Tataramon na Yami

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Yami
Cizicizing No Tao
Katutubo saTaiwan
Tagboan22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E / 22.050; 121.533Tagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E / 22.050; 121.533
KatutuboYami
Katutubong mga parataram
3,800 (2006)[1]
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-3tao
Glotologoyami1254
ELPTao
Linguaspero31-CAA-a
Pigtatantyang kinamumugtakan kung sain ipigtataram an Yami
Pigtatantyang kinamumugtakan kung sain ipigtataram an Yami
Yami
Isla nin Orchid Taiwan
Pigtatantyang kinamumugtakan kung sain ipigtataram an Yami
Pigtatantyang kinamumugtakan kung sain ipigtataram an Yami
Yami
Yami (Sur-Subangan na Asya)
Tagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E / 22.050; 121.533Tagboan: 22°03′N 121°32′E / 22.050°N 121.533°E / 22.050; 121.533

An tataramon na Yami (Chinese: 雅美), o mas bisto man sa Tao (Chinese: ), sarong tataramon na Malayo-Polinesyo.Kaapil ini kan kumpol nin diyalekto kan Ibatan na pigtataram kan mga tawo nin Yama kan nasyon na Taiwan. Pigtataram ini sa Isla nin Orchid, 46 kilometro sa habagatan-subangan sa isla nin Taiwan. Bisto an Yami bilang ciriciring no Tao, o "pagtaram nin tawo," kan mga katutubo kaining parataram.[1]

An Yami sana an tataramon kan aborihinong Taywano na dae miyembro kan Pormosanong paggugrupo kan Austronesyo; saro ini sa mga tataramon na Bataniko na mahihiling sa amihanan kan Filipinas

Bokabolaryo[baguhon | baguhon an source]

Mga kognato sa mga tataramon kan Filipinas[baguhon | baguhon an source]

Bikol Sentral Yami Tagalog/Iloko/Bisaya, asbp.
Tawo tao tao (Tagalog), tawo (Sinugbuanon Bis.)
Ina ina ina
Ama ama ama
Payo oo ulo
Iyo nohon oho (opo)
Amigo/Barkada kagagan kaibigan
Siisay sino sino, sin-o (Hiligaynon Bis.), hin-o (Waray Bis.)
Sinda sira sila (Tagalog), sira/hira (Waray Vis.)
Ninda nira nila
Aki anak anak
Ko (pronoun) ko ko, -ko (Ilokano)
Ka ka ka, -ka (Ilokano)
Aldaw araw araw, aldaw (Ilokano), adlaw (Sinugbuanon Vis.)
Kakan kanen kain, kanen (Ilokano), kaon (gabos na Bisaya)
Inumon inomen inumin, inomen (Ilokano)
Pagtataram ciriciring chirichirin (Itbayaten Ibatan), siling (Hiligaynon Bis., say), siring (Waray Bis., say)
asin
buda
saka
aka saka
Aray Ananay Aray, Agay (Sinugbuanon Bis.), Annay (Ilokano)
Harong vahay bahay, balay (Ilokano, Sinugbuanon Bis.)
Orig viik biik (Tagalog, piglet)
Kanding kadling kambing, kanding (Sinugbuanon Bis.), kalding (Ilokano)
Gapo vato bato (Tagalog, gabos na Bisaya, asbp.)
Saro ása isa (Tagalog, Hiligaynon Bis.), maysa (Ilokano), usa (Sinugbuanon Bis.)
Duwa dóa (raroa) dalawa (Tagalog), duha (Sinugbuanon), dua (Ilokano)
tolo tílo tatlo, tulo/tuto (Sinugbuanon Bis.), tallo (Ilokano)
Apat ápat apat (Tagalog, Hiligaynon Vis.), upat (Sinugbuanon Bis.), uppat (Ilokano)
Lima líma lima
Anom ánem anim (Tagalog), innem (Ilokano), unom (Sinugbuanon Bis.), anum (Hiligaynon Vis.)
Pito píto pito
Walo wáo walo
Siyam síam siyam, siam (Ilokano)
Sampulo póo sampu (Tagalog), sangapulo (Ilokano), napulo (gabos na Bisaya)

Sinubliang-taramon sa Hapon[baguhon | baguhon an source]

Bikol Sentral Yami Hapon
Eroplano sikoki hikouki (飛行機)
Alkohol saki sake ()
Battleship gengkang gunkan (軍艦)
Bibliya seysio seisho (聖書)
Kristo Kizisto kirisuto (キリスト)
Doktor koysang o-isha-san? (お医者さん)
Flashlight
Lente
dingki denki (電気)
Espiritu Santo seyzi seirei (聖霊)
Susi
lyabe
kagi kagi ()
Bulong kosozi kusuri ()
Motorsiklo otobay ōtobai (オートバイ; auto bike)
Pulis kisat keisatsu (警察)
Eskwelahan
Paadalan
gako gakkō (学校)
Pang-eskwelang bag kabang kaban ()
Paratukdo sinsi sensei (先生)
Tiket kipo kippu (切符)
Trak tozako torakku (トラック; truck)

Sinubliang-taramon sa Intsik[baguhon | baguhon an source]

Bikol Sentral Yami Mandarinong Intsik
Wine potaw cio pútáojiǔ (葡萄酒)

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 Rau 2006: 79