Tilaw

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Tilaw iyo nabagat sa kanal kan dungo

An tilaw o tila'-tila' iyo an uru-oldot na malumoy na tisyu na nakatakod sa itaas kan ngaragngag. Ini naghihiro-hiro asin sa paghamil nin kakanon, ini natapal sa labot na pasiring sa dungo ngani an anoman na kakanon dai makalaog sa kali-kali kan dungo. Ini may mga gland man na nagtataong lutab na iyo an nagpapahalnas kan halonan.[1][2][3]

Pakinabang kan tila-tila[baguhon | baguhon an source]

Sa paghamil, an malumhok na ngaragngag asin an tila-tila sinasara an nasopharynx o an kanal pasiring sa dungo asin ta ini binabagat an pagsoksok kan kakanon paitaas sa kanal kan dungo. An abundanteng pagprodyusir man nin lutab nasirbe man na pampahalnas sa agihan kan halanuhan.[4]

An tila-tila igwa man pungsyon sa pagtaram padagos. Sa dakul daang lenggwahe, an tilaw saro sa kasangkapan sa pagprodyusir nin magkakapirang mga katanog o konsonante. An pigboses na inapod na uvular trill, naguguhit hitsurang [ʀ], klasipikado sa International Phonetic alphabet, iyo an sarong ehemplo; ini nauusar sa Pranses, Arabo, asin Hudyo na mga tataramon asin iba pa.[5]

An pagkitik kan tila-tila saro man na paagi ngani magsukalkag an sarong tawo may gusto idigwa' an anoman na nahalon.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. [1] the role of the Uvula. Kinua 2-04-21
  2. tilaw, Mintz Bikol Dictionary, p. 947.[Mintz, Malcolm W. Bikol Dictionary. Published by Indonesian, Malay Texts and Resources, Perth, Western Australia. 2004.] ISBN 0 9580383 3 3 Kinua 2-04-21,
  3. tila-tila, Adrados Bikol Dictionary, p. 388.[Adrados, Jerry Escoto. Daratangan na Olay. New and Comprehensive Bicol-English-Tagalog Dictionary. Published by Other Options Promotions. Tabaco City. 2012. ISBN 978-971-95468-0-1 Kinua 2-04-21
  4. [2]Pampahalnas halanuhan. Kinua 2-04-21.
  5. [3] Mga gamit kan tilaw sa pagtaram. Kinua 2-04-21