Jump to content
Magbali sa Wiki Loves Food!

Magdugang nin kaaraman dapit sa mga lutong Pilipino tanganing madugangan asin mapakarhay an mga artikulo
dapit sa manlainlain na pagkakan sa Filipinas ngunyan na bulan nin Desyembre.

Marinel Sumook Ubaldo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

Si Marinel Sumook Ubaldo (1997) sarong aktibista sa klima gikan sa Pilipinas na nagtabang tanganing iorganisar an inaapod na "youth climate strike" o protesta dapit sa klima nin mga hoben sa saiyang nasyon. Pinatotoohan nya bilang sarong testigo sa komunidad para sa Philippines Commission on Human Rights bilang parte kan saindang imbestigasyon sa paninimbagan asin kun baga an mga epekto kan pagbabago sa klima pwedeng ibilang na mga pagbalga sa mga karapatan pantawo kan mga Pilipino.[1]

Pinaghalean

[baguhon | baguhon an source]
Epekto kan Bagyong Haiyan, sa Filipinas (2013)

Si Ubaldo namundag kan 1997 sa sarong parasira[1] na ama sa Matarinao, Salcedo, Eastern Samar.[2]

Inot na nanundan ni Ubaldo an manungod sa climate change asin disaster risk reduction kan Oktubre 2012. Si Ubaldo nagin sarong lider-hobenes sa Plan International, sarong organisasyon na may katuyuhan na suportaran an karapatan kan kaakian asin kababaihan. Sa papel na ini, sinasabi ni Ubaldo na saiyang tinukduan an mga lokal na grupo sa mga kawsa dapit sa pangkinaban na pag-imbong o global warming.[1]

Kan Nobyembre 2013, an Bagyong Haiyan nagdara nin duros na sagkod 275 kilometros/h (70 mph) asin mga alon nin sagkod 15m (45ft), partikularmenteng nakaapektar sa hababang mga rehiyon kan Pilipinas.[3] Labing 6,000 katawo an nagadan sa kalamidad asin 28,000 an nalugadan.[4] Sinabi nin mga syentista na an grabeng mga pangyayari sa panahon na arog kan bagyong ini, o mas nagigin posible sa paagi kan nag-uurog na pangkinaban na temperatura.[5] Huli ta naeksperyensyahan nya mismo an mga epekto kan Bagyong Haiyan, ipinadagos ni Ubaldo an saiyang aktibismo sa klima mantang ibinabali an mga gobyerno sa mga isyu sa klima.[4]

Kan 2015, nakakua si Ubaldo nin scholarship tanganing mag-adal nin social work.[6] Nag-adal sya sa Leyte Normal University tanganing magkua nin digring Bachelor of Science in Social Work[7] asin naggradwar kan Agosto 2019.[8]

Si Ubaldo nagtatrabaho ngunyan bilang advocacy officer para sa Ecological Justice and Youth Engagement in Living Laudato Si’ Philippines.[9]

Panluwas na mga takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. Lukso paitaas paduman sa: 1.0 1.1 1.2 "Meet Marinel Sumook Ubaldo, Philippines". Nobel Women's Initiative. 2019-12-03. Retrieved 2020-04-30.
  2. Shadijanova, Diyora (4 November 2021). "Climate activist Marinel Ubaldo: "We can't wait for more disasters…". The Face. Retrieved 2022-04-12.
  3. "Typhoon Haiyan: Before and after the storm". BBC News. 2013-11-13. Retrieved 2020-04-30.
  4. Lukso paitaas paduman sa: 4.0 4.1 Takahashi, Ryusei (2019-11-05). "Filipino typhoon survivor tells of brush with climate crisis, urges Japanese to act now". The Japan Times. Retrieved 2020-04-30.
  5. Vidal, John; Carrington, Damian (2013-11-13). "Is climate change to blame for Typhoon Haiyan?". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2020-04-30.
  6. "Gen Z on how to save the world: young climate activists speak out". the Guardian. 2021-10-17. Retrieved 2022-04-12.
  7. "Send Marinel to Asia Student Summit". GoGetFunding. Retrieved 2022-04-12.
  8. "Marinel Sumook Ubaldo, Philippines : surviving climate change, demanding dignity" (PDF). writeathon.ca. Retrieved 12 April 2022.
  9. Ubaldo, Marinel (26 December 2021). "Rising Up from the Rubble of Disasters". Youth4Nature. Retrieved 2022-04-12.