Hemoglobin

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An hemoglobin, pigpapahalipot bilang Hb o Hgb), iyo an iron-containing oxygen-transport protein na presente sa pulang selula kan dugo (erythrocytes) kan haros gabos na vertebrates[1] (an exception iyo an pamilya kan sira na Channichthyidae)[2] siring man an mga tsuyu kan ibang hayop na invertebrate. An hemoglobin sa dugo nagdadara nin oksiheno gikan sa respiratory organs (baga o hasang) pasiring sa ibang mga tisyu kan hawak, kun saen iyan nagluluwas nin oksiheno tanganing mapangyari an aerobic respiration na pigtatàwan nin kusog an metabolismo kan mga hayop. An mabaskog na tawo igwa nin 12 sagkod sa 20 gramo nin hemoglobin sa kada 100 mL nin dugo. An hemoglobin iyo an metalloprotein asin chromoprotein.

Sa mammals, an hemoglobin kompwesto nin haros 96% kan gabát kan pulang selula kan dugo dai kabali an tubig, asin haros 35% kan kabilugan kan gabát kabali an tubig.[3] An hemoglobin igwa nin kakayahan na magbugkos nin 1.34 mL O2 per gram,[4] na nagdudugang nin kabilugan kan blood oxygen capacity seventy-fold kompara sa natunaw na blood plasma saná.[5] The mammalian hemoglobin molecule can bind and transport up to four oxygen molecules.[6]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Maton, Anthea; Jean Hopkins; Charles William McLaughlin; Susan Johnson; Maryanna Quon Warner; David LaHart; Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, US: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-981176-0. 
  2. Sidell, Bruce; Kristin O'Brien (2006). "When bad things happen to good fish: the loss of hemoglobin and myoglobin expression in Antarctic icefishes". The Journal of Experimental Biology 209 (Pt 10): 1791–802. doi:10.1242/jeb.02091. PMID 16651546. 
  3. Weed, Robert I.; Reed, Claude F.; Berg, George (1963). "Is hemoglobin an essential structural component of human erythrocyte membranes?". J Clin Invest 42 (4): 581–88. doi:10.1172/JCI104747. PMID 13999462. 
  4. "Equality of the in vivo and in vitro oxygen-binding capacity of hemoglobin in patients with severe respiratory disease". Br J Anaesth 53 (12): 1325–28. 1981. doi:10.1093/bja/53.12.1325. PMID 7317251. 
  5. Rhodes, Carl E.; Denault, Deanna; Varacallo, Matthew (2023), "Physiology, Oxygen Transport", StatPearls, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, PMID 30855920, retrieved 2023-04-15 
  6. Costanzo, Linda S. (2007). Physiology. Hagerstwon, MD: Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-7311-9.