Mercedes Concepcion

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Mercedes B. Concepcion
Kamundagan (1928-06-10) Hunyo 10, 1928 (edad 95)
NasyunalidadFilipino
Alma materUnibersidad kan Pilipinas (B.S., 1951)
University of Sydney(Sertipiko, 1954)
University of Chicago (Ph.D., 1963)
TrabahoSosyal na Siyentista
Midbid bilangDemograpiya
Estadistiko
Sosyolohiya

Si Mercedes B. Concepcion (namondag kan Hunyo 10, 1928) iyo sarong Filipinong sosyal na siyentista na pinangaranang bilang Nasyunal na Siyentista kan Filipinas kaidtong 2010. Si Concepcion iyo pigbansagan man na "Ina kan Asyanong Demograpiya" huli sa saiyang ambag sa pag-aadal kan populasyon sagkod polisiya sa rehiyon. Kan 2002, pigpangaranan siyang "Pinakaenot na Filipinong Demograpo" kan Philippine American Foundation. Pagkatapos nin pirang taon, ginana niya an "2005 United Nations Population Award" para sa saiyang mga kagibohan sa pag-aadal nin populasyon sa sosyal asin ekonomikong pag-uswag, urbanisasyon, sagkod pampublikong salud asin karahayan. Si Concepcion iyo an presenteng Bise Presidente kan Ehekutibong Konseho kan Nasyunal na Akademya kan Siyensya asin Teknolohiya (NAST) asin iyo sarong Trustee sa parehas na Philippine Center for Population and Development (PCPD) asin Foundation for Adolescent Development, sa nagkapirang iba pang mga ganap niya.

Edukasyon[baguhon | baguhon an source]

Naguno ni Concepcion an saiyang batsilyer na degri sa Kimika sa Unibersidad kan Pilipinas kan 1951. Poon 1953 hasta 1954, nag-adal siya nin Biyoestadistiko sa University of Sydney School of Hygiene and Public Health sa irarom kan Colombo Plan Fellowship.[1] Pagkatapos nin pirang taon, naresibe niya an saro pang fellowship gikan sa Population Council of New York para magpursigi nin Ph.D. sa Sosyolohiya gikan sa University of Chicago.[2]

Karera asin research[baguhon | baguhon an source]

Pagkatapos kan saiyang pag-adal sa University of Sydney, si Concepcion buminalik sa Filipinas kan 1955 para magin pinakaenot na Filipinong staff na miyembro kan United Nations Statistical Training Centre sa Unibersidad kan Pilipinas. Pagkatapos kan saiyang Ph.D. sa University of Chicago, buminalik siya sa Filipinas liwat para mamayo sa nagkapirang mga organisasyon. Kaapil siya asin pamayo kan Preparatory Committees para sa Asian Population Conferences kan 1963, 1972, 1984, asin 1994. Si Concepcion nagtrabaho man sa Vatican bilang saro sa duwang Asyanong miyembro kan Birth Control Commission kan 1964.[3] An komisyon na ini iyo pinamayohan an pormasyon kan pamosong ensiklal na Humanae Vitae kan 1968. Nagin man siyang pinakaenot na Direktor kan kakamokna pa sanang UP Population Institute (UPPI) kan 1964.[4] Kan 1967, siya an enot asin solong Filipinong representante sa United Nations (UN) Population Commission.[2] Dugang pa kaiyan, si Concepcion an pinakaenot na babayi na pamayohan an UN Population Commission poon 1969 hasta 1977, asin an pinakaenot na fAsyanong babayi na mapili bilang Presidente kan International Union for the Scientific Study of Population kan 1981-1985.[5][6]

Sa patapos kan 1970s asin amay na 1980s, pinamayohan niya an Organization of Demographic Associates (ODA) na pigbibilog nin mga institusyon para sa populasyon sa Asya.[2] Digdi, nag-implementar siya nin pag-aadal sa migrasyon, urbanisasyon, an mga kagurangan, asin mga isyu sa populasyon asin pag-uswag. Pinamayohan niya man an Steering Committee sa Social and Psychological Determinants of Fertility Regulation kan World Health Organization. An komitibang ini iyo nagrebyu nin mga proposal sa research asin askyong mga programa para sa paggasto.[2]

Kan 1986, si Concepcion namayo sa Committee to Review the Philippine Statistical System. Pagkatapos nin 20 na taon, pinamayohan niya liwat an Committee to Review the Philippine Statistical System na nagrekomendar nin lehislasyon para moknaon an Philippine Statistics Authority na naipasa bilang ley kaidtong 31 October 2013.[7] An saiyang mga rebyu iyo an nagmokna sa National Statistical Coordination Board pati man an reorganisasyon nin mga ahensya arug kan National Statistics Office, Statistical Research and Training Center, Bureau of Agricultural Statistics, asin Bureau of Labor and Employment Statistics.[8]

Si Concepcion iyo kaapil man nin mga nagkapirang mga sosyal na siyensyang organisasyon. Saro siya sa mga kagmoknang kaapil kan Philippine Social Science Council asin nagsirbe bilang pinakaenot kaining pamayo. Aktibo man siyang miyembro kan Philippine Sociological Society, Philippine Statistical Association, asin Philippine Population Association.[8]

Si Concepcion nagsirbe man na konsultant para sa nagkapirang mga internasyunal na organisasyon arug kan United Nations Population Fund, UN Development Fund, UN Statistical Office, UN Training and Research Institute for the Advancement of Women, asin an Economic and Social Commission for Asia and the Pacific.[2]

Mga gawad asin rekognisyon[baguhon | baguhon an source]

Kan 2002, si Concepcion iyo pigpangaranan bilang "Pinakaenot na Filipinong Demograpor" kan Philippine American Foundation.[2]

Kan 2005, ginana niya an United Nations Population Award para sa pag-aadal kan populasyon sa sosyal asin ekonomikong pag-uswag, urbanisasyon, asin pampublikong salud asin karahayan.[9]

Kan 2010, piggawadan siya bilang "Nasyunal na Siyentista kan Filipinas" segun sa Proklamasyon No. 1980 na pirmado ni Presidente Gloria Macapagal Arroyo. [10]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. ↑ "National Scientist: Mercedes B. Concepcion". National Academy of Science and Technology.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "Philippine Center for Population & Development". www.pcpd.ph. Archived from the original on 2020-10-28. Retrieved 2020-10-25. 
  3. ↑ "Church teaching on human life in need of credibility". The Manila Times (in English). Retrieved 2020-10-25. 
  4. ↑ "History | UP Population Institute". www.uppi.upd.edu.ph. Retrieved 2020-10-25. 
  5. ↑ "Demographer, Mercedes Concepcion, of the Philippines, and Guatemala's Largest Private Family Planning Provider, Win 2005 United Nations Population Award". www.unfpa.org (in English). Retrieved 2020-10-25. 
  6. ↑ "Past IUSSP Governing Boards | International Union for the Scientific Study of Population". iussp.org. Retrieved 2020-10-25. 
  7. ↑ "Republic Act 10625 – Philippine Statistical Act of 2013" (PDF). Philippine Statistics Authority.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  8. ↑ 8.0 8.1 "Dr. Mercedes B. Concepcion". Philippine Social Science Council (in English). Retrieved 2020-10-25. 
  9. ↑ "Two population experts win UN awards". UN News (in English). 2005-06-08. Retrieved 2020-10-25. 
  10. ↑ "Proclamation No. 1980, s. 2010". Official Gazette of the Republic of the Philippines. Archived from the original on 2020-11-01.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mercedes_Concepcion&oldid=265173"