Balatong

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

Balatong (Phaselous vulgaris)
An balatong
Balatong na bunga
Sayantipiko na klasipikasyon edit
Kahadean: Plantae
Klado: Angiosperms
Klado: Eudicots
Klado: Core eudicots
Klado: Rosids
Orden: Fabales
Pamilya: Fabaceae
Genus: Phaseolus
Espesyes:
P. vulgaris
Ngaran binomyal
Phaseolus vulgaris
Sinonimo[1]
  • Phaseolus aborigineus Burkart
  • Phaseolus communis Pritz.
  • Phaseolus compressus DC.
  • Phaseolus esculentus Salisb.
  • Phaseolus nanus L.

An balatong o hantak[2][3] (Phaseolus vulgaris) (Ingles, string beans, green beans) sarong tinanom na nagbabalagon, nagkakamang asin nagsasapot alagad igwa man sarong klase na tindog sana naabot duwang pye an langkaw. An bunga kaini iyo an nasirbing pagkakan na an hitsura haralaba, naabot lampas 12 pulagada. An mga pisog taralay sa kalabaan kan bunga. An gabos na parte kan bunga pwedeng gulayon, iberdura sa sinabawan o putol-putolon panggisa sa anoman na luto.

Ginikanan asin iba-ibang pag'andam[baguhon | baguhon an source]

Dati mahiwas na nagtutubo ini sa Amerika Sentral asin sa Sud-Amerika alagad ngonyan lakop nang entero sa kinaban. An balatong pigtitinda nang de-lata, yelado, o labas na labas. Sa pagluto, ini pinapalomoy paggaga, pinapakala-kaga, prinipritos o kasalak bilang sangkap sa lutong karne o sira o pwede man ginigisa sa sibulyas asin sa lipotok na mushroom soup asin sa ibang restoran na Hapon sinisirbe an balatong ala tempura. Pwede man an balatong lutoon kasaralak an mais, karots o iba pang mga pisog.

An balatong tagob sa konsentrasyon kan inaapod na lectins asin pwedeng makaraot kun konsumohon na pangana sa salang paagi nin pagluto.

Mga manlaenlaen na balatong[baguhon | baguhon an source]

An balatong may duwang klase. Idtong natalubo na gobgob abot duwang pye an langkaw (Ingles, bush beans) asin ini tiso, dai naduko. An saro pang klase idtong nagbabalagon (Ingles, pole beans) asin kaipuhan an pasapotan ta sige sana an isog nagkukurapot sa anoman na pwedeng maporopotan.

Mga ladawan[baguhon | baguhon an source]

Burak kan balatong.

An bunga, apod sa iba-ibang tataramon[baguhon | baguhon an source]

Mga Espesye[baguhon | baguhon an source]

Mga espesye:[4]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "The Plant List: A Working List of All Plant Species". Archived from the original on 2017-10-02. Retrieved 2019-09-07. 
  2. [1] balatong, Vocabulario de la lengua bicol, 1865. p. 50. Kinua 25-05-14
  3. balatong. Adrados, Jerry Escoto. Daratangan Na Olay. Common Language of the Bikolnon. Other Option Promotions. Tabaco City. 2012. p. 43. Kinua 25-05-14. ISBN 978-971-95468-0-1
  4. ILDIS Version 10.01