Jump to content

Simeona Punsalan-Tapang

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Simeona Punsalan Tapang
KamundaganHulyo 1, 1922
KagadananHunyo 30, 2015
OrganisasyonHukbalahap

Si Simeona Puerrero, sarong beterana sa gyera kan Filipinas.[1] Saro siyang komandante kan gerilyang Hukbalap na nakipaglaban para sa nasyon durante asin pagkatapos kan Ikaduwang Gerang Pankinaban.[2]

Bago an gera, nagtrabaho si Tapang bilang sarong organisador kan Pambansang Katipunan ng mga Magsasaka ng Pilipinas (National Assembly of Farmers in the Philippines).[3]

Kan sakyadahon kan hukbong Imperador na Hapones an nasyon, naaraman ni Tapang na dakol na lokal na babae an dinukot asin linugos dangan nangagin confort women. Huli kaini, nagdayon siya sa Hukbalaap[4] asin uminiba sa gerilya kan 19 anyos.[1]

Huli sa saiyang mga pag-apil sa gerilyang grupo, si Tapang ikinulong kan gobyernong Hapones.[3]

Kan siya paluwason, uminiba siya sa kabtang kan Hukbalahap na Apalito Squadron 104 kan Nobyembre 1942.[5] Siya naglingkod bilang kapitan sagkod Disyembre 1943. An Apalit Squadron 104 ibinilang na saro sa pinakamakusog na grupo kan gerilya,[6] na ibinibilang bilang saro sa pinaka-eksperyensyado sa ralaban. Kan 1944, siya prinomotir bilang major sa irarom kan 1st Regiment, Second Battalion Staff, Regional Command 7.[7]

Nagirumdoman ni Tapang an sarong pangyayari bilang kapitan, kun sain sarong opisyal na ikaduwa sa saiya nagsayumang sumunod sa pagboot niya na magpormang V. Itinotok niya an saiyang 37-cal. badil asin nagtaram na siya kaipohan na kumuyog, asin siring sinununod ini.[8]

Nakiayo si Tapang sa Laban kan Mandibi sa Candiba, Pampanga kan 1944, asin mapangganang ralaban ini tumang sa Hapon. Pinanginotan ni Tapang an nagkapirang mapangganang ralaban tumang sa mga hukbong Hapon sa Arayat, Pampanga.[9]

An inot na agom ni Tapang, na sarong comrade-at-arms, nagadan kaiba an saiyang grupo sa sarong enkwentro sa Candaba.[1] An ikaduwa niyang agom, na saro man na parapakilaban na Hukbalahap, siring man nagadan durante kan ralaban.[8]

Kan an mga Hapones mapugol sa Filipinas, an Hukbalap nag-ebolusyon bilang Hukbong Magpalaya ng Bayan (HMBB). An paghiro nagpadagos durante kan pananakop nin Amerika huli sa pag-arestar asin paggadan sa mga miyembrong Hukbalahap na nakipaglaban tumang sa mga kolonyang Hapon --imbes kuta na na rekonoseron huli sa saindang mga paghihingoa sa guerra bilang mga kaalyado. Sa siring, si Tapang uminiba sa kabtang kan HMB sa Bataan.[2] Digdi an base nin mga operasyon kan hukbo asin digdi man siya nadakop kaiba kan saiyang umboy.[1]

Si Luis Taruc, an supremong lider kan Hukbalap, nagtaram dapit ki Tapga bilang "sarong dakulang babai na may kusog nin sarong lalaki, na gustong-gustong magsulot nin bado nin mga panlalaki, na eksperto sa pagkapot nin automatikong riple, asin igwang awtoridad sa purutokan." [9]

Kan Hunyo 30, 2015, nagadan si Tapang huli sa atake sa puso. Siya 92 anyos.[6]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Lacson, Bong (1 July 2014). "SPECIAL FEATURE: KUMANDER GUERRERO At 92, still the revolutionary". Punto! Central Luzon (LLL Trimedia Coordinators.). https://punto.com.ph/special-feature-kumander-guerreroat-92-still-the-revolutionary/. Retrieved on 8 September 2020. 
  2. 2.0 2.1 Orejas, Tonette (24 June 2014). "Last living woman Huk leader gets pension back" (in en). INQUIRER.net (Inquirer Group of Companies). https://newsinfo.inquirer.net/613833/last-living-woman-huk-leader-gets-pension-back. Retrieved on 8 September 2020. 
  3. 3.0 3.1 Jimenez-David, Rina (5 July 2015). "A fighter to the end" (in en). INQUIRER.net (Inquirer Group of Companies). https://opinion.inquirer.net/86418/a-fighter-to-the-end. Retrieved on 8 September 2020. 
  4. "5 Badass Pinays You've Never Heard of" (in en). Pacific Atrocities Education (Pacific Atrocities Education). 29 January 2019. https://www.pacificatrocities.org/blog/5-badass-pinays-youve-never-heard-of. Retrieved on 8 September 2020. 
  5. "Last living HUK commander passes away a day before 93rd birthday". GMA News Online (GMA New Media, Inc.). 2 July 2015. https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/content/514518/last-living-huk-commander-passes-away-a-day-before-93rd-birthday/story/. Retrieved on 8 September 2020. 
  6. 6.0 6.1 Navarro, Chris (2 July 2014). "San Simon LGU honors ‘Kumander Guerrero’" (in English). Sunstar (Sunstar Publishing Inc.). https://www.sunstar.com.ph/article/352942/Business/San-Simon-LGU-honors-Kumander-Guerrero. Retrieved on 8 September 2020. 
  7. News, ABS-CBN (2 July 2015). "Last Hukbalahap commander dies, age 92" (in en). ABS-CBN News (ABS-CBN Corporation). https://news.abs-cbn.com/nation/regions/07/02/15/last-hukbalahap-commander-dies-age-92. Retrieved on 8 September 2020. 
  8. 8.0 8.1 Inquirer, Philippine Daily (1 July 2014). "Woman Huk commander’s wish: Care for Huk vets" (in en). INQUIRER.net (Inquirer Group of Companies). https://newsinfo.inquirer.net/615714/woman-huk-commanders-wish-care-for-huk-vets. Retrieved on 8 September 2020. 
  9. 9.0 9.1 "Last female Huk commander dies". The Manila Times (The Manila Times Publishing Corp.). 2 July 2015. https://www.manilatimes.net/2015/07/02/news/top-stories/last-female-huk-commander-dies/197068/#:~:text=Tapang%20was%20known%20as%20Kumander,enemy%20forces%20in%20Arayat%2C%20Pampanga.. Retrieved on 8 September 2020.