Jump to content

Mga Babayi sa Sining kan Pilipinas

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Ini artikulo para sa mga babayi bilang parte kan sining sa Pilipinas. Para sa mga babaying naggigibo nin obra sa Pilipinas, hilingon an Mga Filipinang Artista

An Mga Babayi sa Sining kan Pilipinas, saro sana sa dakol na porma kan sining sa Pilipinas na naggagamit kan kababayihan sa Pilipinas pati mga babayi sa iba-ibang parte kan kinaban bilang paksa nakadepende sa pakay kan artista. An pagpapahiling nin mga babayi sa sining biswal nakadepende sa konteksto kun pano an Pilipinas naghihiling sa mga babayi asin an saindang papel sa komunidad.

Mga Babayi sa Kuwadro

[baguhon | baguhon an source]

Sa linya kan sining biswal, An mga Filipinong biswal artist pinapahiling an mga babayi bilang maimpluwensiya asin may awtoridad, mga babayi na naggibo kan mga gibong pangharong, asin mga babayi sa irarom kan kontrol kan mga maimpluwensiyang lalaki sa Pilipinas[1] o mga dayuhan.

Mga Babayi ni Amorsolo

[baguhon | baguhon an source]

Sa pagpinta kan mga mukha asin pigura kan mga Pilipinong babayi, an Artista Nasyunal na si Fernando Amorsolo (1892-1972) nakagibo nin sadiring plantilya kun pano ipipinta asin gigibuhon an mga Filipinong babayi sa saiyang obra: mga babayi na may bilugang mukha pero bakong patilaba, na igwa nin buhay na mga mata (bakong tungka), na igwa nin pusog asin makusog na marka an mga dungo (pero bakong patarom sa porma), na igwa nin malinaw asin preskong kublit, bako man gabos puti an kulay o dark brown, na kulay kan Malayan. Ginigibo ni Amorsolo an mga Pilipinong babayi na agid sa tindog kan namumulang babayi.[2]


Mga Babayi ni Luna

[baguhon | baguhon an source]
España y Filipinas (1886) ni Juan Luna

An Pilipinong pintor, iskultor, ilustrado, propagandista, aktibistang politikal asin rebolusyonaryong bayani na si Juan Luna (1857–1899) ipinipinta an mga babayi sa ibang aspeto. Sa saiyang obra na bisto, España y Filipinas ("Spain and the Philippines", 1886), si Luna naggibo nin simbolismo asin alegorya sa paagi kan pagtao nin halangkaw asin maisog na Espanyol na babayi (nagrerepresentar kan Espanya asin kolonyalismo) na nag-aantabau sa sadit, marikit asin simpleng bado na Pilipinong babayi (nagrerepresentar kan Pilipinas) tungo sa progreso.[3][4][5]

Prolipiko sa saiyang karera bilang sarong pintor, si Luna nakagibo nin magkakapirang obra na nagpapahiling kan buhay sa Pilipinas asin Europa. An pagladawan ni Luna kan mga Europeong babayi mahihiling sa Las Damas Romanas (Roman Women, 1882), an Odalisque (1885), La Madrileña (The Woman from Madrid, c. 1880s), En el Balcon (At the Balcony, 1884), Picnic in Normany (c. 1880s), The Parisian Life (1892), Despues del Baile (After the Dance, c. 1880s), Street Flower Vendor (c. 1880s), Ensueños de Amor (Dreams of Love, c. 1890s), Mi Novia (My Girlfriend) asin La Marquesa de Monte Bolivar (The Marchioness of Monte Bolivar, 1881). An pagladawan ni Luna kan mga Pilipinong babayi mahihiling sa Tampuhan (1895), La Bulaqueña (The Woman from Bulacan, 1895), Nena y Tinita (Nena and Tinita, c. 1880s). Nagpinta man si Luna na nagpapahiling nin mga babayi sa Egypt sa saiyang La Muerte de Cleopatra (The Death of Cleopatra, 1881).

Mga Babayi ni Hidalgo

[baguhon | baguhon an source]
A Lady in the Moonlight (undated) ni Félix Resurrección Hidalgo

Si Félix Resurrección Hidalgo (1855-1913), saro sa mga matitibay na Pilipinong pintor sa huring taon kan ika-19 siglo, igwa man nin sadiring kontribusyon sa sining sa pagpinta kan mga historikal na babaying karakter sa paagi kan sining biswal sa saiyang panahon. An Las Virgenes Cristianas Expuestas al Populacho (Christian Virgins Exposed to the Mob, 1884) ni Hidalgo nagtataong istorya kan pagsakit kan mga babayi na naekperiyensiya sa panahon kan historiya kan lumang Romano, kan nagsapo nin persekusyon an mga Kristiyano sa Lumang Romano.[6] Ipinapahiling sa obra an duwa na halos huba na babaying oripon (nagsisimbolo kan mga Pilipinong babayi) mayong maginibo asin tinanggalan nin dignidad, ibinibenta sa mga hambog asin malilibog na mga lalaking Romanong tagahiling.[5][7] Si Hidalgo igwa man nin obra kan sarong babaying Caucasian na may titulong

A lady in the Moonlight (mayong petsa).

Ibang pintor

[baguhon | baguhon an source]

Fabián de la Rosa, tan paratukdo asin tiyohon ni Fernando Amorsolo, asin an saiyang tugang na si Pablo Amorsolo (1898–1945) igwa nin sadiring paagi sa pagpinta kan mga babayi. Si De la Rosa nagpinta nin grupo nin mga babayi, Women Working in a Rice Field kan 1902 asin an ladawan kan sarong joven na Filipina, Young Filipina kan 1928. Si Pablo Amorsolo igwa man nin sadiring obra sa sarong babayi na nagtitinda nin prutas, Fruit Vendor (mayong petsa).

Mga Babayi sa Iskultura

[baguhon | baguhon an source]

Mga Babayi ni Rizal

[baguhon | baguhon an source]
The Triumph of Science over Death (1890) ni José Rizal

Mga babayi asin sekswalidad sa sining kan Pilipinas

[baguhon | baguhon an source]

Hilingon man

[baguhon | baguhon an source]
  1. Tarroza, Ma. Abigail. "Eva: Women in Philippine Art". Academia.edu. Retrieved 24 November 2013. 
  2. Paras-Perez, Rodriguez. Amorsolo Drawings (excerpt available online) (1992), Plantilya:Oclc. Archived September 3, 2011, at the Wayback Machine.
  3. Ocampo, Ambeth. Juan Luna’s works, Looking Back, Inquirer Opinion/Columns, Inquirer, opinion.inquirer.net, October 24, 2007
  4. Arrizón, Alicia. Queering Mestizaje: Transculturation and Performance, pages 146-149, University of Michigan Press ISBN 0-472-06955-1
  5. 5.0 5.1 Tan, Clarissa. Acceptance, satire, rebellion Archived 2011-07-08 at the Wayback Machine. – the Philippine and Mexican exhibitions at the Singapore Art Museum show us the many ways artists deal with the powers that be, clarissa-tan.com
  6. Ocampo, Ambeth R. Las virgenes Cristianas expuestas al populacho, Jovenes Cristianas Expuestas al Populacho, Christian Maidens Exposed to the Populace), Looking Back, Philippine Daily Inquirer, page 9, March 15, 2000.
  7. Las Virgenes Cristianas Expuestas al Populacho by Felix Resurreccion Hidalgo, Appreciating Luna and Hidalgo, Looking Back, Philippine Daily Inquirer, page 9, February 14, 2001