Jump to content

Samkhyakarika

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An Samkhyakarika (Sanskrito: सांख्यकारिका, Sāṁkhyakārikā) an kaenot-enoteng natatadang teksto kan eskwelahan nin Samkhya kan pilosopiyang Indiyano.[1][2] Dai aram an orihinal na petsa kan komposisyon, alagad an terminus ad quem (nakompleto na kaidto) naestablisar na paagi sa traduksyon kaiyan sa Intsik na nakua kan 569 CE.[3] Attributed ini sa Ishvara Krishna (Iśvarakṛṣṇa, 350 CE).[4]

Sa teksto, ilinadawan kan autor an saiyang sadiri bilang kasalihid kan mga disipulo hale sa dakulang sage na si Kapila, sa paagi kan Āsuri asin Pañcaśikha. An saiyang Sāṃkhya Kārikā binibilog nin 72 śloka na nakasurat sa Ārya metre, na an ultimong bersikulo nagsasabi na an orihinal na Samkhya Karika igwa sana nin 70 bersikulo.[5]

An pinakaenot na importanteng komentaryo sa saiyang Kārikā isinurat ni Gaudapada.[1] An Yuktidipika, na an mga edisyon nin manuskrito kan edad media nadiskubre asin pigpublikar mga katahawan kan ika-20 siglo, kabali sa mga pinaka-importanteng pagrepaso asin komentaryo sa Samkhyakarika.[1][6]

An Sāṁkhya Kārikā ipinalis sa Intsik kan ika-6 na siglo CE.[7] Kan 1832, trinadusir ni Christian Lassen an teksto sa Latin. Enot na trinadusir kan H.T. Colebrooke an tekstong ini sa Ingles. Trinadusir ninda Windischmann asin Lorinser iyan sa Aleman, asin trinadusir iyan ni Pautier asin St. Hilaire sa Pranses.

  1. 1.0 1.1 1.2 Gerald James Larson (1998), Classical Sāṃkhya: An Interpretation of Its History and Meaning, Motilal Banarasidass, ISBN 81-208-0503-8, pages 146-153
  2. Mircea Eliade, Willard Ropes Trask and David Gordon White (2009), Yoga: Immortality and Freedom, Princeton University Press, ISBN 978-0691142036, page 367
  3. Gerald James Larson (1998), Classical Sāṃkhya: An Interpretation of Its History and Meaning, Motilal Banarasidass, ISBN 81-208-0503-8, page 4
  4. Feuerstein, Georg (2008). Yoga Tradition. Prescott, Arizona: Hohm Press. p. 75. ISBN 978-1-890772-18-5. 
  5. Gerald James Larson (2011), Classical Sāṃkhya: An Interpretation of Its History and Meaning, Motilal Banarsidass, ISBN 978-8120805033, pages 146-147
  6. Albrecht Wezler and Shujun Motegi (1998), Yuktidipika - The Most Significant Commentary on the Såmkhyakårikå, Critically Edited, Vol. I. Stuttgart: Franz Steiner Verlag. ISBN 3-515-06132-0
  7. 佛子天空藏經閣T54 No. 2137《金七十論》