Dolores Sison

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Dolores H. Sison
Personal na mga detalye
Kamundagan (1919-10-02)Oktobre 2, 1919
Syudad nin Naga, Camarines Sur
Kagadanan Septyembre 28, 2011(2011-09-28) (edad 91)
Syudad nin Naga, Camarines Sur
Nasyunalidad Filipino
Agom Antonio Moran Sison
Mga aki Antonio, Jr.
Daisy
Eduardo Jose
Maria Dolores
Dinakulaan Syudad nin Naga
Alma mater Philippine Women's University
Kasibotan Edukador, Politiko
Pagtubod Romano Katolisismo

Si Dr. Dolores "Dollie" Hernandez-Sison[1] (Oktobre 2, 1919 - Setyembre 28, 2011) sarong eminenteng Filipinang edukador, pilantropo, serbidor sa banwaan, asin lider sa komunidad. Siya sarô man na diplomatiko na nagdara kan pangaran nin Filipinas sa mga importanteng urulay sa iba-ibang parte kan kinàban. Siya an dati asin ikaduwang presidente kan Unibersidad kan Nueva Caceres. Kan taon na idto, siya pa sana an ikatulong babaeng presidente nin unibersidad sa bilog na Filipinas.

Pamilya[baguhon | baguhon an source]

Namundag sa Syudad nin Naga, an saiyang ama iyo si Dr. Jaime Hernandez asin an ina niya iyo si Anita Jaucian na anas tubong Libmanan, Camarines Sur. Igwa siyang apat na tugang, si Pura H. Bocaling, Erlinda H. Ravanera, Jaime, Jr. asin Jesus, an solong nabubuhay sa magtururugang.

An naagom niya iyo si Antonio Moran Sison kan Hunyo 1, 1941 asin an saindang pagsasarô nagbunga nin apat na aki: si Antonio, Jr. (Jimmy), Daisy na naagom si Felicito Payumo, Eduardo Jose (Bong) asin si Maria Dolores na naagom si Morven Jones, sarong Briton.

Ladawan:An Mag'agom na Sison.tif
An mag-agom na Sison (1941)[2]

Edukasyon[baguhon | baguhon an source]

Si Dolores Sison nagtapos sekundarya sa Philippine Women's University na sarong valedictorian asin cum laude sa pagtapos niya nin kursong Batsilyer en Artes (A.B.) asin Batsilyer sa Edukasyon Sekundarya (BSE) sa parehong unibersidad (1939). Dangan sa Columbia University of New York City nagkua siya asin natapos an kursong M.A. in Administration of Higher Education. Napalain an rekord niya sa PWU ta siya an nagin presidente sa student council kan sekundarya asin siring man kan sa kolehiyo. Siya pa an nagtukaw komo editor kan PhilWomenian asin kan PWU annual, bagay na nagpatotoo kan saiyang talento. Alagad, an nakamit niyang hustong kaugmahan an mapili siyang Intercollegiate Girl of the College Editors Guild of the Philippines, sarong onra na nagladawan na gayo kan saiyang gayon asin dunong.[3]

Masabi pa, kan mga taon 1940 natatapos pa sana an adal niya sa PWU, siya nagin modelo asin saro bagang pagmidbid kan saiyang namumu'kad na gayon, pinili siyang magsu'lot asin ipadalan sa mga "fashionista" an mga bagong moda sa gubing na yaon sa coleccion ni Anne Chesley, saro sa nangengenot na couturiere sa Manila kan panahon.

Monumento ni Dolores Hernadez Sison harani sa DHS Hall

Karera[baguhon | baguhon an source]

Si Dolores Sison nagin Assemblywoman para sa Rehiyon V asin Ministro sa Turismo sa lindong kan Interim Batasang Pambansa (1978-1984). Nagin man siyang saro sa mga gobernador na nagtukaw sa Hunta kan Philippine National Red Cross. An pinakahuring katongdan na saiyang kinaptan iyo an komo Presidente kan unibersidad na minukna kan saiyang ama, si Dr. Jaime Hernandez. Kan mga enot pang aldaw, nagpopoon pa sana an unibersidad bilang Naga Caceres Colleges siya an tesorero kaini kan taon 1949 dangan executive vice-president hanggan na siya tuminukaw na bilang presidente kan nasabing unibersidad (Marso 5, 1977). Sa katongdan na ini, haros 34ng taon siya an nagtukaw; ini rekord nagpatotoo kan marhay na pag'administrar niya kan unibersidad.

Naginibohan sa Interim Batasang Pambansa[baguhon | baguhon an source]

Bilang Assemblywoman, siya natokahan na delegado na magprepresentar kan Filipinas sa ika-33 asin ika-34 Asamblea kan Pinagsarong Mga Estado (U.N.) kan taon 1978 asin 1979. Kan siya Ministro sa Turismo, siya an nagrepresentar para sa Filipinas sa mga kumperensya kan World Tourism Organization: sa Indya (1983), Mehiko (1982), Italya (1981), Manila (1980), asin sa Espanya (1979); asin madugang pa, sa Roma saka sa Vienna.

Alagad, sa Batasang Pambansa mismo nakapaaprobar siya nin mga leyes na nagtaong konkretong tabang sa rehiyon. Enot na nahimo niya, kan taon 1981, iyo an pagpaaprobar kan ley na naghira kan status kan eskwelahan agrikultura na iyo an Camarines Sur State Agricultural College bilang sarong state university na. Dangan kan 1982, gamit an saiyang discretionary fund, nakapatogdok siya nin pirang edipisyo sa Naga Central School, bagay na nadugangan nanggad an mga klasrum sa eskwelahan na idto. Kan 1983, ta nahiling an makuring pangangaipo, linakaw niya an pagkonstruir kan sarong emergency hospital sa Ragay na nagtaong kaginhawan sa mga nagheherelang asin nangangaipo nin atensyon medikal. Sa pagtubod na mataong kalingaan sa mga tagaNaga, siya asin katuwang si Kongresista Luis R. Villafuerte na kadto saro man na Assemblyman, nagpagibo nin duwang tennis court sa Naga Civic Center na sagkod ngonyan pinapakinabangan kan mga agit'agitan sa isports.[4][5]

Ladawan:Olanofam picsAA.tif.jpg
Kan siya Assemblywoman

Myembro siya sa magkapirang kaayonan: Board of Governors of the Philippine National Red Cross, Association of Our Lady of Peñafrancia, Christian Maturity Formation Seminar, Mother Butlers' Mission Guild (Camarines Sur), mga aktibidad na nagpahiling kan saiyang pagmakulog sa komunidad. Pero bako lang iyan an pagdamay niya sa komunidad, huli ta bilang sarong pilantropo may mga charities siyang tinotostosan asin saro na diyan iyo an pagtabang pinansyal sa mga seminaristang gustong magpadagos pagpadi. Tunay asin totoo an pagtubod niya na bilang sarong pinagpalad sa buhay maninigo' lamang an magtaong serbisyo sa Dios na Kagurangnan asin serbisyo sa tao.

Personal na buhay[baguhon | baguhon an source]

Si Dolores Sison inaapod kan mga kapamilya niyang "Sweetheart" na tanda nin pagpadangat saiya, "Dollie" o "Maam Dollie" o "Bossa", o "Madam" kan mga katrabaho asin empleyado niya sa unibersidad. Alagad, maski an tindog niya sa komunidad halangkaw na gayo dakul na nasabi na siya mahuyo an boot, magalang asin may respeto sa mga katrato, pirming masanggaya asin mangiriton. Sarabi sa unibersidad, garo dai lamang nagwawara' an daro-dara niyang gayon sa pisikal asin sa pagkatawo. Pino maghiro, siya kun magdarang bado elegante asin pirming tama sa porma. Matandaan an sinabi ni Bienvenido Santos, na nagsurat kan 1977, manongod sa pagkatawo asin personalidad niya, "She spreads cheer. Her bubbly laughter, her sunny disposition, her charities have lightened many heavy hearts..." [6]

Mga onra[baguhon | baguhon an source]

Dolores M. Sison Hall (sinalidahan an Luis Dato Hall)

Resipyente siya kan mga minasunod na onra, pasib asin pagmidbid:

  • Doctor of Education, Honoris Causa (PWU)
  • Salute to Women YMCA (1977)
  • Mayoral distinguished Service Award (1977)
  • Special Mayoral Award (1984)
  • Gold Humanitarian Service Cross, pinakahalangkaw na onra ginagawad kan National Red Cross

(1992)

  • Aurora Aragon Quezon Medal for distinguished leadership in the cause of humanity.
  • People's Republic of China Red Cross Medal for being the first Filipino to visit the Red

Cross Headquarters in Beijing in 1996.

  • CAPA Award as outstanding alumna of the PWU (1980)
  • National Commission on the Role of Filipino Women: Outstanding Bicolana Award (1996)
  • Presidential Citation of Recognition and Commendation.

DH Sison Gallery[baguhon | baguhon an source]

Pig-inaguraran asin binuksan kan Pebrero 14, 2008 an sarong galeriya sa sa Antonio M. Sison Hall (Rm 309) sa Unibersidad nin Nueva Caceres an tiniripon na mga memorabilia ni Dolores Sison dapit kan saiyang buhay, karera asin mga byahe sa iba-ibang parte kan kinàban. Kadungan sa pagbukas kan galeriya, ipigbungsod man an 3-tomo na librong coffetable na nagbibiklad kan buhay asin karera kan eminenteng edukador na si Sison. Hinaman asin pinag'edit ni Ricardo Perez, an mga libro sarong biswal na presentasyon kan historya asin agi-agi kan buhay asin naginibohan ni Sison.[7]

Nagadan si Dolores Sison sa edad na 92 sa helang na kanser asin ilinubong sa Sto. Niño Memorial Park, sa Syudad nin Naga.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. You're still glowing, Dollie Vox Bikol
  2. Bicol Mail. Okt. 6, 2011, p. 11
  3. Toast to a Lady President Archived 2012-04-23 at the Wayback Machine.(kinua 11-10-2)
  4. http://en.wikipedia.org/wiki/Interim_Batasang_Pambansa kinua 11-10-3
  5. Sarong pagbuyagyag ni Kongresista Luis R. Villafuerte na kadto Assemblyman kadungan ni DH. Sison
  6. Sinurat ni Bienvenido Santos kan siya Distinguidong Writer-in-Residence sa Wichita State University, Wichita, Kansas, U.S.A.
  7. Pagbukas kan DH Sison Gallery (kinua 11-10-3)

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Mga babasahon[baguhon | baguhon an source]

  • Perez, Ricardo E. Editor. Journey Through Time: The Early Years (Oct. 2, 1919-1949). The Story of Dr. Dolores H. Sison, President of University of Nueva Caceres "Captured in Camera", Vol. I. Pinalagda' kan Instructional Media Center, University of Nueva Caceres, City of Naga. Philippines. 2007.
  • Perez, Ricardo E. Editor. The Investiture of DH Sison as President of the University of Nueva Caceres. 30th Anniversary Special Commemoration Edition. Pinalagda' kan Instructional Media Center, University of Nueva Caceres. City of Naga, Philippines. 2007.
  • Perez, Ricardo E. Editor. Around the World with DHS.A Travel Atlas of Countries and Cultures of People and Places from a Philippine Perspective. Vol. I. Pinalagda' kan Instructional Media Center, University of Nueva Caceres. City of Naga, Philippines. 2007.