga gurang sa kasalan, pagselebrar kan Bagong Taon, asin pagtangro nin pagbayad sa mga medikong Ayurvediko asin mga astrologo kun saen an kwarta, bunga asin buyo idinuduhol sa paghagad nin pagbasbas.[1]

An buyong tinanom pirming nagdadahon bilog na taon, na may makintab asin mahalnas na malapusong hitsura kan dahon. Sinasabing an buyo naggikan sa Habagatan asin Sur-subangan na Asya.

Pagkultibar[baguhon | baguhon an source]

An buyò kinukultibar haros sa bilog na Habagatan asin Sur-subangan na Asya, poon Pakistan [2] abot Papua New Guinea.[3]. Kaipohan kaini an poste o taldok na kahoy sa pagsapot. Ini nangangaipo nin bagbag na daga na dai nasasarayan o natutuungan nin tubig asin an maaskad o maalkaline na daga dai bagay igdi.

Ini kaipohan na marhay an mayu'mo' na daga alagad habo siya kan tuong na tubig. Hanap niya man an limpoy asin diyan ini natubang ta matalaw ini sa lugar na bantaakan.

Galeriya[baguhon | baguhon an source]


Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. [1]Why is the betel leaf so Significant in Hindu Traditions? Kinua 8-24-20
  2. "Betel-leaf farming in coastal area". Dawn. 13 May 2002. http://www.dawn.com/news/33381/betel-leaf-farming-in-coastal-area. Retrieved on 30 October 2014. 
  3. Cassey, Brian (9 November 2013). "Chewing over a betel ban". Sydney Morning Herald. http://www.smh.com.au/world/chewing-over-a-betel-ban-20131108-2x6ra.html. Retrieved on 30 October 2014.