Jump to content

Tataramon na Bunun

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Bunun
Subong saTaiwan
SubongMga tawo nin Bunun
Subong na mga parataram
38,000 (2002)[1]
Mga Diyalekto
  • Isbukun
  • Norte–Sentral (Takitudu–Takbanuao)
Opisyal na kamugtakan
Binistado kan minoridad
tataramon sa
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-3bnn
Glotologobunu1267
(medyum na berde, tahaw) Bunun

An tataramon na Bunun (Chinese: 布農語) sarong tataramon na pigtataram kan mga tawo nin Bunun kan Taiwan. Saro ini sa mga tataramon na Pormosano na sarong grupong geographiko kan mga tataramon na Austronesyo, asin nababanga ini sa limang mga diyalektos: Isbukun, Takbunuaz, Takivatan, Takibaka asin Takituduh. Dominanteng diyalektos an Isbukun, na pigtataram sa sur kan Taiwan. Pigtataram an Takbunuaz asin Takivatan sa sentro kan nacion. An Takibaka asin Takituduh, parehong norteng mga diyalektos. An ika-anom na diyalektos, an Takipulan, nawarâ na ini kan 1970.

An Saaroa asin Kanakanabu, duwang sararadit na minoriyang grupo na nagheheras kan saindang teritoryo na kaiba an grupo nin Isbukun Bunun, na na-adopt man an Bunun bilang saindang bernakular.

Mga Diyalektos

[baguhon | baguhon an source]

Binangâ ni Li (1988) an nga diyalektong Bunun sa tolóng mga pangenot na sangâ — An Norte, Sentral, asin Isbukun (pigkaklasipay man sa Sur na Bunun).[2] An Isbukun, an prestihiyosong diyalektos, an pinakakakaibang diyalektos. An pinakakonserbatibong mga diyalektos, iyong pigtataram sa Norte.

  • Proto-Bunun
    • Isbukun
    • Norte-Sentral
      • Norteng
        • Takituduh
        • Takibakha
      • Sentral
        • Takbanuað
        • Takivatan

Orihinal na pigtataram an Bunun sa laog asin sa palibot kan Sinyi Township (Xinyi, 信義鄉) sa Nantou County (De Busser 2009:63). Puon pa kan mga ika-kagpitong siglo, naglakop an mga tawo nin Bunun paduman sa sur asin sa subangan, na pighihigop an ibang etnikong grupo arog kan Saaroa, Kanakanabu, asin Thao. Pigtataram an Bunun sa mga lugar puon sa Ren-ai Township (仁愛鄉) sa Nantou sa norte hanggan sa Yan-ping Township (延平鄉) sa Taitung sa sur. Nakawarak an Isbukun sa Nantou, Taitung, asin Kaohsiung. Pigtataram an Takbanuað sa Nantou dangan sa sur na Hualien County. Pigtataram man an Takivatan sa Nantou asin sa sentral Hualien. Parehong pigtataram an Takituduh asin Takibakha sa Nantou.

  1. Bunun sa Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. Li, Paul Jen-kuei. 1988. An komparatibong pag-adal kan mga diyalektos na Bunun. Li, Paul Jen-kuei, 2004, Selected Papers on Formosan Languages. Taipei, Taiwan: Institusyon kan Linguwistiko, Academia Sinica.