Shvetashvatara Upanishad

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An Shvetashvatara Upanishad sarong enot na milenyo BCE na tekstong Hindu. Sa itaas: bersikulo 1.1 sa sentro kan manuskrito, na napapalibotan nin bhasya (Sanskrito, Devanagari).

An Shvetashvatara Upanishad (Sanskrito: श्वेताश्वतरोपनिषद् or श्वेताश्वतरोपनिषत् or श्वेताश्वतर उपनिषद्, IAST: Śvetāśvataropaniṣad o Śvetāśvatara Upaniṣad) sarong suanoy na tekstong Sanskrit na nakalaag sa Yajurveda. Nakalista ini bilang numero 14 sa kanyon na Muktika kan 108 Upanishad.[1] An Upanishad igwa nin 113 mantra o bersikulo sa anom na kapitulo.[2]

An Upanishad iyo an saro sa 33 na Upanishad na gikan sa Taittiriyas, asin asosyado sa tradisyon nin Shvetashvatara sa laog kan Karakas sakha kan Yajurveda.[3][4] Parte ini kan "black" "krishna" Yajurveda, na igwang terminong "itom" na boot sabihon "an dai pinakarhay, mottley collection" nin laog sa Yajurveda, kabaliktaran kan "puti" (marahay an pag-areglo) Yajurveda kun saen nakalaag an Brihadaranyaka Upisanishad asin Isha Upanishad.

Binabalo an kronolohiya kan Shvetashvatara Upanishad, alagad sa pankagabsan inaako bilang huring kabtang kan komposisyon na Upanishadic.[4][5] Kaiba sa teksto an pantapos na kredito sa sage na si Shvetashvatara, na kinokonsiderar na autor kan Upanishad. Minsan siring, naniniwala an mga iskolar na minsan ngani an mga kabtang kan teksto nagpapaheling nin indibidwal na selyo sa paagi kan estilo kaiyan, an mga bersikulo asin iba pang kabtang naputol asin pinahiwas sa paglihis nin panahon; an Upanishad mantang iyan nag - eeksister ngonyan iyo an gibo nin labi sa sarong autor.[3]

An Shvetashvatara Upanishad nagpopoon sa metapisikal na mga hapot manongod dapit sa primal na causa kan gabos na eksistensya, an ginikanan kaiyan, an kataposan kaiyan, asin sa anong kabtang, kun igwa man, panahon, naturalesa, pangangaipo, pagkanorongod, asin an espiritu bilang pangenot na causa. Dangan pigpapatalubo kaini an simbag kaini, na nagkokonklusyon na "an Universal na Sadiri nag-eerok sa lambang indibidwal, ini nagpapahayag sa lambang linalang, an gabos na yaon sa kinaban sarong prodyeksyon kaini, asin na igwa nin Pagkasararo, pagkaburunyog sa Sadiri sa saro asin sa Sadiri sana."[4] Bisto an teksto sa paliwanag kaini manungod sa konsepto nin personal na diyos - Ishvara, asin isinusuherir na iyan magin dalan pasiring sa Kahuruhalangkawing Sadiri nin sarong tawo.[3][4] Bisto man an teksto sa kadakol na pagsambit kaini ki Rudra sagkod ki Shiva, kaiba an iba pang dios nin Vediko, asin kan kristalisasyon ki Shiva bilang pangenot na tema.[3]

An Shvetashvatara Upanishad kinomento kan dakol na iskolar kaiyan kan suanoy asin Edad Media.[4] Saro ining pundasyon na teksto kan pilosopiya nin Shaivismo, siring man kan mga eskwelahan nin Yoga asin Vedanta sa Hinduismo.[6][3] An mga iskolar kan ika-19 siglo enot na nagsuherir na an Shvetashvatara Upanishad iyo an sektaryan o posibleng impluwensiado nin Kristianismo, mga teoriya na pinagdiskutiran, na kan huri hinale kan mga iskolar.[4]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Paul Deussen, Sixty Upanishads of the Veda, Volume 2, Motilal Banarsidass, ISBN 978-8120814691, pages 556-557
  2. Robert Hume (1921), Shvetashvatara Upanishad, The Thirteen Principal Upanishads, Oxford University Press, pages 394–411 with footnotes
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Paul Deussen, Sixty Upanishads of the Veda, Volume 1, Motilal Banarsidass, ISBN 978-8120814684, pages 301-304
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 Max Muller, The Shvetashvatara Upanishad, Oxford University Press, pages xxxii - xlii
  5. Stephen Phillips (2009), Yoga, Karma, and Rebirth: A Brief History and Philosophy, Columbia University Press, ISBN 978-0231144858, Chapter 1
  6. Chakravarti, p. 9.