Kasitas

Kasitas
	Candle Bush flowers
Conservation status
	; Apparently Secure (NatureServe)
Sayantipiko na klasipikasyon
Kahadean:	Plantae
Klado:	Angiosperms
Klado:	Eudicots
Klado:	Core eudicots
Klado:	Rosids
Orden:	Fabales
Pamilya:	Fabaceae
Genus:	Senna
Espesyes:	Template:Taxonomy/SennaS. alata
Ngaran binomyal
	Template:Taxonomy/SennaSenna alata; (L.) Roxb.
Sinonimo
	Cassia alata L.; Cassia alata L. var. perennis Pamp.; Cassia alata L. var. rumphiana DC.; Cassia bracteata L.f.; Cassia herpetica Jacq.; Cassia rumphiana (DC.) Bojer; Herpetica alata (L.) Raf.;

An kasitas (Senna alata) sarong klaseng tinanom na maray na panlahid asin pambulong sa mga helang sa kublit arog kan bu'ni, panaw asin arikdik. Ini inaataman man komo sarong tinanom na ornamental.^[1]^[2]

Heograpikong natatamnan

An Senna alata tubong tal sa lugar na inaapod na Neotropiko (poon Mehiko, West Indies abot Paraguay), asin makukua sa manlaenlaen na habitat. Sa tropikal na mga lugar, ini natalubo abot sa altitud na 1,200 metro (3,900 pye). Mapanakop daa ining species sa Austronesia, pooon Indya abot Amerika. An mga tinanom na ini mas ginagamit na ornamental asin komo medisinal sa Sur-subangan na Asya, Amihanan Australya asin sa Kapatagan Aprika.^[3]

Deskripsyon

An tinanom nalangkaw na 3-4 metro (9.8 - 13.1 pye), na may dahon na 50-80 sentimetro (20-31 pul) an laba. An mga dahon natikop sa madiklom asin an burak kaini garo giyaw na kandila. An bunga, naghihitsurang matilabang bilog-bilogon naabot 25 sentimetro an laba asin an pisog kaini nawawarak paagi sa tubig o dara kan mga hayop. An mga pisogan taranos, mairom na kayumanggihon o itom, mga 15 sentimetro an laba, asin 15 milimetro (0.59) an lakbang. An pisogan may laog nin mga sobra sa 100 na ralapnad, triangulong pisog.^[4]

Gamit bilang medisina

An Senna alata (bisto man komo Cassia alata) parati inaapod na pambu'ning pananom (ringworm bush) huli ta ini may kabantigan laban sa mga fungus. Mga buni asin iba pang mga helang sa kublit nabubulong kaini. An dahon dinudukdok sa almires sagkod na mapinong runot, dangan rinaramas sa lana nin niyog o anopaman asin pwede nang ilahid sa kublit., mga tolong nb eses sa aldaw. Aro-aldaw bagon g rinamas an inaandam.^[5] Its active ingredients include the yellow chrysophanic acid.

Marhay man ining pamurga huli sa anthraquinone na igwa ini.

An apod pa man na iba kan Senna alata igdi sa Filipinas akapulko.^[6]

Sa Sri Lanka, midbid ini sa pangaran na Ath-thora (ඇත්තෝර ), na ginagamit sangkap sa tradisyonal na bulong Sinhala.

Peligro sa pag'usar

An kasitas garo mansana doot sa mga pasto alagad delikado ining makakan ta hilo ini sa mga hayop, orog na sa kanding. An ubak ginagamit panghilo sa sira asin ta kun makakan an tinanom kan tawo pwedeng ikagadan.^[7]