Jump to content

Alpabetong Abakada

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
(Nakatukdo hali sa Abakada)

An alpabetong Abakada sarong "pigsakatutubong" Alpabetong Latin na pinapusog para sa pigbase sa Tagalog na ay gibanin at sarap nasyunal na tataramon na Filipino kan 1940.

An alpabeto, na naglalaog nin 20 letra, na pinagbisto sa libro nin balanghayan na minukna ni Lope K. Santos para sa bagong pigdesignar na nasyunal na tataramon na pigbase sa Tagalog.[1] Opisyal na pigpapusog an alpabeto kan Institusyon kan Nasyunal na tataramon (Filipino: Surián ng Wikang Pambansâ).

Bago mag-abot an mga Espanyol, pigsusurat na an kadaklan kan mga tataramon kan Filipinas gamit an talapantigan kan Baybayin. Pigpabisto kan mga Espanyol an Latin na Panitik sa Filipinas. Kadtong enot nakabangang parte kan ika-20 na siglo, pigsusurat an mga tataramon kan Pilipino gamit an Palabaybayang Kastila (Ortograpiyang Espanyol). Si Dr. Jose Rizal an enot na nagmungkahi sa pag-indihenisado kan pagsurat sa Filipinas.[2]

Kan ipinabisto an Wikang Pambansa Batay sa Tagalog, naggibo an parabalanghayan si Lope K. Santos nin bagong alpabeto na pigbubuo kan 20 na letra. Piggamit ini sa mga pang-eskwelahang libro sa balanghayan na pig-aapod na balarilà. Naging alpabeto kan tataramon na Tagalog asin kan Nasyunal na tataramon na base sa Tagalog segun sa mungkahi kan pagsasakatutubo ni Rizal. Dai nahaloy, pero ggamit naman an abakada sa iba pang mga tataramon kan Filipinas.

An mga letra kan Abakada

[baguhon | baguhon an source]
Darakulang mga letra
A B K D E G H I L M N NG O P R S T U W Y
Saradit na mga letra
a b k d e g h i l m n ng o p r s t u w y
An Tagalog na Pinitik kan Baybayin na nagpapahiling kan mga letra na kaarog sa 20 na letra kan Abakada

Nakaayos an Abakada segun digdi. Yaon man digdi an mga pangaran kan lambang letrana yaon sa laog kan mga panandang pambanggit.

A - "A"
B - "Ba"
K - "Ka"
D - "Da"
E - "E"
G - "Ga"
H - "Ha"
I - "I"
L - "La"
M - "Ma"
N - "Na"
NG -"Nga"
O - "O"
P - "Pa"
R - "Ra"
S - "Sa"
T - "Ta"
U - "U"
W - "Wa"
Y - "Ya"
  • Kautusang Pangkagawaran Blg. 7

Hilingon man

[baguhon | baguhon an source]