Proton

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Proton
An istrakturang quark kan proton
KlasipikasyonBaryon
Komposisyon2 up quarks (u), 1 down quark (d)
EstadistikoFermionic
InteraksyonGrabidad, electromagnetiko, maluya, makusog
Simbolop, p+, N+, 11H+
AntipartikuloAntiproton
Pig-teorya niWilliam Prout (1815)
Nadiskobre niNaobserbahan bilang H+ ni Eugen Goldstein (1886). Naidentipika sa ibang nukleYi (asin pigpangaranan) ni Ernest Rutherford (1917–1920).
Gabat1.67262192369(51)×10−27 kg

938.27208816(29) MeV/c2

1.007276466621(53) Da
Mean lifetime> 2.1×1029 na taon (pusog)
Elektrikong karga+1 e
1.602176634×10−19 C
Kargang radiyus0.8414(19) fm
Elekrikong dipole na momento< 5.4×10−24 e⋅cm
Elektrikong polarisabilidad1.20(6)×10−3 fm3
Magnetikong momento1.41060679736(60)×10−26 J⋅T−1

1.52103220230(46)×10−3 μB

2.79284734463(82) μN
Magnetikong polarisabilidad1.9(5)×10−4 fm3
Pag-ikot (spin)1/2
Isospin1/2
Paridad+1
NakondensaI(JP)=(1/2)(1+/2)

An proton iyo sarong sub-atomikong partikulo, may simbolong p o p+, na may positibong elektrikong karga na +1e elementaryang karga asin gabat na mas magian nin kadikit sa neutron. An mga proton asin neutron, kun sain an duwa iyo may parehas na gabat na sarong atomikong masang yunit, iyo kolektibong inaapod man bilang mga "nucleons" (mga partikulong yaon sa atomikong nukleyi).

Saro o mas dakol na mga proton an yaon sa nukleyus kan lambang mga atomo; sinda iyo sarong kinakaipong parte kan nukleyus. An bilang kan mga proton sa nukleyus an pang-depinisyon karakter kan elemento, asin iyo inaapod bilang an atomikong bilang (pigrerepresenta kan simbolong Z). Huli ta an kada elemento iyo may solamenteng numero nin proton, an kada elemento iyo may sadiring unikong atomikong bilang.

An taramong proton iyo an Griyego para sa "enot", sagkod an ngarang ini iyo pigtao sa nukleyus kan hidroheno ni Ernest Rutherford kan 1920. Sa mga nagligad na taon, si Rutherford nadiskobre an nukleyus kan hidroheno (bisto bilang an pinakamagian na nukleyus) iyo pwedeng maguno sa nukleyi kan nitroheno sa paagi nin atomikong kolisyon.[1] An mga proton iyo dagos na kandidato para magin sarong pundamental na partikulo, sagkod panghaman na bloke kan nitroheno asin gabos nin iba pang mas magabat na atomikong nukleyi.

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "proton | Definition, Mass, Charge, & Facts". Encyclopedia Britannica. Retrieved 2018-10-20.