Mahayana
An Mahāyāna ("Dakulang Lunadan") an termino para sa sarong mahiwas na grupo nin mga tradisyon na Budhista, teksto, pilosopiya, asin kaugalean. Namukna an Budismong Mahāyāna sa suanoy na India (c. 1st siglo BCE hanggan ika-1 siglo BCE) asin pigkokonsiderar na saro sa tolong pangenot na nag- eeksister na sanga nin Budismo (an saro pa iyo an Theravāda asin Vajrayāna).[1] Inaako nin Mahāyāna an pangenot na mga teksto asin katokdoan kan enot na Budismo alagad minimidbid man an manlaenlaen na doktrina asin teksto na dai inaako kan Theravada na Budismo arog kan orihinal. Kaiba digdi an mga sūtrang Mahāyāna asin an saindang pagdodoon sa dalan nin bodhisatva asin Prajñāpāramitā.[2] An Vajrayāna o Mantra tradisyon sarong subgrupo kan Mahāyāna na minagamit nin kadakol na mga metodong tantriko na pigkokonsiderar kan mga Vajrayānista tanganing makatabang na makamit an Budahood.[1]
An Mahāyāna nagtataram man manongod sa agihan kan bodhisattva naghihingoa na magin biyong napukaw an Budha para sa kapakinabangan kan gabos na may pagmating persona, asin sa siring inaapod man na "Bodhisattava Vehicle" (Bodhisattvayāna). An Mahāyāna Budhismo sa pankagabsan nahihiling an katuyohan na magin Buddha sa paagi kan dalan na bodhisattva na makukua kan gabos asin nahihiling an kamugtakan kan arhat bilang bakong kompleto.[3][4] Kaiba man sa Mahāyāna an kadakol na Budhas asin bodhisattva na mayo sa Theravada (arog kan Amitābha asin Vairocana).[5] An pilosopiyang Mahāyāna Budhista nagpapalakop man nin napapalaen na mga teoriya, arog baga kan Madhyamaka na teoriya nin kadaihan nin halaga (śūnyatā), doktrinang Vijñānavāda, asin kan katokdoan na Budha-naturalesa.
Minsan ngani iyan sa primero sadit na mobimiento sa India, pag - abot nin panahon an Mahāyāna nagin maimpluwensyang pwersa sa Budhismong India.[6] An darakulang sentrong iskolastiko nin panurat na konektado sa Mahāyāna arog kan Nalanda asin Vikramashila, nag-oswag sa pag-oltanan kan ika-7 asin ika-12 siglo.[6] Sa kasaysayan kaini, naglakop an Budismong Mahāyāna sa bilog na Sur-Subangan na Asya, Sentral Asya, Subangan na Asya, asin Sur-subangan na Asya. Maimpluensya pa man giraray ini sa Tsina, Tibet, Mongolia, Hong Kong, Korea, Hapon, Singapore, Vietnam, Filipinas, Nepal, Malaysia, Taiwan, asin Bhutan.[7]
Kadtong 2010, an tradisyon na Mahāyāna iyo an pinakadakulang pangenot na tradisyon kan Budismo, na igwang 53% nin mga Buddhist na pagsasadiri kan Subangan na Asya na Mahāyāna asin 6% sa Vajrayāna, kumpara sa 3% para sa Theravada.[8]
Toltolan[baguhon | baguhon an source]
- ↑ 1.0 1.1 Harvey (2013), p. 189.
- ↑ Harvey (2013), pp. 108-109.
- ↑ Damien Keown (2003), A Dictionary of Buddhism, Oxford University Press, p. 38
- ↑ Harvey (2013), p. 111.
- ↑ Williams, Paul, Mahayana Buddhism: The Doctrinal Foundations, Routledge, 2008, p. 21.
- ↑ 6.0 6.1 Woodhead, Linda; Partridge, Christopher Hugh; Kawanami, Hiroko, eds. (2016). Religions in the modern world : traditions and transformations (Third ed.). Abingdon, Oxon: Routledge. ISBN 978-0-415-85880-9. OCLC 916409066.
- ↑ Foltz, Richard (2013). Religions of Iran:From Prehistory to the Present. p. 95. ISBN 978-1-78074-309-7. Retrieved 2017-12-18.
In the centuries before the Arab conquests Buddhism was spread throughout the eastern Iranian world. Buddhist sites have been found in Afghanistan, Turkmenistan, Uzbekistan, and Tajikistan, as well as within Iran itself.
- ↑ Johnson, Todd M.; Grim, Brian J. (2013). The World's Religions in Figures: An Introduction to International Religious Demography (PDF). Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell. p. 36. Archived from the original (PDF) on 20 October 2013. Retrieved 2 September 2013.
