Jump to content

Dungo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Dungo kan sarong ido

Sa lado kan anatomiya, an dungo iyo sarong tubo o ludog sa hawak kan mga vertebrate na naghaharong sa sisipngahan (Ingles: nostril o nares), na nag-aako asin nagluluwas nin duros para sa paghangos (respirasyon) mantang katuwang an bibig.

Sa kadaklan kan mga tawo, ipighaharong man kaini an mga buhok sa dungo, na nagdadakop sa mga alpog gikan sa duros asin sinasara nganing dai makaantos sa mga baga. Nasa laog asin likod kan dungo an mukosang olpaktoryo asin an mga sinus (saynus). Nag-aagi sa likod kan labot na pandungo (Ingles: nasal cavity) an duros sa paagi kan pharynx, na kasalo an sistemang panunaw, asin matapos iyo an natatadang parte kan sistemang pang-respiratoryo. Sa mga tawo, nakabugtak an dungo sa tahaw kan lalawgon; sa ibang mga mamalya, nakalaag ini sa pang-itaas na puro kan mapanas asin halangkaw na nguso (Ingles: snout).

Bilang tulay-ugnayan sa paghultan kan hawak asin kan panluwas na mundo, an dungo asin an mga kasugpon na istruktura iyo parating nagsasagibo nin mga dugang na tungkulin dapit sa paglinig nin naglalaog na duros (halimbawa, an pagpapainit asin pagbabasa o panunubig kan duros) asin pinaka an dapit sa giraray na panunubig gikan sa duros bago ini iluwas (siring kan mabisang kakayahan kan mga kamelyo).

An naka-uldot na parte kan lalawgon an nahihiling na parte kan dungo kan tawo na naghaharong sa mga sisipngahan. Nababatay sa tu'lang na ethmoid asin kan nasal septum an korte kan dungo, mga parteng naglalaog kan kadaklan sa mga malulumoy na tu'lang o kartilahiyo asin nagsisiblag sa mga labot kan dungo.